حکمت 425 نهج البلاغه : ضرورت توجه به فناپذیری لذتها

حکمت 425 نهج البلاغه : ضرورت توجه به فناپذیری لذتها

متن اصلی حکمت 425 نهج البلاغه

موضوع حکمت 425 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 425 نهج البلاغه

425 وَ قَالَ عليه السلام اذْكُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَاتِ

موضوع حکمت 425 نهج البلاغه

ضرورت توجّه به فنا پذيرى لذّت ها

(اخلاقى، اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

425- امام عليه السّلام (در باره بياد مرگ بودن) فرموده است 1 بياد داشته باشيد بريده شدن لذّتها و خوشيها و بر جا ماندن گناهان را (بياد مرگ باشيد كه با رسيدن آن خوشيهاى چند روزه از بين مى رود و كيفر گناهان همواره مى ماند).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1288)

ترجمه مرحوم شهیدی

433 [و فرمود:] به ياد داريد كه لذتها تمام شدنى است، و پايان ناگوار آن برجاى ماندنى.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 439)

شرح ابن میثم

408- و قال عليه السّلام:

اذْكُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَاتِ

المعنى

و الغرض التنفير عن الدنيا.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 452)

ترجمه شرح ابن میثم

408- امام (ع) فرمود:

اذْكُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَاتِ

ترجمه

«به خاطر داشته باشيد، بريده شدن لذّتها و ماندن پيامدهاى نارواى [آنها] را».

شرح

هدف امام (ع) از اين سخن برحذر داشتن از دنياست.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 764)

شرح مرحوم مغنیه

427- اذكروا انقطاع اللّذّات و بقاء التّبعات.

المعنى

تبعة الشي ء عاقبته، و المعنى ما تصنع بلذة تذهب بعد ثوان، و يبقى حسابها و عقابها. و واضح ان الأمور تقاس بآثارها و ما يترتب عليها من خير أو شر.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 467)

شرح شیخ عباس قمی

86-« اذكروا انقطاع اللّذّات، و بقاء التّبعات.» قال الشاعر:

تفنى اللذاذة ممّن نال بغيته من الحرام، و يبقى الإثم و العار تبقى عواقب سوء في مغبّتها لا خير في لذّة من بعدها النّار

( . شرح حکم نهج البلاغه، ، ص75 و 76)

شرح منهاج البراعة خویی

(412) و قال عليه السّلام: اذكروا انقطاع اللّذّات، و بقاء التّبعات.

الترجمة

يادآور باشيد كه كامجوئيها مى روند، و مسئوليّت آنها بگردن شما مى ماند.

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 509 و 510)

شرح لاهیجی

(462) و قال (- ع- ) اذكروا انقطاع اللّذّات و بقاء التّبعات يعنى و گفت (- ع- ) كه ذكر كنيد و غافل مشويد از منقطع شدن لذّتهاى دنيا و باقى ماندن عقوباتش

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 330)

شرح ابن ابی الحدید

442 وَ قَالَ ع: اذْكُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَاتِ قد تقدم القول في نحو هذا مرارا- و قال الشاعر

تفنى اللذاذة ممن نال بغيته من الحرام و يبقى الإثم و العار

تبقى عواقب سوء في مغبتها

لا خير في لذة من بعدها النار

- . و راود رجل امرأة عن نفسها فقالت له- إن امرأ يبيع جنة عرضها السموات و الأرض- بمقدار إصبعين لجاهل بالمساحة- فاستحيا و رجع

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 20، ص 79)

شرح نهج البلاغه منظوم

[424] و قال عليه السّلام:

اذكروا انقطاع اللّذّات، و بقاء التّبعات.

ترجمه

گسستن پيوند لذّات و بر جاى ماندن رنج گناهان را بياد داشته باشيد.

