حکمت 340 نهج البلاغه : سخت ترین گناه

حکمت 340 نهج البلاغه : سخت ترین گناه

متن اصلی حکمت 340 نهج البلاغه

موضوع حکمت 340 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 340 نهج البلاغه

340 وَ قَالَ عليه السلام أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ

موضوع حکمت 340 نهج البلاغه

سخت ترين گناه

(اخلاقى)

ترجمه مرحوم فیض

340- امام عليه السّلام (در باره گناه) فرموده است 1- سختترين گناهان (نزد خدا) گناهى است كه شخص آنرا آسان و خرد پندارد (زيرا بى اعتنائى به گناه اگر چه كوچك باشد مستلزم نترسيدن از كيفر و توبه و باز گشت از آن مى گردد و چون ملكه شخص گشته در نفس رسوخ نمود از هيچ گناهى هر چند بزرگ باشد پروا ندارد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1249)

ترجمه مرحوم شهیدی

348 [و فرمود:] سخت ترين گناهان آن بود كه گنهكار آن را خوار بشمرد.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 422)

شرح ابن میثم

329- و قال عليه السّلام:

أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ

المعنى

و ذلك أنّ استهانته به يستلزم انهما كه فيه و استكثاره منه و عدم إقلاعه عنه حتّى يصير ملكة بخلاف ما يستصعبه من الذنوب.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 412)

ترجمه شرح ابن میثم

329- امام (ع) فرمود:

أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهُ

ترجمه

«بدترين گناهان گناهى است كه صاحبش آن را ساده پندارد».

شرح

توضيح آن كه ساده انگاشتن گناه باعث غرق شدن در آن و ارتكاب زياد گناه و دور نساختن آن از خود، مى گردد. به طورى كه ملكه مى شود. بر خلاف گناهانى كه مهم و سخت تلقّى شود.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 698)

شرح مرحوم مغنیه

347- أشدّ الذّنوب ما استهان به صاحبه.

المعنى

كلنا يذنب و يخطى ء، و من ادعى غير ذلك فقد أقام الدليل من نفسه على ذنبه و خطئه، و من اقترف ذنبا و قال: هذا هيّن و بسيط فقد أضاف ذنبا الى ذنب.

و المؤمن الحق يخاف من ذنبه، و يطلب الصفح من ربه.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 419)

شرح شیخ عباس قمی

71- أشدّ الذّنوب ما استهان به صاحبه. و ذلك لأنّ استهانته به يستلزم انهماكه فيه، و استكثاره منه، و عدم إقلاعه عنه حتّى يصير ملكة بخلاف ما يستصعبه من الذنوب

( . شرح حکم نهج البلاغه، . ص68)

شرح منهاج البراعة خویی

(334) و قال عليه السّلام: أشدّ الذنوب ما استهان به صاحبه.

المعنى

شدّة الذّنب يعتبر من مقدار كشفه عن تجرّي مرتكبه له، فانّ الذّنب يتكوّن في القلب قبل أن يتحقّق بالعمل، و استهانة المذنب بذنبه كاشف عن منتهى تجرّي صاحبه و عدم مبالاته بحكم اللَّه تعالى و أمره و نهيه، فيكون من أشدّ الذّنب و إن كان عمله طفيفا و حقيرا مضافا إلى أنّ الاستهانة بذنب تدعو المذنب إلى الاصرار عليه فيصير أشدّ بالاصرار، و لذا عدّ الاصرار على الصغيرة من الكبائر.

الترجمة

فرمود: سخت ترين گناهان آنست كه مرتكبش آنرا سبك و ناچيز شمارد.

