حکمت 114 نهج البلاغه : استفاده از فرصت ها

حکمت 114 نهج البلاغه : استفاده از فرصت ها

متن اصلی حکمت 114 نهج البلاغه

موضوع حکمت 114 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 114 نهج البلاغه

114 وَ قَالَ عليه السلام إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّةٌ

موضوع حکمت 114 نهج البلاغه

استفاده از فرصت ها

(اخلاقى)

ترجمه مرحوم فیض

114- امام عليه السّلام (در باره فرصت از دست دادن) فرموده است

1- از دست دادن فرصت (اقدام ننمودن بكار در وقت مناسب باعث) غمّ و اندوه است.

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1141)

ترجمه مرحوم شهیدی

118 [و فرمود:] از دست دادن فرصت اندوهى گلوگير است.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 381)

شرح ابن میثم

109- و قال عليه السّلام:

إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّةٌ

المعنى

أي إنّ تضييع الأمر وقت إمكانه من نفسه يستلزم الأسف و الحزن على تفويته.

و هو تنفير عن تضييع الفرصة بما يلزمه.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 304)

ترجمه شرح ابن میثم

109- امام (ع) فرمود:

إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّةٌ

ترجمه

«از دست دادن فرصت مايه غم و اندوه است».

شرح

يعنى از دست نهادن كارى كه در وقتى امكان انجام دادن آن را داشته است، باعث تأسف و اندوه است، و اين سخن بدور داشتن انسان از تباهسازى فرصت است به دليل پيامدى كه دارد.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 515)

شرح مرحوم مغنیه

117- إضاعة الفرصة غصّة.

المعنى

و في معناه قولهم: «الفوت أشد من الموت» ذلك بأن المفوّت و المضيع هو الذي أساء الى نفسه، و حرمها الخير و الهناء. و تقدم الكلام عن ذلك في الرسالة 30 و الحكمة 20.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 291)

شرح شیخ عباس قمی

27- إضاعة الفرصة غصّة.

أي إنّ تضييع الأمر وقت إمكانه من نفسه يستلزم الغصّة، و الأسف، و الحزن على تفويته.

و في المثل: انتهزوا الفرص، فإنّها تمرّ مرّ السحاب

( شرح حکم نهج البلاغه شیخ عباس قمی، ص48)

شرح منهاج البراعة خویی

الرابعة عشرة بعد المائة من حكمه عليه السّلام

(114) و قال عليه السّلام: إضاعة الفرصة غصّة.

اللغة

و طعاما ذا غصّة، أي يغصّ به الحلق فلا يسوغ، و (الغصّة) الشجى في الحلق.

المعنى

و كأنّه إشارة إلى ما روي عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله اغتنم أربعا قبل أربع: شبابك قبل هرمك، و صحتك قبل سقمك، و غناك قبل فقرك، و حياتك قبل موتك.

الترجمة

فرمود: از دست دادن فرصت گلوگير است.

  • چه فرصت بدست آيد از كف مده گلوگير و بيچاره خود را منه

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص180و181)

شرح لاهیجی

(140) و قال (- ع- ) اضاعة الفرصة غصّة يعنى و گفت (- ع- ) كه ضايع ساختن فرصت و زمان فرصت و فراغت كارى را از دست دادن موجب غصّه و اندوه است بعد از فوت شدن ان كار

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 303)

شرح ابن ابی الحدید

114: إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّةٌ في المثل انتهزوا الفرص فإنها تمر مر السحاب- . و قال الشاعر-

و إن أمكنت فرصة في العدو فلا يك همك إلا بها

فإن تك لم تأت من بابها

أتاك عدوك من بابها

و إياك من ندم بعدها و تأميل أخرى و أنى بها

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 18 ، صفحه ى 283)

شرح نهج البلاغه منظوم

[116] و قال عليه السّلام:

إضاعة الفرصة غصّة.

ترجمه

تبه ساختن فرصت موجب اندوه و ندامت است.

