حکمت 327 نهج البلاغه : آفات اموال

حکمت 327 نهج البلاغه : آفات اموال

متن اصلی حکمت 327 نهج البلاغه

موضوع حکمت 327 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 327 نهج البلاغه

327 وَ قَالَ عليه السلام الْمَسْئُولُ حُرٌّ حَتَّى يَعِدَ

موضوع حکمت 327 نهج البلاغه

آفات اموال

(اقتصادى)

ترجمه مرحوم فیض

327- امام عليه السّلام (در باره وفاى بوعده) فرموده است 1- كسيكه از او چيزى خواسته شود آزاد است (مى خواهد انجام مى دهد نمى خواهد نمى دهد) تا وقتى كه وعده كند (كه ديگر آزاد نيست بر او است كه بوعده وفا نمايد و خواسته شده را انجام دهد. اين فرمايش با فرمايش بالا در بيشتر از نسخ نهج البلاغه نيست ما هر دو را از نسخه ابن ابى الحديد نقل نموديم).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1244)

ترجمه مرحوم شهیدی

335 [و فرمود:] هر كس را در مال وى دو شريك است: وارث و حوادث.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 420)

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

314- المسئول حرّ حتّى يعد.«» قد كثر القول في الوعد و المطل. و من كلام يحيى بن خالد لبنيه: يا بنيّ، كونوا أسدا في الأقوال، نجّازا في الأفعال، و لا تعدوا إلّا و تنجزوا، فإنّ الحرّ يثق بوعد الكريم، و ربما ادّان عليه.«

( . شرح حکم نهج البلاغه، »ص234)

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

341: الْمَسْئُولُ حُرٌّ حَتَّى يَعِدَ

نبذ من الأقوال الحكيمة في الوعد و المطل

قد سبق القول في الوعد و المطل- و نحن نذكر هاهنا نكتا أخرى- .

في الحديث المرفوع من وعد وعدا فكأنما عهد عهدا

- و كان يقال- الوعد دين الكرام و المطل دين اللئام- . و كان يقال الوعد شبكة من شباك الأحرار- يتصيدون بها المحامد- . و قال بعضهم- الوعد مرض المعروف و الإنجاز برؤه- . و قال يحيى بن خالد الوعد سحاب و الإنجاز مطره- . و في الحديث المرفوع عدة المؤمن عطية

و عنه ع لا تواعد أخاك موعدا لتخلفه

- و قال يحيى بن خالد لبنيه- يا بني كونوا أسدا في الأقوال نجازا في الأفعال- و لا تعدوا إلا و تنجزوا- فإن الحر يثق بوعد الكريم و ربما ادان عليه- . و كان جعفر بن يحيى يكره الوعد و يقول- الوعد من العاجز فأما القادر فالنقد- .

و في الحديث المرفوع مطل الغني ظلم

- و قال ابن الفضل- أثروا و لم يقضوا ديون غريمهم و اللؤم كل اللؤم مطل الموسر

- و قال الآخر إذا أتت العطية بعد مطل فلا كانت و إن كانت سنيه

- و كان يقال المطل يسد على صاحبه باب العذر- و يوجب عليه الأحسن و الأكثر- و التعجيل يحسن سيئه و يبسط عذره في التقليل- . و قال يحيى بن خالد لبنيه- يا بني لا تمطلوا معروفكم- فإن كثير العطاء بعد المطل قليل- و عجلوا فإن عذركم مقبول مع التعجيل- . و من كلام الحسن بن سهل- المطل يذهب رونق البر و يكدر صفو المعروف- و يحبط أجر الصدقة و يعقل اللسان عن الشكر- و للتعجيل حلاوة و إن قلت العارفة- و لذة و إن صغرت الصنيعة- و ربما عرض ما يمنع الإنجاز من تعذر الإمكان- و تغير الزمان فبادر المكنة- و عاجل القدرة و انتهز الفرصة- . و قال الشاعر

تحيل على الفراغ قضاء شغلي و أنت إذا فرغت تكون مثلي

فلا أدعى بخادمك المرجى

و لا تدعى بسيدنا الأجل

- و قال آخر لو علم الماطل أن المطال فقد به يذهب طعم النوال

و أن أعلى البر ما ناله

طالبه نقدا عقيب السؤال

عجل للسائل معروفه مهنا من طول قيل و قال

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 248 و 249)

شرح نهج البلاغه منظوم

[326] و قال عليه السّلام:

المسئول حرّ حتّى يعد.

ترجمه

شخص مسئول آزاد است تا اين كه وعده كند (وعده كه داد اسير همان است و بايد وفا كند).