گناهى كه آيد بچشمت حقير ببايد شمارى تو آنرا كبير

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 431 و 432)

شرح لاهیجی

(382) و قال (- ع- ) اشدّ الذّنوب عند اللّه ما استهان به صاحبه يعنى و گفت (- ع- ) كه سخت ترين گناهان در نزد خدا آن گناهى است كه سهل شمرد انرا صاحب ان

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 323)

شرح ابن ابی الحدید

354: أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ صَاحِبُهَا قد ذكرنا هذا فيما تقدم و ذكرنا العلة فيه- و هي أن فاعل ذلك الذنب- قد جمع بين فعل الذنب و فعل ذنب آخر- و هو الاستهانة بما لا يستهان به- لأن المعاصي لا هين فيها- و الصغير منها كبير و الحقير منها عظيم- و ذلك لجلالة شأن المعصي سبحانه- . فأما من يذنب و يستعظم ما أتاه- فحاله أخف من حال الأول- لأنه يكاد يكون نادما

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 263)

شرح نهج البلاغه منظوم

[339] و قال عليه السّلام:

أشدّ الذّنوب ما استهان به صاحبه.

ترجمه

سخت ترين گناهان گناهى است كه صاحبش خوارش گيرد (و توبه از آن را تدارك نبيند)

نظم

  • بدانكه سخت تر بين گناهانگناهى هست كآن را گيرى آسان
  • مر آن را خوار و بى ارزش شمارىتدارك را بتوبت رو نيارى
  • در آن بينى چو با بى اعتنائىدگر از آن نمى گيرى جدائى
  • نترسى كم كمك از زجر و كيفرندارى پاس حشمتهاى داور
  • به بيند مؤمن با هوش و فرهنگ گناه خويش چون كوهى گران سنگ
  • ببالاى سران سنگش نهادهبزير آن چو مورى خود فتاده
  • همى خواهد كه افتد بر سر او نمايد نرم سنگين پيكر او
  • كسانى كه خدا را بندگانندز لوث معصيت پاكيزه جانند
  • گنه را خوار و هم كوچك نگيرند بشبها راه توبت مى پذيرند
  • و ليكن كافر خاطىّ و جانىكه اندر راه شهوت گشته فانى
  • ز فرط معصيت دل سخت و مدهوش گنه را كرده يكباره فراموش
  • بجرم خويش هر ساعت نظر كردمگس بر بينيش گوئى گذر كرد
  • ز افعال بدو كردار ننگين بقدر يكسر مو نيست غمگين

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 121 و 122)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

نبوت در نهج البلاغه

نبوت در نهج البلاغه

همچنين در هدف اين پيام بحث مى كنيم، آيا هدف در اين حادثه چه بود: رفاه زندگى مادي، برداشتن فاصله طبقاتي، بالا بردن سطح انديشمندى و هوشمندي، مخالفت با قدرتها، با توجه به قدرتها؟، اينها سوالهائى ست كه براى شناختن آن حادثه، حادثه اى كه بى گمان يك واقعيت اجتماعى به حساب مى آيد، لازم است و پاسخ به اين سوالها روشنگر آن حادثه خواهد بود.
 ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغهʂ)

ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغه(2)

حضرت در خطبه اى ديگر اين نكته را متذكر مى شوند كه پيامبراكرم صلوات الله عليه در زماني ظهور نمودند كه هيچ پيامبر ديگرى حضور نداشته است." أرسله على حين فترة من الرسل، و طول هجعة من الأمم، و انتفاض من المبرم... ذلك القرآن فاستنطقوه."؛ خداوند پيامبر(ص) را هنگامى فرستاد كه پيامبران حضور نداشتند، و امت ها در خواب غفلت بودند، و رشته هاى دوستى و انسانيت از هم گسسته بود.
 نبوت شناسی

نبوت شناسی

پزشك امت رسول الله صلى الله عليه و آله طبيب دوار بطبه، قدا حكم مراهمه، و اءحمى مواسمع، يضع ذلك حيث الحاحة اليه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله پزشكى است سيار كه با طب خويش ‍ همواره به گردش مى پردازد و مرهم ها را به خوبى آماده ساخته و به هنگام نياز آنها را به كار مى برد.
No image

ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغه(1)

پس از قرن ها تحقيق و بررسى درباره مسائل ديني، هنوز پرده از اسرار بسيارى از آنها برداشته نشده است، كه از جمله آنها اسرار نهفته نبوت و بعثت است، اگرچه از ظواهر آيات قرآن مى توان استفاده كرد كه بعثت پيامبران الهي، به ويژه پيامبراسلام صلى الله عليه و آله داراى اهدافى مى باشد. با توجه به آيات الهى به برخى از اهداف بعثت انبياء اشاره مى نمائيم.
 بعثت از ديدگاه اميرالمؤمنين علیه السلام

