حکمت 29 نهج البلاغه : پرهيز از غفلت زدگى

حکمت 29 نهج البلاغه : پرهيز از غفلت زدگى

متن اصلی حکمت 29 نهج البلاغه

موضوع حکمت 29 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 29 نهج البلاغه

29 وَ قَالَ عليه السلام الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ

موضوع حکمت 29 نهج البلاغه

پرهيز از غفلت زدگى

(اخلاقى، اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

29- امام عليه السّلام (در ترغيب به دورى از گناه) فرموده است

1- (از نافرمانى) دورى كنيد دورى كنيد بخدا سوگند هر آينه (گناهان را چنان) پنهان نموده كه گويا (آنها را) آمرزيده و بخشيده است (پس اكنون كه مهلت داده و گناهان را پنهان نموده ترس و دورى از خشم او واجب است، و بايد معصيت نكرده از گذشته پشيمان بوده توبه نمائيد، زيرا همانطور كه حلم و بردباريش بسيار است عقاب و كيفرش سخت مى باشد).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1099)

ترجمه مرحوم شهیدی

30 [و فرمود:] بترسيد بترسيد كه خدا چنان پرده- بر بنده- گستريده كه گويى او را آمرزيده.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 364)

شرح ابن میثم

25- و قال عليه السلام

الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ

المعنى

حذّر من سخط اللّه بسبب معصيته لطول إمهاله و ستره إلى الغاية المذكورة. و قوله: فو اللّه. إلى آخره صغرى ضمير تقدير كبراه: و كلّ من ستر على عبده إلى الغاية المذكورة فواجب أن يحذر غضبه و يجتنب معصيته و يرجع إلى طاعته الّتي هى الغاية من عنايته بستره.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 252)

ترجمه شرح ابن میثم

25- امام (ع) فرمود:

الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ و هو ظاهر

ترجمه

«زنهار، به خدا سوگند، آن چنان پنهان داشته كه گويى آمرزيده است».

شرح

امام (ع) بدين وسيله انسان را از خشم الهى به سبب نافرمانى از او برحذر داشته است، به خاطر سهل انگارى و پوشيده داشتن گناه خود تا بدانجا كه گويى آمرزيده است.

عبارت: فو اللّه...

مقدمه صغرا براى قياس مضمرى است كه كبراى مقدّر آن چنين است: هر كس تا بدان حدّ گناه بنده اش را پوشيده دارد، لازم است كه بنده از خشم او برحذر بوده و از نافرمانى اش بپرهيزد و رو به اطاعت او آورد كه هدف از لطف او نسبت به پوشيده داشتن گناه همين است كه بنده برگردد.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 428 و 429)

شرح مرحوم مغنیه

29- الحذر الحذر، فو اللّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

المعنى

الى متى تتمادى في غيك- أيها العاصي- أ تظن أنك مهمل و مغفول عنك، أو مغفور لك كلا، انه تعالى يمهل و لا يهمل، و ما سكت عنك إلا امتحانا لك، و رحمة بك عسى أن تثوب الى رشدك و عقلك. و تقدم مثله مرارا، و آخرها في الحكمة 24.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 232)

شرح شیخ عباس قمی

108- الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر، حتّى كأنّه قد غفر. حذّر من سخط اللّه بسبب معصيته لطول إمهاله و ستره إلى الغاية المذكورة، فيجب أن يحذر غضبه، و يجتنب معصيته، و يرجع إلى طاعته الّتي هي الغاية من عنايته بستره.

( شرح حکم نهج البلاغه، ص 93)

شرح منهاج البراعة خویی

التاسعة و العشرون من حكمه عليه السّلام

(29) و قال عليه السّلام: الحذر الحذر، فو اللَّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

اللغة

(الحذر) حذر حذرا الرجل: تحرّز منه (ستر) سترا الشي ء: غطّاه- المنجد.

الاعراب

الحذر، مفعول مطلق لفعل محذوف وجوبا أى احذر الحذر.

المعنى

هذه الجملة إشارة إلى المنع من الاغترار بامهال اللَّه تعالى لعبده في ارتكاب الخطايا و المعاصى، فانه تعالى بلطفه و عنايته يحفظ عبده عند ارتكاب الخطاء من أن يفضحه بين النّاس فيغطى معاصيه و يصون عرضه، و بهذه المناسبة شدّد في تحريم الغيبة و جعله أشدّ من الزّنا، فانّ العصيان ما دام مستورا يحفظ المرتكب عن التجرّي، و يعدّه للتوبة و الانابة، و قد اهتمّ اللَّه بستر المعصية كأنّه غفرها و عفا عنها، و لكن هذا الستر ليس غفرانا و عفوا، فعلى العبد أن يتدارك خطاياه بالتوبة و الندم.

الترجمة

در حذر باش حذر، سوگند بخداوند كه پرده پوشى كند تا آنجا كه گويا آمرزيده باشد.

