در تفسير كشاف ذيل آيه 53 سوره احزاب می‌نويسد :
" عمر خيلی علاقه مند بود كه زنان رسول خدا در پرده باشند و بيرون نروند ، زياد
اين مطلب را به ميان می‌گذاشت . به زنان پيغمبر می‌گفت : اگر اختيار با من بود ، چشمی
شما را نمی‌ديد . يك روز بر آنان گذشت و گفت آخر شما با ساير زنان فرق داريد همچنانكه
شوهر شما با ساير مردان فرق دارد . بهتر است به پرده در شويد . زينب همسر رسول خدا
گفت : پسر خطاب ! وحی در خانه ما نازل می‌شود و آنگاه تو نسبت به ما غيرت می‌ورزی
و تكليف معين می‌كنی ؟ ! "
در سنن ابن ماجه " باب ماجاء فی البكاء علی الميت
" حديث شماره 1587 می‌نويسد : " رسول خدا در تشييع جنازه‌ای شركت كرد .
زنی از كسان متوفی شركت كرده بود . عمر بر آن زن نهيب زد . رسول خدا فرمود : ولش كن
ای عمر ! چشم گريان و دل داغدار و عهد قريب است "
از اينگونه جريانها در تاريخ زندگی عمر زياد يافت می‌شود
. حتی نقل كرده اند كه : " عاتكه ، همسر عمر ، دائما با او برای رفتن به مسجد
در كشمكش بود
عمر نمی‌خواست او شركت كند اما او اصرار داشت شركت
كند . عاتكه نمی‌خواست نهی شوهرش را تمرد كند ، عمر هم نمی‌خواست نهی صريح كند ، دلش
می‌خواست وقتی كه در مقابل تقاضای عاتكه سكوت می‌كند ، عاتكه به مسجد نرود . اين بود
كه در مقابل درخواست عاتكه سكوت می‌كرد و لب از لب نمی‌جنبانيد . اما عاتكه می‌گفت
به خدا قسم مادامی كه صريحا نهی نكنی خواهم رفت و می‌رفت " ( الحجاب مودودی صفحه
318 نقل از موطأ مالك)
در صحيح بخاری از ابن عباس نقل می‌كند كه گفت :
" سخت مايل بودم فرصت مناسبی به چنگ آورم و از عمر بپرسم آن دو زن كه در قرآن
درباره آنان آمده است : " « ان تتوبا الی الله فقد صغت قلوبكما »" ( سوره
تحريم ، آيه 4 اين آيه مربوط به دو نفر از
زنان رسول اكرم است كه رسول خدا يك مطلب سری به آنان گفت ، و آنان مرتكب خطا شدند
و فاش كردند) كيانند ؟ تا آنكه در سفر حج همراه او شدم . يك روز فرصتی پيش آمد ، ضمن
اينكه آب وضو روی دستش می‌ريختم گفتم يا اميرالمؤمنين ! آن دو زن كه خداوند در قرآن
به آنها اشاره می‌كند و می‌فرمايد : " « ان تتوبا الی الله فقد صغت قلوبكما
»" كدامند ؟ گفت : عجب است از تو كه چنين پرسشی می‌كنی . آنها عايشه و حفصه می‌باشند
آنگاه خود عمر داستان را اينچنين تفصيل داد : من و
يكی از انصار در قسمت بالای شهر مدينه كه با مسجد و مركز مدينه فاصله داشت منزل داشتيم
. من و او با هم قرار گذاشته بوديم به نوبت ، يك روز در ميان ، هر كدام از ما به مسجد
و مركز مدينه برويم و اگر چيز تازه‌ای رخ داده بود به اطلاع ديگری برسانيم
ما مردم قريش تا در مكه بوديم بر زنان خويش مسلط بوديم
، ( در روايت ديگری كه صحيح مسلم ، جلد 4 ، صفحه 190 نقل می‌كند : عمر می‌گويد :
" و الله ان كنا فی الجاهلية ما نعد للنساء امرا حتی انزل الله تعالی فيهن ما
انزل و قسم لهن ما قسم . . . " يعنی به خدا ما در جاهليت برای زنان شأنی قائل
نبوديم ، تا خداوند ( در قرآن ) درباره آنان آياتی نازل كرد و حقوق و بهره‌هائی برايشان
قائل شد ) اما مردم مدينه برعكس بودند ، زنان آنان بر ايشان تسلط داشتند . تدريجا اخلاق
زنان مدينه در زنان ما اثر كرد . يك روز من به همسرم خشم گرفتم . او برخلاف انتظار
، جواب مرا پس داد
گفتم : جواب مرا پس می‌دهی ؟ ! گفت : خبر نداری كه
زنان پيغمبر رويشان با او باز است و با او يك و دو می‌كنند و گاه يكی از آنان يك روز
تمام با پيغمبر قهر می‌كند