نظم

  • جهان و عيش آن فانى است بالذّاتفنا در آن شود بالذّات لذّات
  • نبايد در خوشى پر پى فشردننبايد نقش عيش از دل ستردن
  • گنه را چون شود گردونه دائرشما آريد رنجش را بخاطر
  • همه عصيان حق از كف گذاريديكى از بعد مردن ياد آريد
  • چو در محشر خدا خواهد بپرسيدز هر كارى لذا از وى بترسيد
  • بود چون ز هر تلخى از پى نوششما سازيد نوشش را فراموش

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 209 و 210)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

 جامعیت و جاودانگى قرآن كریم در نهج البلاغه

جامعیت و جاودانگى قرآن كریم در نهج البلاغه

بسیارى از مخالفان قرآن كوشیده اند چنین شبهه افكنى كنند كه این كتاب آسمانى با دنیاى امروز كه عصر پیشرفت علوم و تكنولوژى است، متناسب نیست ؛ بلكه فقط اعجاز عصر پیامبر ختمى مرتبت صلى الله علیه وآله است و صرفا براى زمان ایشان شمولیت داشته است و اكنون همانند كتاب مقدس انجیل صرفا براى استفاده فردى قابلیت دارد.
  اجمال و تفصيل قرآن و نهج البلاغهʁ)

اجمال و تفصيل قرآن و نهج البلاغه(1)

واحدي كه مبدأ كثرت است و كم متصل و منفصل را به وسيلة آن تقسيم مي‌كنند و خلاصه آن يك كه بعدش دو، سه و چهار شمرده مي‌شود كه خداوند واحد به اين معني نيست زيرا اولاً: خدا يكي است كه ثاني و ثالث ندارد؛ ثانياً: از اوصاف اين معني قلت و كمي است يعني دو و سه و چهار بيشتر از آن است و خداوند موصوف به قلت نمي‌شود زيرا تمام اوصاف كماليه در ذات باري به نحو اتمّ و اكمل موجود است. علي (عليه السّلام)در عبارت اوّل و پنجم مذكور به اين معني اشاره فرموده و چنين وحدتي را از خداوند نفي نموده است.
 مشتركات قرآن و نهج البلاغهʄ)

مشتركات قرآن و نهج البلاغه(4)

خداوند در ذيل بسياري از آياتي كه نعمتهاي خود را شرح مي‌دهد، مي‌فرمايد:«إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛ (رعد/ 4) همانا در آنچه ذكر شد، نشانه‌ها و عبرتهايي براي گروه خردمندان است.»
 مشتركات قرآن و نهج البلاغهʃ)

مشتركات قرآن و نهج البلاغه(3)

مولي الموحّدين نيز در نهج البلاغه مي‌فرمايد: «بَعَثَ رُسُلَهُ بِما خَصَّهُمْ بِهِ مِنْ وَحْيِهِ وَ جَعَلَهُمْ حُجَّةً لَهُ عَلي خَلْقِهِ لِئَلّا تَجِبَ الْحُجَُّة لَهُمْ‌ بِتَر‌كِ الْإعْذارِ إِلَيْهِمْ؛‌(خطبة 144) خداوند پيغمبرانش را با اختصاص وحي، برانگيخت و ايشان را بر مخلوقش، حجّت گردانيد تا آنها را بر خدا دستاويزي و عذري نباشد.»
 اثرپذيري نهج البلاغه از قرآن كريم ʁ)

اثرپذيري نهج البلاغه از قرآن كريم (1)

قرآن، يگانه معجزة ماندگار بشريت است كه بر زبان انسان عالم كون و مكان جاري گشت و قلبها را متحول و مجذوب خود ساخت و اعتراف دوست و دشمن را به اعجاز خود واداشت. پس از كلام وحي، تنها كلامي كه توانست مافوق كلام خلق و مادون كلام خالق قرار گيرد، كلام علي (ع) بود؛ كلامي كه اعجاب بزرگ ترين اديبان را برانگيخت و آنان را از همانند آوري عاجز و ناتوان ساخت، و اين به علّت اثرپذيري آن از وحي بود. هدف ما از اين بحث، آشنايي اجمالي با برخي از جنبه هاي اين اثرپذيري در كلام علي (ع) است و اينكه كلام او داراي چه خصوصياتي است كه ما آن را متاثّر از وحي مي دانيم.

