الباطل - باطل

الباطل - باطل میزان الحکمه ، جلد 1 ، صفحه 561 - 567 

الباطل

باطل

و لمزيد الاطّلاع راجع : بحار الأنوار : ٧٢ / ٢٦٤، ٢٦٥ باب ١١٥ «استماع اللّغو و الكذب و الباطل و القصّة» انظر : عنوان ١٢١ «الحقّ» .

٣٦٤ - الباطِلُ

باطل

(كَذلِكَ يَضْرِبُ اللّه ُ الْحَقَّ وَ الْباطِلَ فَأَمّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً وَ أَمّا مَا يَنْفَعُ النّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذلِكَ يَضْرِبُ اللّه ُ الْأَمْثَالَ) . [1]«خدا براى حق و باطل چنين مثل مى زند، اما كف به كنارى افتد و نابود شود و آنچه براى مردم سودمند است در زمين پايدار بماند. خدا اين چنين مثل مى زند».

(وَ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كانَ زَهُوقا) . [2]«بگو: حق آمد و باطل نابود شد. به يقين باطل نابود شدنى است».

(بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَ لَكُمُ الْوَيْلُ مِمّا تَصِفُونَ) . [3]«بلكه حق را بر باطل فرو مى افكنيم . پس آن را در هم كوبد و باطل بناگاه نابود شود. و واى بر شما از آنچه وصف مى كنيد».

(قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَ ما يُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَ ما يُعِيدُ) . [4]«بگو: حق فراز آمد و باطل نماند و ياراى بازگشتنش نيست».

(أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللّه ِ كَذِبا فَإِنْ يَشَإِ اللّه ُ يَخْتِمْ عَلَى قَلْبِكَ و يَمْحُ اللّه ُ الْبَاطِلَ وَ يُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ) . [5]«يا مى گويند كه بر خدا دروغى بسته است . اگر خدا بخواهد بر دل تو مهر مى نهد. و خدا باطل را محو مى كند و حق را با كلمات خويش ثابت مى گرداند. او به راز دلها داناست».

١٨٧٠- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : الباطِلُ أضْعَفُ نَصيرٍ . [6]امام على عليه السلام : باطل، نا توانترين ياور است.

١٨٧١- عنه عليه السلام : الباطِلُ غَرورٌ خادِعٌ . [7]امام على عليه السلام : باطل فريبنده اى گمراه كننده است.

١٨٧٢- عنه عليه السلام : إنّ الباطِلَ خَيْلٌ شُمُسٌ رَكِبَها أهلُها و أرْسَلوا أزِمَّتَها ، فَسارَتْ (بهِم) حتّى انْتَهتْ بهِم إلى نارٍ وَقودُها النّاسُ و الحِجارةُ . [8]امام على عليه السلام : باطل [همچون] رمه اسبهاى چموش است كه صاحبانشان بر آنها نشسته و افسارشان را رها كرده اند. پس، سواران خود را مى برند و آنها را در آتشى مى افكنند كه آتشگيره آن مردمانند و سنگها.

١٨٧٣- عنه عليه السلام : كيفَ يَنْفَصِلُ عن الباطِلِ مَن لَم يَتَّصِلْ بالحقِّ ؟! [9]امام على عليه السلام : چگونه از باطل جدا شود، كسى كه به حق نپيوسته است؟!

١٨٧٤- عنه عليه السلام : مُسْتَعمِلُ الباطِلِ مُعذَّبٌ مَلُومٌ . [10]امام على عليه السلام : به كار گيرنده باطل، با عذاب و سرزنش رو به رو مى شود.

١٨٧٥- عنه عليه السلام : فَلأَنقُبَنّ الباطِلَ حتّى يَخرُجَ الحقُّ مِن جَنْبِهِ .[11] امام على عليه السلام : من باطل را خواهم شكافت تا حق از پهلوى آن بيرون آيد.

١٨٧٦- عنه عليه السلام : الحقُّ طريقُ الجنّةِ ، و الباطلُ طريقُ النّارِ، و على كُلِّ طريقٍ داعٍ . [12]امام على عليه السلام : حق راه بهشت است و باطل راه آتش و بر سر هر راهى دعوتگرى است.

١٨٧٧- عنه عليه السلام ـ و هو يَذُمُّ أصحابَهُ ـ : لا تَعرِفونَ الحقَّ كمَعرِفتِكُمُ الباطلَ ، و لا تُبْطِلونَ الباطلَ كإبْطالِكُمُ الحقَّ . [13]امام على عليه السلام ـ در نكوهش ياران خود ـ فرمود : شما آن گونه كه باطل را مى شناسيد، با حق آشنا نيستيد و چنان كه حق را پايمال مى كنيد، در راه نابودى باطل گام بر نمى داريد.

