ضرورت ازدواج اهداف و فواید ازدواج
احکام ازدواج
مهمترین هدف ازدواج دستیابی به یک گمشده روحی یعنی موهبت الهی ، آرامش و سکینه است .
اهداف ازدواج
آرامش:
مهمترین هدف ازدواج دستیابی به یک گمشده روحی یعنی موهبت الهی ، آرامش و سکینه است . قرآن کریم یکی از فلسفه های ازدواج را سکینه اعلام می نماید :
« ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها وجعل بینکم موده ورحمه اِنَّ فی ذلک لایات لقوم یتفکرون » [روم 21]
ویکی از آیات (لطف) الهی آن است که برای شما از جنس خودتان بیافرید تا با یکدیگر آرامش وانس گیرید ومیان شما رأفت ومهربانی برقرار فرمود، همانا در این امر برای خردمندان نشانه های علم وحکمت حق آشکار است .
(در تعریف واژه اخلاقی سکینه می گویند که نوری ملکوتی است که خدا بردل افراد مؤمن نازل می نماید ودر نتیجه ترس ، اضطراب و شتابزدگی از آنها رخت بربسته ، موجب افزایش ایمان وپایداری آنها می گردد.) [ بهشت اخلاق ، ج ۱، ص ۲۶۳]
درجامعه امروز با وجود این همه عوامل مخّل آرامش مثل دشمنی ها، پریشانی ها ، تنهایی ها و.... ازدواج است که آرامش حقیقی را به انسان هدیه می کند.
کمال زن ومرد
پس از رسیدن به آرامش وامنیت روح وروان والاترین هدف انسان تلاش مداوم برای رسیدن به کمال است که درسایه ازدواج وبا همراهی همدلی همراه ، حرکت به سوی کمال و رشد فضایل انسانی آسانتر خواهد شد.
فواید ازدواج
پیروی از سنت رسول اعظم (ص):
قال علی (ع) : تَزَوَّجوا فَانِ رسول الله کثیراً ماکان یقولُ : من کان یُحِبُ اَن یَتبعَ سُنَتّی فلیتَزَوَّج ، فَانِ من سُنَّتی التزویج. [بحارالانوار ج10 ،ص93]
ازدواج کنید زیرا رسول خدا (ص) فراوان می فرمود: هرکه دوست دارد از سنت من پیروی کند ، ازدواج کند زیرا ازدواج سنت من است .
تقویت اخلاق
ازدواج یکی از عوامل مهم تکمیل وتقویت مبانی اخلاق وآداب در انسان می باشد، بسیاری از صفات شایسته اخلاقی را برای انسان معنی می کند وبسیاری از خطاها وگناهان را برانسان بی معنا می نماید و راه ارتکاب آن را برانسان می بندد وبه انسان هنر معاشرت وارتباط وحسن خلق می بخشد .
قال رسول الله (ص) : زَوَّجوا ایاکم فَاِنَّ الله یُحسِن لَهُم فی اخلاقهم . [بحارالانوار ج100 ،ص222]
مردان عزب خود را زن دهید چرا که با این کار خداوند اخلاق آنان را نیکو می گرداند .
تقویت بنیه اقتصادی وثروت
یکی از کارکردهای ازدواج ، تقویت بنیه اقتصادی ، خود استقلالی اقتصادی ، تکثیر ثروت ، ایجاد انگیزه کار، تلاش بیشتر، توسعه وبرکت رزق ، مشارکت دیگران در تعاون ورشد اقتصادی زوجین می باشد .
قال رسول الله (ص) : اتخِذوا الاَهلَ فَاَّنِهُ ارزُقُ لکم[کافی ج5،ص329]زن بگیرید ، چرا که ازدواج کردن روزی شما را بیشتر می کند.
تقویت اراده
کسی که ازدواج می کند مسئولیت بزرگی را می پذیرد که برای درست انجام دادنش به تلاش مضاعف وهمتی والا نیاز دارد . بنابراین با اراده ای مصمم گام های بلندتری برای موفقیت در شغل ، تحصیل وامور مادی ومعنوی بر می دارد.
بروز وتکامل استعدادها
انسان مجموعه ای از استعدادها و توانایی ها ی بالقوه است وشکوفایی این توانمندی ها زمینه مناسبی می طلبد وازدواج می تواند زمینه مساعدی برای شکوفایی این استعدادهای نهفته وگنجینه های درونی هر فرد باشد ، استعداد هایی مانند :
استعداد عشق ورزیدن ، استعداد بدست آوردن معاش ، استعداد مدیریت خانواده ، استعداد استقلال وخودکفایی ، استعداد جمع گرایی و « ما» شدن ، استعداد منطقی شدن و واقع گرایی و....
برطرف شدن مشکلات روحی
(با ازدواج زن ومرد لباس یکدیگر می شوند[برگرفته از آیه ۱۸۷ سوره بقره]) و می توانند عیوب ، مشکلات و کمبودهای دوران تجرد نظیر (خجالت ، ترس و.... )را که از آن رنج می برند ویا حتی در بعضی موارد واقف به وجود آن در درون خود نیستند بپوشانند وکم کم از بین ببرند .