پر بازدیدترین ها

 بررسي‌ نظام‌ غايي‌ قرآن‌، در نهج‌البلاغه‌

بررسي‌ نظام‌ غايي‌ قرآن‌، در نهج‌البلاغه‌

آن‌ فاعل‌ غيرمتناهي‌ هم‌،اوّل‌، و مبدأ فاعلي‌ بالذات‌ تمام‌ ماسوي‌ است‌؛ و هم‌، آخِر، و مبدأ غايي‌ بالذات‌همة‌ ماعدي‌. هدفمند بودن‌ نظام‌ هستي‌ ـ كه‌ قرآن‌ تكويني‌ است‌ ـ و نيز هدفدار بودن‌قرآن‌ حكيم‌ ـ كه‌ جهان‌ تدويني‌ است‌ ـ بر اساس‌ دو اسم‌ از اسماي‌ حسناي‌خداوند خواهد بود.
 بررسي‌ نظام‌ فاعلي‌ قرآن‌ در نهج‌البلاغه‌

بررسي‌ نظام‌ فاعلي‌ قرآن‌ در نهج‌البلاغه‌

بهترين‌ وجه‌ معقول‌ آفرينش‌ جهان‌، همانا تجلّي‌ است‌؛ كه‌ از ظريف‌ترين‌ تعبيرهاي‌ قرآني‌ و روايي‌ است‌، چنان‌كه‌ در آية‌ «فلما تجلي‌ ربه‌ للجبل‌ جعله‌ دكّا وخرّ موسي‌ صعقا» آمده‌ است‌. و در جريان‌ معاد هم‌، تلويحاً به‌ آن‌ اشاره‌ شده‌است‌؛ زيرا، خداوند در آية‌ «قل‌ اءنما علمها عند ربّي‌ لايُجَليها لوقتها الا هو»، تجلية‌ساعت‌ و قيامت‌ را به‌ خود اِسناد داده‌ است‌ و چون‌ در قيامت‌ كبرا و حشر اكبر،تمام‌ اشخاص‌ و اشيا به‌ عنوان‌ مبدأ قابلي‌ حضور و ظهور دارند نه‌ به‌ عنوان‌مبدأ فاعلي‌ ـ زيرا همة‌ آن‌ها، تحت‌ قهر حاكم‌اند ـ بنابراين‌، تنها عامل‌ تجلّي‌قيامت‌، ظهور خود خداوندِ متجلّي‌ خواهد بود.
 بررسي‌ نظام‌ داخلي‌ قرآن‌ در نهج‌البلاغه‌

بررسي‌ نظام‌ داخلي‌ قرآن‌ در نهج‌البلاغه‌

همين‌ معنا، درباره‌ قرآن‌ تدويني‌ ـنيزـ صادق‌ است‌. يعني‌ اگر كسي‌درباره‌ نظام‌ معرفتي‌ قرآن‌ ـ كه‌ جهان‌ علمي‌ است‌ ـ صحيح‌ بيانديشد و پرسش‌استواري‌ ارايه‌ كند، پاسخ‌ صائب‌ خود را از قرآن‌ كريم‌ دريافت‌ مي‌كند؛ ولي‌اگر كسي‌ در اين‌ باره‌ درست‌ فكر نكند، و سؤال‌ متقن‌ و مشخصي‌ را عرضه‌ندارد، اصلاً پاسخي‌ از قرآن‌ نمي‌شنود؛ و اگر در اثر خامي‌ و كژ راهه‌ رفتن‌،سؤال‌ ناصوابي‌ را مطرح‌ كند، پاسخ‌ غلطي‌ را بر قرآن‌ صائب‌ صامت‌ تحميل‌ مي‌كند.
 مشتركات قرآن و نهج البلاغهʄ)

مشتركات قرآن و نهج البلاغه(4)

خداوند در ذيل بسياري از آياتي كه نعمتهاي خود را شرح مي‌دهد، مي‌فرمايد:«إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛ (رعد/ 4) همانا در آنچه ذكر شد، نشانه‌ها و عبرتهايي براي گروه خردمندان است.»
 جامعیت و جاودانگى قرآن كریم در نهج البلاغه

جامعیت و جاودانگى قرآن كریم در نهج البلاغه

بسیارى از مخالفان قرآن كوشیده اند چنین شبهه افكنى كنند كه این كتاب آسمانى با دنیاى امروز كه عصر پیشرفت علوم و تكنولوژى است، متناسب نیست ؛ بلكه فقط اعجاز عصر پیامبر ختمى مرتبت صلى الله علیه وآله است و صرفا براى زمان ایشان شمولیت داشته است و اكنون همانند كتاب مقدس انجیل صرفا براى استفاده فردى قابلیت دارد.
Powered by TayaCMS