١٨٧٨- عنه عليه السلام : ظَلَمَ الحقَّ مَنْ نَصرَ الباطلَ . [14]امام على عليه السلام : هر كس باطل را يارى كند به حق ستم كرده است.

٣٦٥ - التَّمييزُ بَينَ الحَقِّ وَ الباطِلِ

تشخيص حق از باطل

١٨٧٩- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : أمَا إنّه ليسَ بينَ الحقِّ و الباطلِ إلاّ أربَعُ أصابِعَ ... الباطلُ أنْ تقولَ : سَمِعتُ ، و الحقُّ أنْ تقولَ : رَأيْتُ . [15]١٨٧٩- امام على عليه السلام : هان! ميان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نيست ... باطل، آن است كه بگويى: «شنيدم» و حق، آن است كه بگويى: «ديدم».

١٨٨٠- بحار الأنوار : عن الإمام عليّ عليه السلام : أيُّها النّاسُ ، منَ عَرفَ مِن أخيهِ وَثيقَةَ دِينٍ و سَدادَ طريقٍ فلا يَسْمعَنَّ فيهِ أقاوِيلَ النّاسِ ، أمَا إنّهُ قد يَرمي الرّامي، و يُخطئُ السِّهامَ ، و يُحِيلُ الكلامَ ، و باطِلُ ذلكَ يَبورُ ، و اللّه ُ سَميعٌ و شَهيدٌ. أمَا إنّه ليسَ بينَ الحقِّ و الباطلِ إلاّ أربَعُ أصابِعَ. ـ فسُئلَ عن معنى قولِهِ هذا ، فجَمعَ أصابِعَهُ و وَضعَها بينَ اُذُنهِ و عَينهِ ـ ثُمّ قالَ : الباطلُ أنْ تَقولَ : سَمِعتُ ، و الحقُّ أنْ تَقولَ : رَأيْتُ . [16]بحار الأنوار : امام على عليه السلام فرمود : اى مردم! هر كس برادر خود را به استوارىِ دين و درستىِ راهْ شناخت، هرگز به گفته هاى مردم درباره او گوش نسپارد. زنهار كه گاه ، تيرانداز تير مى افكند و تيرهايش به خطا مى رود، و بسى سخن كه خلاف حقيقت است، گفتار باطل تباه است و خداوند شنوا و گواه. هان! ميان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نيست. ـ از آن حضرت درباره معناى اين سخن سؤال شد. امام، انگشتان خود را به هم چسباند و آنها را ميان گوش و چشم خود گذاشت ـ و آن گاه فرمود: باطل اين است كه بگويى: «شنيدم» و حق آن است كه بگويى: «ديدم».

١٨٨١- الإمامُ الباقرُ عليه السلام : سُئلَ أميرُ المؤمنينَ عليه السلام : كَمْ بينَ الحقِّ و الباطلِ ؟ فقالَ : أربَعُ أصابِعَ ـ و وَضعَ أميرُ المؤمنينَ يدَهُ على اُذُنِهِ و عَينَيهِ ـ فقالَ : ما رَأتْهُ عَيناكَ فهو الحقُّ ، و ما سَمِعَتْهُ اُذُناكَ فأكْثرُهُ باطلٌ . [17]

١٨٨٢- عنه عليه السلام : سألَ الشّاميُّ ـ الّذي بعثَهُ معاويةُ ليسألَ أميرَ المؤمنينَ عليه السلام عمّا سألَ عنه ملِكُ الرُّومِ ـ الحسنَ بنَ عليٍّ عليه السلام: كَم بينَ الحقِّ و الباطلِ ؟ فقالَ عليه السلام : أربَعُ أصابِعَ ، فما رَأيتَهُ بعينِكَ فهُو الحقُّ ، و قد تَسمَعُ باُذُنَيْكَ باطلاً كثيرا . [18]امام باقر عليه السلام : از امير المؤمنين سؤال شد: فاصله ميان حق و باطل چه اندازه است؟ فرمود: چهار انگشت . ـ امير المؤمنين دست خود را ميان گوش و چشم خود قرار داد ـ و فرمود: آنچه چشمانت ببيند حق است و آنچه گوشهايت بشنود بيشترش باطل است.

١٨٨٢- امام باقر عليه السلام : مرد شامى ـ همو كه معاويه فرستادش تا پرسشهايى را كه پادشاه روم از وى پرسيده بود از امير المؤمنين عليه السلام بپرسد ـ از حسن بن على عليهما السلام پرسيد: فاصله حق و باطل چقدر است؟ فرمود: چهار انگشت، آنچه با چشم خود ديدى آن حق است، ولى با گوش خود باطل فراوان مى شنوى.