  • در حذر باش ز ستّارى حق توبه آور ز گناه أسبق
  • پرده پوش است خداوند كريمتا برى ظنّ گذشت مطلق

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص46و47)

شرح لاهیجی

(44) و قال عليه السّلام الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر حتّى كانّه غفر يعنى و گفت (- ع- ) كه بترس از خدا بترس از خدا پس سوگند بخدا كه هر اينه بتحقيق كه پوشيد خدا گناهان را تا بان حدّى كه گويا در گذشته از عقوبت يعنى بترس از غضب حليم بردبار كه اگر حلمش شديد است عقوبتش اشدّ است

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 294)

شرح ابن ابی الحدید

30: الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ قد تقدم هذا المعنى و هو الاستدراج الذي ذكرناه آنفا

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 18 ، صفحه ى 141)

شرح نهج البلاغه منظوم

[29] و قال عليه السّلام:

الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

ترجمه

زنهار زنهار خداى را پاس دار و از او بترس سوگند با خداى كه او باندازه گناهان را پوشيد كه گويا از آن در گذشته است (لكن از حلم كريم نتوان غافل شد كه اگر حلمش بسيار خشمش دشوارتر است)

نظم

  • بكردارت ز يزدان سخت بهراسبهر كارت نكو ميدار از او پاس
  • بترس از وى سمند جور و طغيانمده در اين دو روز اين قدر جولان
  • خدا آن قدر از جرم تو پوشيد كه گوئى جمله را يكجا ببخشيد
  • خدا را بيش از اين از خود ميازاربه آزردنش اندازه نگه دار
  • مكش پاى از گليمت پر به بيرون كه بيرون چون شوى از مرز و قانون
  • بنا گه نار خشم حق فروزىبيك دم تار و پود خود بسوزى
  • خداوند ار كريم و مهربان است عقوبت هم شديد و سخت از آنست
  • كنى افراط چون در بى تميزىچنان اندازدت كه بر نخيزى

( شرح نهج البلاغه منظوم، ج 9 ص 30 و 31)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

No image

فاطمه(س) بر کرسى تربیت

تربیت (یعنى به فعلیت درآوردن همه استعدادهاى بالقوه انسان) کار سترگ پیامبران و علت انگیزش و بعثت آنان است و تنها کسانى مى ‏توانند به حقیقت این هنر را داشته باشند که از چشمه ‏سار زلال نبوت سیراب شده و از مکتب آنان درس گرفته باشند و فاطمه(س) شاخسار درخت ...
نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

پیامبر هنگام عروسی زهرا(س) به او فرموده بود: "دخترم! با همسرت رفتار نیکو کن، و در هیچ کاری از دستورش سرپیچی نکن." این سخن همواره آویزه گوش حضرت زهرا(س) بود، او حدود نُه سال که همسر علی(ع) بود، هرگز علی(ع) را ناخشنود نکرد، بلکه همواره مایه نشاط و خشنودی...
ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

آنچه که ما موظفیم به این بانو اقتدا کنیم و وظیفه داریم، مأمور هستیم و راهش هم ممکن است آن است که این بانو (سلام الله علیها) هم در اعتقادات، هم در اخلاق، هم در حقوق، هم در فقه مطالب فراوانی را فرمودند و عمل کردند و تعلیم دادند و دستور عمل کردن را هم ...
سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

از پیامبر(ص) چنین نقل مى‏کند: هنگامى ‏که فاطمه در مقابل عرش پروردگار قرار مى ‏گیرد، خود را از مرکب به زیر انداخته، اظهار مى ‏دارد: الهى و سیدى، میان من و کسى که مرا آزرده و بر من ستم روا داشته، داورى کن. خدایا! بین من و قاتل فرزندم، حکم کن...
حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

ولایت کبراى حضرت زهرا علیهاالسلام در امتداد ولایت مطلق خداوند قرار دارد، به گونه اى که ایشان به اذن الهى، حق دخل و تصرف در امور عالم را دارد و مى‏تواند نفوس انسان‏هاى مستعد را شناخته، به سرمنزل مقصود رهنمون سازد. آیاتى در باب اثبات عصمت و طهارت و علم وهبى

پر بازدیدترین ها

جلوه‏ هاى اعجاز در سوره کوثر

جلوه‏ هاى اعجاز در سوره کوثر

این جویبارهاى فضیلت به هم پیوند خورد و در سوره «کوثر» مجموعه اى دل انگیز از زیباییها و اصالتها را رقم زد و آن را به عنوان، هدیه اى الهى، تقدیم رسول خاتم(ص) کرد، زیرا فاطمه(س) یکى از مظاهر فیض مداوم و جریان پر برکت حرکت محمدى است که استمرار آن را...
مظلومیت حضرت زهرا(س) در منابع اهل سنّت (جلسه دوم)

مظلومیت حضرت زهرا(س) در منابع اهل سنّت (جلسه دوم)

یکی مسئله‌ی «إحراق بیت» است. چون گاهی برخی این شبهه را القاء می‌کنند و می‌گویند چطور می‌شود به خانه‌ی دختر پیامبر بعد از رسول خدا(ص) حمله کنند و در خانه را بسوزانند و وارد خانه شوند و امیرالمؤمنین(ع) را به آن شکل بیرون بیاورند. شاید این استبعاد برای یک...
نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

پیامبر هنگام عروسی زهرا(س) به او فرموده بود: "دخترم! با همسرت رفتار نیکو کن، و در هیچ کاری از دستورش سرپیچی نکن." این سخن همواره آویزه گوش حضرت زهرا(س) بود، او حدود نُه سال که همسر علی(ع) بود، هرگز علی(ع) را ناخشنود نکرد، بلکه همواره مایه نشاط و خشنودی...
لعن و نفرین خدا در قرآن بر ظالمین به حضرت زهرا (جلسه پنجم)

لعن و نفرین خدا در قرآن بر ظالمین به حضرت زهرا (جلسه پنجم)

لسان آیه، لسانِ عجیبی است. در این آیه شریفه، با توجه به مسائلی که این چند روز بیان شد، کسانی که نسبت به حضرت صدیقه طاهره زهرا(سلام الله علیها) این اهانت‌ها را روا داشتند، آیا اینها مصداق ایذاء نیست؟ مگر اینکه کسی عاقل نباشد، که انکار کند که اینها مصداق...
Powered by TayaCMS