بعثت از ديدگاه اميرالمؤمنين علیه السلام

آنان را در بهترين وديعتگاه به امانت نهاد و در شريف ترين قرارگاه جاي داد. آنان را از اصلاب كريم به رحم هايي پاكيزه منتقل گردانيد. هرگاه يكي از آنان از جهان رخت برمي بست ديگري براي اقامة دين خدا جاي او را مي گرفت. تا كرامت نبوت از سوي خداوند پاك نصيب محمد(ص) گرديد. او را از برترين معادن و عزيزترين سرزمين ها بيرون آورد؛ از درختي كه پيامبرانش را از آن برآورده، و امينان وحي خود را از آن گلچين كرده بود.

پر بازدیدترین ها

 شخصیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) از منظر نهج البلاغه

شخصیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) از منظر نهج البلاغه

از آنجا که نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) اسوه حسنه و الگوی مناسب برای همه انسانها در همه اعصار است، باید در پی شناخت آن شخصیت عالی مقام و سیره آن فرستاده الهی باشیم. با توجه به اینکه نزدیک ترین انسانها به نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) و آگاه ترین انسانها به شخصیت آن پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله)، امام علی(علیه السلام) است، بهترین راه برای شناخت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) مراجعه به سخنان گهربار امام علی(علیه السلام) می باشد.
No image

ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغه(1)

پس از قرن ها تحقيق و بررسى درباره مسائل ديني، هنوز پرده از اسرار بسيارى از آنها برداشته نشده است، كه از جمله آنها اسرار نهفته نبوت و بعثت است، اگرچه از ظواهر آيات قرآن مى توان استفاده كرد كه بعثت پيامبران الهي، به ويژه پيامبراسلام صلى الله عليه و آله داراى اهدافى مى باشد. با توجه به آيات الهى به برخى از اهداف بعثت انبياء اشاره مى نمائيم.
 ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغهʂ)

ره آورد بعثت از منظر نهج البلاغه(2)

حضرت در خطبه اى ديگر اين نكته را متذكر مى شوند كه پيامبراكرم صلوات الله عليه در زماني ظهور نمودند كه هيچ پيامبر ديگرى حضور نداشته است." أرسله على حين فترة من الرسل، و طول هجعة من الأمم، و انتفاض من المبرم... ذلك القرآن فاستنطقوه."؛ خداوند پيامبر(ص) را هنگامى فرستاد كه پيامبران حضور نداشتند، و امت ها در خواب غفلت بودند، و رشته هاى دوستى و انسانيت از هم گسسته بود.
 سیمای رسول خدا از منظر نهج البلاغه

سیمای رسول خدا از منظر نهج البلاغه

در زمین دو امان و وسیله نجات از عذاب الهی بود که یکی از آنها برداشته شد، دومی را دریابید و به آن چنگ زنید. اما امانی که برداشته شد رسول خدا (ص) بود و امانی که باقی مانده استغفار است. خداوند تعالی می فرماید: خداوند آنها را عذاب نمی کند تا تو در میان آنها هستی و خداوند آنها را عذاب نمی کند در حالی که استغفار می کنند.
 فلسفه بعثت نبوي با تأكيد بر نهج‌البلاغه

فلسفه بعثت نبوي با تأكيد بر نهج‌البلاغه

از آنجا كه اميرالمومنين عليه‌السلام از حدود 10 سالگي تا پايان عمر پيامبر صلي‌الله عليه و آله در تمام صحنه‌ها با آن حضرت بوده لذا خود را در شناخت و شناساندن پيامبر بر ديگران مقدم مي‌داند. چنانكه در اين زمينه مي‌فرمايد: «بار خدايا، من اولين كسي هستم كه دعوت پيامبر را شنيدم و پاسخ مثبت دادم و در نماز رسول خدا كسي بر من پيشي نگرفته است
Powered by TayaCMS