تقویت روابط اجتماعی و روابط خانوادگی
یکی از فوائد ازدواج تقویت پایگاه اجتماعی فرد ویا فتن پشتوانه ای عاطفی و اجتماعی وخانوادگی و ورود به عرصه های سیاسی و اجتماعی بیشتر می باشد، چرا که با ازدواج دو طائفه به هم گره می خورند وزمینه کسب قدرت مشروع بیشتر می گردد.
خروج از خود پرستی وخود دوستی
شهید مطهری می فرمایند :[تعلیم و تربیت در اسلام ، ص ۳۹۷]
چرا در اسلام ازدواج یک امر مقدس ویک عبادت تلقی شده با اینکه از مقوله لذت وشهوات است ؟ یکی از علل آن این است که ازدواج اولین قدم است که انسان از خود پرستی وخوددوستی به سوی غیر دوستی بر می دارد. تاقبل از ازدواج فقط یک « من » وجود داشت وهمه چیز برای « من » بود. اولین مرحله ای که این حصار شکسته می شود . یعنی یک موجود دیگری هم در کنار این « من» قرار می گیرد وبرای او معنی پیدا می کند ، کار می کند . زحمت می کشد ، خدمت می کند نه برای « من » بلکه برای او ، در ازدواج است .
ازدواج قلعه ای در برابر وسوسه های شیطانی
ازدواج قلعه ای برای خویشتن داری ، شکست طغیان ، دفع غائله شهوت وقوت گرفتن برای کنترل چشم وگوش وجوارح است .
ارتقاء ضریب عبادات
قال الصادق (ع) :
اِنّ رَکعتَین یُصَلیها رَجُلٌ مَتنزَوَّجُ اَفضَلُ مِن رَجُل یَقُوُم لَیَلهُ ویَصُومُ نَهارَهُ اعزَبَ (میزان الحکمه ، ح ۷۸۱۰)
دورکعت نمازی که مرد زن دار بخواند ، بهتراست از مرد مجرد که شب را به عبادت سپری کند وروز را به روزه داری .
حسنة الهی در دنیا
درروایتی از حضرت رسول اکرم (ص) آمده است :
مَن اوَتِیَ قلباً شاکراً ولساناً ذاکراً وزوجَهً مُؤمِنهً تُعِنُهٌ علی امرِدُنیاهُ واخراهُ فَقَد اُوتی فی الدنیاحَسَنهً وفی الاخره حَسَنهً و وُقِیَ غذابَ النار .(تفسیر نمونه ، ج ۲ ، ص ۶۶)
کسی که خدا به او قلبی شاکر وزبانی مشغول به ذکر حق وهمسری باایمان که او را در امور دنیا وآخرت یاری کند ببخشد ، نیکی دنیا وآخرت را به او داده واز عذاب آتش باز داشته می شود.
تجربه لذات دنیایی در ازدواج
بالاترین ولذت بخش ترین لذات مادی ،لذتهای خانوادگی واز جمله لذت جنسی است.[ اصول کافی ، ج ۵ ، ص ۳۲۱] با ازدواج ، زوجین می توانند از راهی مشروع وقانونی به اوج لذتهای مشروع برسند وآن را درک نمایند. بعلاوه براین ، چشیدن ودرک این لذت مادی جنبه ای آخرتی می تواند داشته باشد ، چرا که انسان را راغب به نعمتها ولذتهای دائمی آخرتی می نماید. زیرا بخشی ازنعمتهای بهشتی اینگونه است وخداوند متعال برای ایجاد سهولت در درک لذت های بهشتی نمونه ای از آن را در دنیا قرار داده است وفرد محروم از این لذات، درک صحیحی واشتهایی برای رسیدن به آن لذت نخواهد داشت ، پس در امر ازدواج دوحیات ( حیات دنیایی وحیات آخرتی ) نهفته است .
منطقی شدن و واقع گرایی وپختگی
یکی از آثار مثبت ازدواج واقع گرایی ونجات از موهومات ، افسانه گرایی وافکار رمانتیک می باشد. وهمچنین همین از روحیات بچگی وعبور از مراحل آن وبه دست آوردن صفات مردانگی و زنانگی مثبت است .
کمال بخشی عبادات
یکی از آثار معنوی ازدواج ، کمال یابی عبادات و معنی دار شدن مناسک ونیایشهای انسان و واقعی شدن آن میباشد ، چرا که گاهی در حال تجرد انسان عبادتهای احساسی ویادل مشغولی های فراوان دارد، اما با ازدواج این دو مسئله برای انسان حل می شود .
قال رسول الله (ص) : من تَزَوَّجَ فَقَدا اَعطِیَ نِصفالعباده(میزان الحکمه ، ح ۷۸۰۸)
هرکه ازدواج کند ، نصف عبادت به او داده شده است.