نظم

  • هر آن كس وقت و فرصت را ز كف هشتبلوح جان خطوط از غصّه بنوشت
  • بزندان ندامت گشت محبوسبهم سايد دو دست درد و افسوس
  • دلا وقت خودت از دست مگذار بهنگام خودش هر كار بگذار
  • چو بيخود وقت را از كف گذارىبنزد عاقلان عذرى ندارى
  • كنى ضايع چو وقت و گاه و هنگام برد تاريخ با زشتى تو را نام
  • بسان ابر فرصت در گذار استبكن كارى كه اكنون وقت كار است
  • اگر بيهوده اوقاتت تلف شد خدنگ غصّه را جانت هدف شد
  • ز دستت گر كه وقتت گشت بيروننگون اورنگ و بختت گشت وارون
  • كنون كه وقت و گاه فرصتت هست مده كار نكو اى دوست از دست
  • بخاك درگه حق چهره ميساىبراه طاعت وى سخت كن پاى
  • جوانى را تو چون خرّم بهارى نشان در باغ نخل ميوه دارى
  • كه آن دم كه درخت عمر پژمردز نخلت ميوه ها شيرين توان خورد

( شرح نهج البلاغه منظوم، ج 9 ص141و142)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

میزان حسنات

میزان حسنات

گل سر سبد انبیاء

گل سر سبد انبیاء

هر گلستانی، چه مادی و چه معنوی گلی دارد که از قدیم از آن گل به گل سرسبد تعبیر می کردند؛ کنایه از اینکه این گل ویژه است،در گلستان معنوی هم همینطور است، امام صادق(ع) بیان فرموده 124 هزار، "فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ"؛ روی مصلحت و ظرفیت رسولان، می فرماید: عده ای از آنها بر دیگران که سایر انبیاء هستند، برتری دارند، یعنی در این گلستان نبوت پنج تا گل سرسبد
سخنان خاتم الاوصیاء درجمعه آخر شعبان

سخنان خاتم الاوصیاء درجمعه آخر شعبان

دعیتم الی ضیافت الله؛ آن سفره ای که برای مسیح و حواریون آمد ضیافت الله بود" مائده یعنی سفره، صاحب مائده میزبان، حواریون مهمان سر سفره، سفره کامل نتیجه اش هم چون مومن بودند، شادی برای نسلشان و آینده شان و قیامتشان، چون وقتی آدم نعمت را می خورد، خدا را بندگی می کند
نشانه های شجره طیبه (پاک) و شجره خبیثه (ناپاک)

نشانه های شجره طیبه (پاک) و شجره خبیثه (ناپاک)

شجره طیبه ریشه ثابت و مستقری دارد و چون در حوزه ربوبیت پروردگار عالم روئیده می شود، تجلی و ظهور می کند، این ریشه از بین رفتنی نیست چون اتصال به ربوبیت دارد، ریشه شجره خبیثه داخل زمین نیست، در بیابان ها و کویرها بروید، آن را می بینید، ثبات و قراری ندارد، کافی است در کویر و بیابان بادی بوزد که مقداری سنگینی داشته باشد، این شجره با این درخت پوک، پوسیده و خبیث را با خود می برد یعنی شجره، خبیثه باشد، هیچ ربطی به ربوبیت پروردگار ندارد، ریشه ثابتی ندارد، میوه ندارد،
قلعه استوار برای پناه بردن

قلعه استوار برای پناه بردن

در سوره های قرآن از حمد تا الناس یعنی میان اولین و آخرین سوره، کلمه "رب" بسیار آمده، در تفسیر این کلمه، انسان می فهمد که چرا پروردگار در گفتن این "رب" در قرآن این همه اصرار دارد و جالب این است که وقتی در این آیات قرآن به دشمنان سرسخت خود می رسد و می خواهد خود را مطرح کند، می فرماید: «ربهم؛ پروردگارشان»، یعنی من در ربوبیتم اصلا از آنها جدا نیستم که این هم سرّی دارد؛

پر بازدیدترین ها

حضور قلب در نماز

حضور قلب در نماز

No image

سخنرانی استاد رفیعی با عنوان ویژگیهای دوران جوانی و جوانان

سخنرانی استاد رفیعی با عنوان ویژگیهای دوران جوانی و جوانان در رابطه با موضوع اخلاق در این قسمت قرار دارد.
نعمت هاي معنوي

نعمت هاي معنوي

سخنرانی استاد انصاریان: اهداف بعثت پیامبر اکرم (ص)

سخنرانی استاد انصاریان: اهداف بعثت پیامبر اکرم (ص)

سخنرانی استاد انصاریان با عنوان اهداف بعثت پیامبر اکرم صلی الله... در رابطه با موضوع دهه صفر در این قسمت قرار دارد.
Powered by TayaCMS