کلید واژه ها: ماه رمضان , انس با قرآن, انس با عبادات .
اسامی معصومین: پیامبر صلی الله... - امام علی علیه السلام .
سخنران استاد فرحزاد
یک امتیاز مهم ماه مبارک رمضان این است که قرآن به طور کامل در ماه مبارک رمضان بر قلب پیامبر نازل شد. یک تنزیل تدریجی داریم که در طول 23 سال به مناسبت های مختلف آیات یا سوره هایی نازل می شد و یک نزول دفعی داریم که در شب قدر قرآن به طور کامل بر قلب پیامبرخدا نازل شد و امتیاز مهم ماه مبارک رمضان، نزول قرآن و تلاوت قرآن و انس با قرآن در این ماه است.
در فضیلت و تلاوت قرآن همین بس که پیامبرخدا صلی الله... می فرماید: اگر کسی در این ماه یک آیه قرآن تلاوت بکند همانند این است که یک ختم قرآن در غیر این ماه کرده است. می دانید ختم قرآن چه قدر وقت می برد، چه قدر توفیق می طلبد و چه قدر امکانات می خواهد که انسان در طول سال بتواند یک ختم قرآن بکند اما شما در ماه مبارک رمضان می گویید (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم) (الفاتحة : 1). یک آیه است ولی ثواب یک ختم قرآن به شما داده می شود. (الرَّحْمَانُ) (سورة الرحمن: 1). یک آیه است و ثوابش برابر با یک ختم قرآن است. (خَلَقَ الْانسَنَ) (سورة الرحمن: 3). یک آیه است ولی هر آیه ای ثوابش مطابق یک ختم قرآن است و لذا سیره اولیاء خدا و سیره امامان علیه السلام این بود که در ماه رمضان کارهایشان را تعطیل می کردند و عمده وقتشان را به تلاوت قرآن می گذراندند. امیدواریم که این ماه که ماه قرآن و انس با قرآن و تلاوت قرآن است کوتاهی نکنیم.
روایت داریم قرآن در قیامت به صورت یک جوان زیبایی مجسم می شود و آن هایی که با قرآن انس داشتند شفاعت می کند. از کسانی نباشیم که در قیامت قرآن از ما شکایت کند چون در قیامت قرآن از بعضی ها شکایت می کند. از یک عالم بزرگواری نقل شده که به مدینه مشرف شدند و مدتی که در مدینه بودند این سوال برایشان مطرح شد که آیا پیامبر از من راضی هستند یا راضی نیستند؟ مدتی که در مدینه اقامت داشت توسل به پیامبر پیدا می کند که آیا پیامبر از من و امت راضی هست یا نه؟ روزهای آخر زیارتش بود توسل به پیامبر پیدا کرد که جواب مسئله من را مرحمت کن آیا از ما راضی هستید یا راضی نیستید؟ به قلبش الهام شد که قرآن را رو به قبله باز کن اولین آیه ای که آمد جواب شما در آن آیه خواهد بود. قرآن را باز کرد اولین آیه ای که از قرآن آمد این آیه بود «وَ قالَ الرَّسُولُ يا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً» (الفرقان: 30). این آیه مبارکه می فرماید که پیامبر خدا روز قیامت از یک عده امت شکایت می کنند که یا رب، ای پروردگارمن امت من قرآن را کنار گذاشتند و از قرآن جدا و دور شدند. مبادا یک وقت مصداق این آیه باشیم در همه ایام قرآن مال زنده هاست نه مال کسانی که از دنیا می روند. تا زنده هستیم انشاءالله با قرآن مأنوس باشیم فقط به تلاوت قرآن اکتفاء نکنیم یک مقدار تدبیر در آیات قرآن، مطالعه قرآن از همه مهمتر این که با قرآن انس داشته باشیم یعنی دل به قرآن بدهیم. امیرالمؤمنین علیه السلام میفرمایند: «من أنس بتلاوة القرآن لم توحشه مفارقة الإخوان» (عبدالواحد بن محمد تميمى آمدی/ غررالحكم/ ص : 112). کسی که با قرآن انس داشته باشد دوری دیگران او را به وحشت ونگرانی نمی اندازد. انس مال دل است یعنی این که انسان با حضور قلب، با نشاط قرآن بخواند. از مرحوم علامه طباطبایی رحمه الله سؤال کردند که ما چگونه به محبت خدا برسیم؟ ایشان فرمودند قرآن را با محبت بخوانید. یعنی حتی به قصد ثواب هم نخوانید مثل نامه دوست عزیز، که انسان چه طور با ذوق و شوق می خواند یا چه طور با ذوق و شوق به فیلم نگاه می کند قرآن را هم همان طور با ذوق وشوق بخوانید. در موقع خواندن قرآن ما به صورت مستقیم با خدا ارتباط برقرار می کنیم خدا مستقیم با ما صحبت می کند و در عبادت و دعاء و نماز ما با خدا صحبت می کنیم. «من أنس بتلاوة القرآن» کسی که با قرآن انس بگیرد دل می دهد.