درمان رفاقتهای کاذب و افراطی
معمولاً دختران و پسران قبل از ازدواج ، وابستگی های عاطفی شدیدی به دوستان ورفقای خود دارند ، گاهی این وابستگی ها منجر به خطا وگناه وغالباً موجب وقت کشی وغفلت از خود وخانواده خواهد شد. یکی از بهترین آثارازدواج ، سامان یابی عاطفی و نجات از دام دوستان و دوستی های افراطی وغیر کنترل شده وبعضاً خطرناک خواهد بود.
تفریح مؤمن
قال الباقر(ع) : لَهُوُ المؤمن فی ثَلاثهِ اشیاء : التَمتُّعُ بالنساء و مُفَاکهه الاخوان ولصلاه بِا الَّلیل (وسائل الشیعه ج21،ص14)
سرگرمی و تفریح مومن در سه چیز است : ازدواج ولذت جویی از آن ، بذله گویی بابرادران ودوستان ونماز شب.
مجاهده نفس و پاداش جهاد گرفتن
تشکیل خانواده برای زن ومرد وقیام به ادای حقوق متقابل وتحمل مشکلات تربیتی کودک و تلاش صادقانه برای مدیریت وسامان بخش زندگی ، در حکم جهاد فی سبیل الله است وپاداش جهاد برآن مقرر شده است .
قال علی (ع) : جهاد الَمرأهِ حُسنُ التَبَعّل(اصول کافی ،ج5،ص9)
جهاد زن این است که خوب شوهرداری کند.
علاج وسواسهای فکری
فرد عزب اگر چه بتواند خود را از ابتلاء به گناهان بصری وشهوات جنسی محافظت نماید، دل وافکار مزاحم و وسوسه های شیطانی وشهواتی را به راحتی نمی تواند از خود دور کند ولذا دائماً باید در حال مدافعه و جنگ با افکار خود باشد ونوعی دلمشغولی منفی خواهد داشت . ولی ازدواج وسوسه و ریشه ی فساد را علاج می کند.
پرهیز از عرفانی زدگی
یکی از برکات ازدواج ، ایجاد تعادل روحی و دور شدن از حالات کاذب عرفانی است . در این خصوص روایتی از حضرت رضا (ع) عنوان می کنیم :
زنی به امام باقر (ع) عرض کرد: خدایت نیکو گرداند . من زنی تارک دنیا هستم . حضرت فرمود: منظورت از ترک دنیا چیست؟ عرض کرد: نمی خواهم هرگز ازدواج کنم . حضرت پرسید ؟ چرا؟ عرض کرد: دنبال کسب فضیلت هستم . حضرت فرمود: دست بردار ، اگر در این کار فضیلتی بود فاطمه (س) از تو سزاوارتر به آن بود . هیچ کس نیست ک در فضیلت بر او سبقت گیرد .(میزان الحکمه ، ح ۷۸۱۹)
کفاره گناهان
ازدواج وتشکیل خانواده برای زن و مرد مجموعه ای از نگرانی های مادی وگاهی مشکلات شدیدی را به همراه دارد پیامبر بزرگوار این نگرانی ها واندوههارا ارزشمند تلقی نمودند ومی فرمایند اندوه برعیال ونگرانی بر ایجاد رفاه آنان وتقبل زحمت آنان موجب تخفیف گناهان ونوعی گناه شویی ازدل وجان است .
قال النبی (ص) : مِنَ الذّنوب ذُنوبُ لایُکَفِّرها اِ لَّا الَهَّم بِطَلَبِ المَعیشه (محجه البیضاء ، ج ۳ ، ص ۷۱)
در میان گناهان ، گناهانی است که تنها با غصه خوردن در طلب روزی اهل وعیال بخشیده می شوند.
کمک به روند زندگی و تدبیر منزل ( سهولت زندگی)
یکی از فوائد ازدواج کمک زوجین به خصوص کمک همسر به شوهر در تدبیر منزل ورفع نیازمندیهای ومعنوی وعاطفی جهت رشدوموفقیت همسر در امور شخصی واجتماعی است . زن ومرد بخصوص زن صالح وشایسته موجودی ملکوتی است که با انکسار شهوت و تنظیم و مدیریت منزل ، شرایط را برای سلوک معنوی مرد وایجاد زمینه پیشرفت علمی یا اجتماعی او فراهم می سازد وبار زندگی را از دوش او بر می دارد.
از عوامل سعادت ورزی
یکی از عوامل سعادت ورزی وخوشبختی ، تشکیل خانواده وداشتن زن وفرزند همراه ، موافق ، همکار، صالح وهم شکل می باشد.
قال رسول الله (ص) :اِنَّ من سعاده المرء المسلم ان یُشبَهمه وَ لَدُهُ والمرأهُ الجَملاء ذاتُ دینٍ والمرکُبُ الهَنیئی والمسکَنُ الواسِع .(قرب الاسناد ،ص77)
از خوشبختی مرد مسلمان این است که فرزندش شبیه او باشد وزنی زیبا ومتدین مرکبی راهوار ومسکنی وسیع داشته باشد.