از شنيدن اين سخن سخت ناراحت شدم گفتم به خدا قسم كسی
كه با پيغمبر چنين كند بدبخت شده است . فورا لباس پوشيدم و آمدم به شهر و بر دخترم
حفصه وارد شدم ، گفتم شنيده ام شما گاهی يك روز تمام پيغمبر را ناراحت می‌كنيد . گفت
: بلی . گفتم : دختركم ! بيچاره شدی . چه اطمينانی داری كه خداوند به خاطر پيامبرش
بر تو خشم نگيرد ؟ دختركم ! از من بشنو : بعد از اين نه با پيغمبر تندی كن و نه از
او قهر كن . هر چه می‌خواهی به خودم بگو اگر می‌بينی رقيبت ( عايشه ) از تو زيباتر
است ناراحت نباش
قضيه گذشت . در آن ايام ما نگران حمله غسانيها از جانب
شام بوديم : شنيده بوديم آنان آماده حمله به ما هستند . يك روز كه نوبت رفيق انصاری
بود و من در خانه بودم ، شب هنگام ديدم در خانه مرا محكم می‌كوبد و می‌گويد : او در
خانه است ؟ من سخت در هراس شدم . آمدم بيرون . گفت حادثه بزرگی رخ داده . گفتم : غسانيها
حمله كردند ؟ گفت : نه ، از آن بزرگتر . گفتم : چه شده ؟ گفت : پيامبر زنان خويش را
يكجا ترك گفته است! گفتم بيچاره شد حفصه . قبلا پيش‌بينی می‌كردم و به خود حفصه هم
گفتم
صبح زود لباس پوشيدم و برای نماز صبح به مسجد رفتم
و با پيامبر نماز جماعت خواندم . پيامبر بعد از نماز به اتاق مخصوصی كه به خودش تعلق
داشت رفت و از همه كناره گيری كرد . من به سراغ حفصه رفتم . می‌گريست
گفتم چرا می‌گريی ؟ به تو نگفتم اين قدر پيامبر را
آزار ندهيد ؟ ! خوب ، آيا شما را طلاق داد ؟ گفت : نمی‌دانم . همين قدر می‌دانم از
همه كناره گيری كرده است . آمدم به مسجد نزديك منبر پيامبر ديدم گروهی گرد منبر جمع
شده می‌گريند . قدری با آنها نشستم . چون خيلی ناراحت بودم رفتم به طرف اتاق پيغمبر
. يك سياه دم در بود . گفتم به پيغمبر بگو : عمر اجازه ورود می‌خواهد . رفت و برگشت
و گفت : گفتم اما پيغمبر سكوت كرد برگشتم و رفتم ميان مردمی كه گرد منبر را گرفته بودند
. مدتی نشستم نتوانستم آرام بگيرم . دو مرتبه آمدم و به دربان گفتم برای عمر اجازه
بگير
رفت و برگشت و گفت : از پيغمبر برايت اجازه خواستم
، اما پيغمبر سكوت كرد . برای سومين بار رفتم ميان مردمی كه گرد منبر جمع بودند و از
ناراحتی پيغمبر ناراحت بودند . باز هم نتوانستم آرام بگيرم . نوبت سوم آمدم و به وسيله
آن دربان سياه اجازه ورود خواستم . غلام رفت و برگشت و گفت باز هم پيغمبر سكوت كرد
. مأيوسانه مراجعت كردم . ناگهان فرياد همان دربان سياه را شنيدم كه مرا می‌خواند
. گفت : بيا كه پيغمبر اجازه داد . وقتی كه وارد شدم ، ديدم پيغمبر بر روی شنها به
پهلو خوابيده و بر يك متكا از ليف خرما تكيه كرده سنگريزه ها بر جسمش اثر گذاشته است
سلام كردم . ايستادم و گفتم : يا رسول الله ! می‌گويند
همسران خويش را طلاق داده ای ، راست است ؟ گفت : نه . گفتم : الله اكبر . همانطور
كه ايستاده بودم شروع كردم به سخن گفتن و مقصودم اين بود سر شوخی را باز كنم . گفتم
: يا رسول الله ! ما مردم قريش تا در مكه بوديم بر زنان خويش مسلط بوديم ، آمديم به
اين شهر و از بخت بد ، زنان اين شهر بر مردانشان تسلط داشتند . پيامبر از شنيدن اين
جمله تبسمی كرد . به سخن خودم ادامه دادم و گفتم : من قبلا به دخترم حفصه گفته بودم
كه اگر عايشه از تو قشنگتر و محبوبتر است ناراحت نباش . بار ديگر پيغمبر تبسم كرد
. چون ديدم تبسم كرد نشستم ، به اطراف نگاه كردم هيچ چيزی در آنجا به چشم نمی‌خورد
جز سه تا پوست گوسفند . گفتم : يا رسول الله ! دعا كن خداوند به امت تو توسعه عنايت