٣٦٦ - التِباسُ الحَقِّ بِالباطِلِ

درآميختن حق و باطل

(وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَ بِالْبَاطِلِ وَ تكْتُمُوا الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ) . [19]«حق را با باطل در نياميزيد و حق را، با آن كه مى دانيد كتمان نكنيد».

١٨٨٣- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : فلَو أنَّ الباطلَ خَلَصَ مِن مِزاجِ الحقِّ لَم يَخْفَ علَى المُرتادِينَ ، و لَو أنَّ الحقَّ خَلَصَ مِن لَبْسِ الباطلِ انْقَطَعتْ عنه ألْسُنُ المُعانِدينَ ، و لكنْ يُؤخَذُ مِن هذا ضِغْثٌ و مِن هذا ضِغْثٌ . [20]امام على عليه السلام : اگر باطل با حق در نياميزد بر حقيقت جويان پوشيده نمى ماند و اگر حق با باطل آميخته نشود، زبان دشمنان آن بريده مى شود، ليكن مشتى از آن برداشته مى شود و مشتى از اين [و بدين ترتيب حق و باطل در هم آميخته مى شود و شبهه پيش مى آيد].

١٨٨٤- عنه عليه السلام : كَم مِن ضَلالةٍ زُخْرِفَتْ بآيةٍ مِن كتابِ اللّه ِ كما يُزَخْرَفُ الدِّرْهَمُ النُّحاسُ بالفِضَّةِ المُمَوَّهَةِ! [21]امام على عليه السلام : بسا گمراهى اى كه با آيه اى از كتاب خدا آراسته شود همچنانكه دِرهم مسى با روكشى از نقره تقلّبى آراسته مى گردد!

٣٦٧ - عدمُ استيقانِ الباطلِ حَقّا

يقين نكردن به حق بودن باطل

١٨٨٥- الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : أبَى اللّه ُ أنْ يُعَرِّفَ باطلاً حقّا، أبَى اللّه ُ أنْ يجْعَلَ الحقَّ في قلبِ المؤمنِ باطلاً لا شكَّ فيهِ ، و أبَى اللّه ُ أنْ يَجعَلَ الباطلَ في قلبِ الكافرِ المُخالِفِ حقّا لا شَكَّ فيهِ ، و لَو لَم يَجْعَلْ هذا هكذا ما عُرِفَ حقٌّ مِن باطلٍ . [22]امام صادق عليه السلام : خداوند ابا كرده است از اين كه باطلى را حق بشناساند؛ خداوند ابا كرده است از اين كه حق را در دل مؤمن، باطلى ترديد ناپذير جلوه دهد؛ خداوند ابا كرده است از اين كه باطل را در دل كافر حق ستيز به صورت حقّى ترديد ناپذير جلوه دهد؛ اگر چنين نمى كرد حق از باطل شناخته نمى شد.

١٨٨٦- عنه عليه السلام : لا يَستَيقِنُ القلبُ أنَّ الحقَّ باطلٌ أبدا ، و لا يَستَيقِنُ أنَّ الباطلَ حقٌّ أبدا . [23]امام صادق عليه السلام : هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل يقين نمى كند .

(انظر) القلب : باب ٣٣٥٩.

پی‌نوشت‌ها

[1] . الرعد : ١٧.

[2] . الإسراء : ٨١.

[3] . الأنبياء : ١٨.

[4] . سبأ : ٤٩.

[5] . الشورى : ٢٤.

[6] . غرر الحكم : ٧١٧ .

[7] . غرر الحكم : ٥٤٩.

[8] . نهج السعادة : ٣ / ٢٩٤.

[9] . غرر الحكم : ٧٠٠٦.

[10] . غرر الحكم : ٩٨٦٨.

[11] . نهج البلاغة: الخطبة٣٣.

[12] . نهج السعادة : ٣ / ٢٩١.

[13] . نهج البلاغة: الخطبة٦٩.

[14] . غرر الحكم : ٦٠٤١.

[15] . نهج البلاغة : الخطبة ١٤١.

[16] . بحار الأنوار : ٧٥ / ١٩٧ / ١٦.

[17] . بحار الأنوار : ٧٥ / ١٩٦ / ٩.

[18] . بحار الأنوار : ٧٥ / ١٩٦ / ١٠.

[19] . البقرة : ٤٢.

[20] . نهج البلاغة : الخطبة ٥٠.

