آيات:
إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَيْكُمْ وَ زادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْم.[1]
{و او
را در علم و [نيروى] بدنى بر شما برترى بخشيده است.}
ـ
كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُون.[2]
{اين
گونه آيات [خود] را براى گروهى كه مىدانند به روشنى بيان مىكنيم.}
ـ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا
يَعْلَمُونَ.[3]
{ولى بيشتر مردم نمىدانند.}
ـ وَ
نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ.[4]
{و ما
آيات [خود] را براى گروهى كه مىدانند، به تفصيل بيان مىكنيم.}
ـ وَ
طَبَعَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَعْلَمُونَ.[5]
{و
خدا بر دلهايشان مهر نهاد، در نتيجه آنان نمىفهمند.}
ـ الْأَعْرابُ
أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً وَ أَجْدَرُ أَلاَّ يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ
اللَّهُ عَلى رَسُولِه.[6]
{باديهنشينان
عرب در كفر و نفاق [از ديگران] سختتر و به اينكه حدود آنچه را كه خدا بر
فرستادهاش نازل كرده ندانند سزاوارترند.}
ـ
فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي
الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ
يَحْذَرُون.[7]
{پس چرا از هر فرقهاى از آنان دستهاى كوچ
نمىكنند تا [دستهاى بمانند و] در دين آگاهى پيدا كنند و قوم خود را وقتى به سوى
آنان بازگشتند بيم دهند باشد كه آنان [از كيفر الهى] بترسند.}
ـ صَرَفَ
اللَّهُ قُلُوبَهُمْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُون.[8]
{خدا
دلهايشان را [از حق] برگرداند، زيرا آنان گروهى هستند كه نمىفهمند.}
- يُفَصِّلُ
الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُون.[9]
{نشانهها[ى خود] را براى گروهى كه مىدانند به
روشنى بيان مىكند.}
- اللَّهُ نَرْفَعُ دَرَجاتٍ مَنْ
نَشاءُ وَ فَوْقَ كُلِّ ذي عِلْمٍ عَليمٌ.[10]
{درجات كسانى را كه بخواهيم بالا مىبريم و فوق
هر صاحب علمى علمورى است.}
-
أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ
أَعْمى إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْباب[11]
{پس
آيا كسى كه ميداند آنچه از جانب پروردگارت به تو نازل شده حقيقت دارد، مانند كسى
است كه كوردل است؟ تنها خردمندانند كه عبرت ميگيرند.}
- وَ قُلْ رَبِّ زِدْني عِلْما.[12]
{و
بگو پروردگارا بر علمم بيفزاى.}
- وَ
لُوطاً آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً.[13]
{و به
لوط حكمت و علم عطا كرديم.}
ـ وَ
كُلاًّ آتَيْنا حُكْماً وَ عِلْماً.[14]
{و به
هر يك [از آن دو] حكمت و علم عطا كرديم}.
ـ وَ
لِيَعْلَمَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ
فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ.[15]
{و تا
آنان كه علم يافتهاند بدانند كه اين [قرآن] حق است [و] از جانب پروردگار توست و
بدان ايمان آورند و دلهايشان براى او خاضع گردد.}
- وَ
لَقَدْ آتَيْنا داوُدَ وَ سُلَيْمانَ عِلْماً وَ قالاَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذي
فَضَّلَنا عَلى كَثيرٍ مِنْ عِبادِهِ الْمُؤْمِنينَ.[16]
{و به راستى به داوود و سليمان علمى عطا كرديم و
آن دو گفتند ستايش خدايى را كه ما را بر بسيارى از بندگان باايمانش برترى داده است.}
ـ
فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خاوِيَةً بِما ظَلَمُوا إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ
يَعْلَمُونَ.[17]
{قطعا
در اين [كيفر] براى مردمى كه مىدانند، عبرتى خواهد بود.}
ـ بَلْ
أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ.[18]
{بلكه
بيشترشان نمىدانند.}
ـ وَ
لَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ اسْتَوى آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً.[19]
{و
چون به رشد و كمال خويش رسيد، به او حكمت و علم عطا كرديم.}
ـ وَ
قالَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِمَنْ آمَنَ وَ
عَمِلَ صالِحاً.[20]
{و
كسانى كه علم [واقعى] يافته بودند گفتند واى بر شما، براى كسى كه گرويده و كار
شايسته كرده پاداش خدا بهتر است.}
ـ وَ
ما يَعْقِلُها إِلاَّ الْعالِمُونَ.[21]
{و[لى]
جز عالمان آنها را درنيابند.}
ـ بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ في
صُدُورِ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ.[22]
{بلكه
[قرآن] آياتى روشن در سينههاى كسانى است كه علم [الهى] يافتهاند.}
ـ
إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِلْعالِمينَ.[23]
{قطعا
در اين [امر نيز] براى عالمان نشانههايى است.}
ـ وَ
قالَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ الْإِيمانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ في كِتابِ
اللَّهِ إِلى يَوْمِ الْبَعْثِ فَهذا يَوْمُ الْبَعْثِ وَ لكِنَّكُمْ كُنْتُمْ لا
تَعْلَمُونَ.[24]
{و[لى]
كسانى كه علم و ايمان يافتهاند، مىگويند قطعا شما [به موجب آنچه] در كتاب
خدا[ست] تا روز رستاخيز ماندهايد و اين روز رستاخيز است، ولى شما خودتان
نمىدانستيد.}
ـ كَذلِكَ
يَطْبَعُ اللَّهُ عَلى قُلُوبِ الَّذينَ لا يَعْلَمُون.[25]
{اين
گونه خدا بر دلهاى كسانى كه نمىدانند مهر مىنهد.}
ـ وَ
يَرَى الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ
الْحَق.[26]
{و
كسانى كه از علم بهره يافتهاند مىدانند كه آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو
نازل شده حق است.}
ـ
قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما
يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ.[27]
{بگو
آيا كسانى كه مىدانند و كسانى كه نمىدانند يكسانند، تنها خردمندانند كه
پندپذيرند.}
-
بَلْ كانُوا لا يَفْقَهُونَ إِلاَّ قَليلاً.[28]
{بلكه
جز اندكى درنمىيابند.}
-
يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ
دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبيرٌ.[29]
{خدا
[رتبه] كسانى از شما را كه گرويده و كسانى را كه عالمند [بر حسب] درجات بلند
گرداند.}
ـ
أَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ.[30]
{چرا
كه آنان مردمانىاند كه نمىفهمند.}
ـ وَ
لكِنَّ الْمُنافِقينَ لا يَفْقَهُونَ.[31]
{ولى
منافقان درنمىيابند.}
ـ وَ
لكِنَّ الْمُنافِقينَ لا يَعْلَمُونَ.[32]
{ليكن
اين دورويان نمىدانند.}
ـ
اقْرَأْ وَ رَبُّكَ الْأَكْرَمُ*الَّذي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ*عَلَّمَ
الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ.[33]
{بخوان
و پروردگار تو كريمترين [كريمان] است. همان كس كه به وسيله قلم آموخت. آنچه را كه
انسان نمىدانست [به تدريج به او] آموخت.}