نظم

  • نمايد گر سؤالى كس ز مسئولكند مسئول سائل ور كه مشغول
  • به بند وعده ار سائل نيفتادبود آسوده همچون سرو آزاد
  • و ليكن اين بر آن گر وعده بدهدبگردن بندش از آن وعده افتد
  • رها از بند او را نيست گردنو فاجر آنكه بر آن عهد كردن
  • بهنگامى كه بر وعده وفا كردخود آن هنگام آزاد و رها كرد

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 111)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

فاطمه(س) بر کرسى تربیت

تربیت (یعنى به فعلیت درآوردن همه استعدادهاى بالقوه انسان) کار سترگ پیامبران و علت انگیزش و بعثت آنان است و تنها کسانى مى ‏توانند به حقیقت این هنر را داشته باشند که از چشمه ‏سار زلال نبوت سیراب شده و از مکتب آنان درس گرفته باشند و فاطمه(س) شاخسار درخت ...
نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

پیامبر هنگام عروسی زهرا(س) به او فرموده بود: "دخترم! با همسرت رفتار نیکو کن، و در هیچ کاری از دستورش سرپیچی نکن." این سخن همواره آویزه گوش حضرت زهرا(س) بود، او حدود نُه سال که همسر علی(ع) بود، هرگز علی(ع) را ناخشنود نکرد، بلکه همواره مایه نشاط و خشنودی...
ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

ابعاد علمی و عملی شخصیت حضرت زهرا (س)

آنچه که ما موظفیم به این بانو اقتدا کنیم و وظیفه داریم، مأمور هستیم و راهش هم ممکن است آن است که این بانو (سلام الله علیها) هم در اعتقادات، هم در اخلاق، هم در حقوق، هم در فقه مطالب فراوانی را فرمودند و عمل کردند و تعلیم دادند و دستور عمل کردن را هم ...
سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

سیماى فاطمه(س) در روز قیامت

از پیامبر(ص) چنین نقل مى‏کند: هنگامى ‏که فاطمه در مقابل عرش پروردگار قرار مى ‏گیرد، خود را از مرکب به زیر انداخته، اظهار مى ‏دارد: الهى و سیدى، میان من و کسى که مرا آزرده و بر من ستم روا داشته، داورى کن. خدایا! بین من و قاتل فرزندم، حکم کن...
حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

حضرت فاطمه علیهاالسلام و ولایت کبرا

ولایت کبراى حضرت زهرا علیهاالسلام در امتداد ولایت مطلق خداوند قرار دارد، به گونه اى که ایشان به اذن الهى، حق دخل و تصرف در امور عالم را دارد و مى‏تواند نفوس انسان‏هاى مستعد را شناخته، به سرمنزل مقصود رهنمون سازد. آیاتى در باب اثبات عصمت و طهارت و علم وهبى

پر بازدیدترین ها

جلوه‏ هاى اعجاز در سوره کوثر

جلوه‏ هاى اعجاز در سوره کوثر

این جویبارهاى فضیلت به هم پیوند خورد و در سوره «کوثر» مجموعه اى دل انگیز از زیباییها و اصالتها را رقم زد و آن را به عنوان، هدیه اى الهى، تقدیم رسول خاتم(ص) کرد، زیرا فاطمه(س) یکى از مظاهر فیض مداوم و جریان پر برکت حرکت محمدى است که استمرار آن را...
نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

نگاهی به سیره رفتاری حضرت زهرا (س)

پیامبر هنگام عروسی زهرا(س) به او فرموده بود: "دخترم! با همسرت رفتار نیکو کن، و در هیچ کاری از دستورش سرپیچی نکن." این سخن همواره آویزه گوش حضرت زهرا(س) بود، او حدود نُه سال که همسر علی(ع) بود، هرگز علی(ع) را ناخشنود نکرد، بلکه همواره مایه نشاط و خشنودی...
فاطمه علیهاالسلام مرجعیت فکری، فرهنگی

فاطمه علیهاالسلام مرجعیت فکری، فرهنگی

حضرت زهرا علیهاالسلام مقام و موقعیت و جایگاه امام علی علیه السلام را خوب شناخته بود و از تواناییهای ذاتی و خدادادی و شایستگیهای ایشان نیز مطلع بود. (11) دیدگاههای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را نسبت به امام به صورت مرتب شنیده بود...
مظلومیت حضرت زهرا(س) در منابع اهل سنّت (جلسه دوم)

مظلومیت حضرت زهرا(س) در منابع اهل سنّت (جلسه دوم)

یکی مسئله‌ی «إحراق بیت» است. چون گاهی برخی این شبهه را القاء می‌کنند و می‌گویند چطور می‌شود به خانه‌ی دختر پیامبر بعد از رسول خدا(ص) حمله کنند و در خانه را بسوزانند و وارد خانه شوند و امیرالمؤمنین(ع) را به آن شکل بیرون بیاورند. شاید این استبعاد برای یک...
لعن و نفرین خدا در قرآن بر ظالمین به حضرت زهرا (جلسه پنجم)

لعن و نفرین خدا در قرآن بر ظالمین به حضرت زهرا (جلسه پنجم)

لسان آیه، لسانِ عجیبی است. در این آیه شریفه، با توجه به مسائلی که این چند روز بیان شد، کسانی که نسبت به حضرت صدیقه طاهره زهرا(سلام الله علیها) این اهانت‌ها را روا داشتند، آیا اینها مصداق ایذاء نیست؟ مگر اینکه کسی عاقل نباشد، که انکار کند که اینها مصداق...
Powered by TayaCMS