[21] . غرر الحكم : ٦٩٦٩.

[22] . بحار الأنوار : ٥ / ٣٠٣ / ١٢.

[23] . تفسير العيّاشي : ٢ / ٥٣ / ٣٩.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

فاطمه(س) بر کرسى تربیت

تربیت (یعنى به فعلیت درآوردن همه استعدادهاى بالقوه انسان) کار سترگ پیامبران و علت انگیزش و بعثت آنان است و تنها کسانى مى ‏توانند به حقیقت این هنر را داشته باشند که از چشمه ‏سار زلال نبوت سیراب شده و از مکتب آنان درس گرفته باشند و فاطمه(س) شاخسار درخت ...
نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

پیامبر هنگام عروسی زهرا(س) به او فرموده بود: "دخترم! با همسرت رفتار نیکو کن، و در هیچ کاری از دستورش سرپیچی نکن." این سخن همواره آویزه گوش حضرت زهرا(س) بود، او حدود نُه سال که همسر علی(ع) بود، هرگز علی(ع) را ناخشنود نکرد، بلکه همواره مایه نشاط و خشنودی...
ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

آنچه که ما موظفیم به این بانو اقتدا کنیم و وظیفه داریم، مأمور هستیم و راهش هم ممکن است آن است که این بانو (سلام الله علیها) هم در اعتقادات، هم در اخلاق، هم در حقوق، هم در فقه مطالب فراوانی را فرمودند و عمل کردند و تعلیم دادند و دستور عمل کردن را هم ...
سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

از پیامبر(ص) چنین نقل مى‏کند: هنگامى ‏که فاطمه در مقابل عرش پروردگار قرار مى ‏گیرد، خود را از مرکب به زیر انداخته، اظهار مى ‏دارد: الهى و سیدى، میان من و کسى که مرا آزرده و بر من ستم روا داشته، داورى کن. خدایا! بین من و قاتل فرزندم، حکم کن...
حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

ولایت کبراى حضرت زهرا علیهاالسلام در امتداد ولایت مطلق خداوند قرار دارد، به گونه اى که ایشان به اذن الهى، حق دخل و تصرف در امور عالم را دارد و مى‏تواند نفوس انسان‏هاى مستعد را شناخته، به سرمنزل مقصود رهنمون سازد. آیاتى در باب اثبات عصمت و طهارت و علم وهبى

پر بازدیدترین ها

No image

حضرت زهرا(س)-جسارت ها در اسناد شیعه و سنی

کسانی که از بیعت ابوبکر تخلف کردند: علی، عباس، زبیر، و سعد بن عباده بودند. اما علی، عباس و زبیر در خانه فاطمه نشستند تا اینکه ابوبکر عمر را به سوی ایشان فرستاد تا ایشان را از بیت فاطمه خارج کند. ابوبکر به عمر گفت: اگر از خروج ممانعت کردند با ایشان بجنگ...
روضه های مکتوب دهه فاطمیه

روضه های مکتوب دهه فاطمیه

پیامبر خدا فرمود: هر گاه زهرا را مشاهده می‏کنم، آن ستمهایی به یادم می‏ آید که بعد از من در حقّ او خواهد شد. گویا می‏بینم که ذلّت داخل خانه وی شده باشد. احترامش از دست رفته باشد. حقّش را غصب کرده باشند. از دریافت ارث خود ممنوع شده باشد...
حضرت زهرا (سلام لله علیها) حافظ رسالت و امامت ( فاطمیه 94، بیت رهبری)

حضرت زهرا (سلام لله علیها) حافظ رسالت و امامت ( فاطمیه 94، بیت رهبری)

یکی دیگه از شعارهای دینی و شعائر دینی که بحمدلله در بین ما پر رنگ هست و هر سال دارد پر رنگ‌تر می‌شود مجالس اهل‌بیت هست چه مجلس عزای اهل‌بیت چه مجلس شادی اهل‌بیت یکی از شعائر و نشانه‌های زنده بودن دین و مذهب است که هر چه کمیت و کیفیتش بالاتر برود...
خلقت نوری حضرت زهرا سلام الله علیها (منابر فاطمیه) 12

خلقت نوری حضرت زهرا سلام الله علیها (منابر فاطمیه) 12

از آنجا که خلقت ملائکه بعد از خلقت انوار مقدسه محمد و آل محمد علیهم السلام است بعد از خلقت زهرا و علی علیهما السلام است از این روایت میتوان پی برد که اگر ملائکه تسبیح و تقدیس گفتند از زهرا علیهاالسلام یاد گرفتند و از اهل بیت یاد گرفتند ...
Powered by TayaCMS