اوقاتی که انسان با نشاط و سرحال است و خسته و کسل نیست آن ساعت ها را برای تلاوت قرآن بگذارد. عبادت کسی که با نشاط و سرحال باشد به مراتب از آن عبادتی که در حالت کسالت، چرت و خستگی باشد افضل و بالاتر و برتر است. کاری نکنیم که از عبادت حالت زدگی پیدا بکنیم. (لَا تُكَرِّهُوا إِلَى أَنْفُسِكُمُ الْعِبَادَةَ) (شیخ کلینی/ الكافي / ج2/ ص : 86). کاری نکنید که ازعبادت و تلاوت خسته و زده بشوید. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: قرآن را به صورت ترتیل و با تأنی بخوانید به آیه بهشت می رسید در آن تأمل بکنید و از خدا بهشت بخواهید، به آیه جهنم که می رسید از خدا صفات خوب را بخواهید. بیشتر قرآن داستان و تاریخ است کتاب موعظه و کتاب عبرت است از این ها عبرت بگیرید. جهان سرتاسر عبرت و فکر است چرا بهره ما غفلت باشد. امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: همتتان این نباشد که به پایان سوره برسید. بعضی ها هستند وقتی خسته می شوند هی نگاه می کنند و ورق می زنند که این جزء کی تمام می شود یا این آیه و سوره کی تمام می شود. این طور نباشد اگر خسته شدید همان جا قطع بکنید بگذارید موقعی که استراحت کردید با نشاط و سرحال بودید آن وقت بخوانید. علامه طباطبایی رحمه الله فرمودند: یکی از راه های رسیدن به محبت خدا این است که قرآن را با دل، با محبت، با نشاط، با شوق بخوانید و لو کم باشد اثر خیلی خوبی خواهد داشت. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند «من أنس بتلاوة القرآن لم توحشه مفارقة الإخوان»(عبدالواحد بن محمد تميمى آمدی/ غررالحكم/ ص : 112). می فرماید کسی که با قرآن انس بگیرد، نمی فرماید: «مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ»(شیخ کلینی / الكافي/ ج2/ ص : 603). کسی که قرآن می خواند. چه بسا دشمن ها هم قرآن تلاوت بکنند، دشمنان امیرالمومنین قرآن ها را بالای نیزه کردند دم از قرآن می زندند. قرآن کتاب عمل و موعظه است، کتاب انس و دل است اگر کسی با قرآن آشنا شود قلبش قطعا در مقابل امام نمی ایستد قطعا اهل جهنم نخواهد بود. کسی که با قرآن انس بگیرد اگر برادرها و اهل دنیا هم از کنارش بروند و مفارقت کنند او به وحشت نمی افتد. امام سجاد علیه السلام می فرمایند: اگر از همه دنیا کتاب الهی همراهم باشد هیچ وحشتی ندارم. اما به شرطی که با قرآن انس بگیریم و دل بدهیم و پیام های الهی را با قلب و گوش دل بشنویم و عمل کنیم.
چه بسا کسانی که قرآن را تلاوت می کنند و قرآن آن ها را لعنت می کند. آیاتی که به ما امر می کند دروغ نگوییم غیبت نکنیم ظلم نکنیم اگر ما این آیات را بخوانیم ولی دروغ بگوییم، غیبت بکنیم در این صورت قرآن ما را لعنت می کند. انشاء الله عامل به قرآن و جزء کسانی که پیامبر و امام و قرآن از آن ها راضی اند باشیم.