فرمايد آنچنانكه فارس و روم غرق در نعمتند . پيغمبر كه تكيه كرده بود فورا نشست ،
فرمود : اينها دليل لطف خدا نيست . آنها نعمتهای خويش را در همين دنيا از خدا گرفته‌اند
. گفتم : از گفته خودم پشيمانم . برای من طلب مغفرت كن
از اين پس پيغمبر يك ماه از زنان خويش دوری جست ، بدان
جهت كه رازی را حفصه نزد عايشه آشكار كرده بود . ( نه بدان جهت كه عمر می‌پنداشت كه
چون زنان پيغمبر زبان دراز شده بودند و پيغمبر را ناراحت می‌كردند و پيغمبر در مقابل
آنها سكوت می‌كرد ) . بعد از يك ماه پيغمبر نزد
زنان خويش برگشت . آيه تخيير نازل شده بود كه هر كدام از همسران رسول خدا از
ادامه همسری ناراضی هستند پيغمبر آنها را در نهايت خوشی ، با كمك فراوان مالی در كارشان
آزاد بگذارد ، هر جا می‌خواهند بروند ، و با هر كس می‌خواهند ازدواج كنند و هر كدام
مايلند با همين وضع فقيرانه بسازند به زندگی با پيغمبر ادامه دهند . همه آنها در كمال
رضايت گفتند : ما خدا و پيغمبر را انتخاب می‌كنيم و افتخار همسری رسول خدا را از دست
نمی‌دهيم " ( صحيح بخاری جلد 7 صفحات
38 - 36 و صحيح مسلم جلد 4 صفحات 194 - . 192)
آری اينست روش اسلام در ميان افراط و تفريط ها . همانطور
كه گفتيم اسلام به خطرات ناشی از روابط به اصطلاح آزاد جنسی كاملا آگاه است
نهايت مراقبت را در برخوردهای زنان و مردان اجنبی دارد
. تا حدودی كه منجر به حرج و فلج نشود ، طرفدار دور نگهداشتن زنان از مردان است
اسلام در عين اينكه به زنان اجازه شركت در مساجد را
می‌دهد دستور می‌دهد به صورت مختلط نباشد ، محلها از يكديگر جدا باشد . می‌گويند پيغمبر
اكرم در زمان حيات خويش اشاره كرد كه در ورودی زنان به مسجد از در ورودی مردان مجزا
باشد . روزی اشاره به يكی از درها كرد و فرمود : " « لو تركنا هذا الباب للنساء
» " يعنی خوب است اين در را به بانوان اختصاص بدهيم . بعدها عمر صريحا نهی كرد
كه مردان از آن در وارد شوند ( سنن ابوداود جلد 1 صفحه . 109)
و نيز می‌گويند : پيغمبر اكرم دستور داد كه شب هنگام
كه نماز تمام می‌شود ، اول زنها بيرون بروند ، بعد مردها ، رسول خدا خوش نمی‌داشت
كه زن و مرد در حال اختلاط از مسجد بيرون روند . زيرا فتنه ها از همين اختلاطها بر
می‌خيزد
رسول خدا برای اينكه برخورد و اصطكاكی رخ ندهد دستور
می‌داد مردان از وسط ، و زنان از كنار كوچه يا خيابان بروند ( كافی جلد 5 صفحه .
518 ) . يك روز رسول خدا در بيرون مسجد بود . ديد مردان و زنان باهم از مسجد بيرون
آمدند . به زنها خطاب كرد و فرمود بهتر اينست شما صبر كنيد آنها بروند . شما از كنار
برويد و آنها از وسط (سنن ابوداود جلد 2 صفحه . 658)
فقهاء به همين مناسبت فتوا می‌دهند كه اختلاط مردان
و زنان مكروه است
مرحوم آية الله سيد محمد كاظم طباطبائی يزدی ( قدس
سره ) در عروه الوثقی فصل اول مسأله 49 می‌گويد : " يكره اختلاط الرجال بالنساء
الا للعجائز يعنی مختلط شدن مردان و زنان مكروه است مگر در مورد پير زنان "
راستی اگر كسی بيماردل نباشد تصديق می‌كند كه راه اسلام
راه معتدل و متعادلی است . اسلام در عين اينكه نهايت مراقبت را برای پاكی روابط جنسی
به عمل آورده است ، هيچگونه مانعی برای بروز استعدادهای انسانی زن به وجود نياورده
است بلكه كاری كرده است كه اگر اين برنامه دور از هر افراط و تفريطی اجرا شود ، هم
روحيه‌ها سالم می‌ماند ، و هم روابط خانواده‌ها صميمی‌تر و جدی‌تر می‌گردد ، و هم محيط
اجتماع برای فعاليت صحيح