حکمت 308 نهج البلاغه : روش نویسندگی

حکمت 308 نهج البلاغه : روش نویسندگی

متن اصلی حکمت 308 نهج البلاغه

موضوع حکمت 308 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 308 نهج البلاغه

308 وَ قَالَ عليه السلام أَنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْفُجَّارِ و معنى ذلك أن المؤمنين يتبعونني و الفجار يتبعون المال كما تتبع النحل يعسوبها و هو رئيسها

موضوع حکمت 308 نهج البلاغه

روش نويسندگى

(اعتقادى، اقتصادى)

ترجمه مرحوم فیض

308- امام عليه السّلام (در باره منزلت خود) فرموده است 1- من رئيس و پيشواى مؤمنين هستم، و دارائى پيشواى بزهكاران است (سيّد رضىّ «رحمه اللّه» فرمايد:) معنى اين فرمايش آنست كه مؤمنين از من پيروى ميكنند و بدكاران از دارائى چنانكه زنبور عسل از يعسوب خود كه رئيس و پيشواشان است پيروى مى نمايد.

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1236)

ترجمه مرحوم شهیدی

316 [و فرمود] من پيشواى مؤمنانم و مال پيشواى تبهكاران [و معنى آن اين است كه مؤمنان پيرو منند، و تبهكاران پيرو مال چنانكه زنبوران عسل مهتر خود را به دنبال ].

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 417)

شرح ابن میثم

300- و قال عليه السّلام:

أَنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْفُجَّارِ قال الرضى: و معنى ذلك أن المؤمنين يتبعوني و الفجار يتبعون المال كما تتبع النحل يعسوبها، و هو رئيسها.

المعنى

أقول: استعار لنفسه لفظ اليعسوب، و وجه المشابهة ما ذكره السيّد- رحمه اللّه تعالى- .

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 400 و 401)

ترجمه شرح ابن میثم

300- امام (ع) فرمود:

أَنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْفُجَّارِ

ترجمه

«من پيشواى مؤمنانم، امّا مال و ثروت پيشواى تبهكاران است.»

شرح

سيد رضى مى گويد: معناى سخن آن است كه مؤمنان پيروان من و بدكاران پيرو مال و ثروتند، چنان كه زنبوران عسل از يعسوب خود كه رئيس آنهاست پيروى مى كنند.

كلمه يعسوب را براى خود استعاره آورده است. و وجه شبه همان است كه سيّد رضى- خدايش بيامرزد- بيان كرده است.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 678 و 679)

شرح مرحوم مغنیه

316- أنا يعسوب المؤمنين، و المال يعسوب الفجّار قال الرّضي (و معنى ذلك أنّ المؤمنين يتّبعونني و الفجّار يتّبعون المال كما تتبع النّحل يعسوبها و هو رئيسها).

المعنى

اليعسوب: الرئيس الكبير، و المراد بيعسوب الفجار هنا معاوية الذي اشترى بالمال دين الرجال و ضمائرهم.

و نقل صاحب «فضائل الخمسة من الصحاح الستة» في الجزء الثاني- عن ابن حجر في اصابته ج 7 ص 167 طبعة سنة 1853 بكلكتا و «الاستيعاب» لابن عبد البر ج 2 ص 657 طبعة سنة 1336 ه بحيدر آباد و «أسد الغابة» لابن الأثير ج 5 ص 287 طبعة سنة 1285 ه بمصر، نقل عنهم و عن غيرهم: ان رسول اللّه (ص) قال: «علي يعسوب المؤمنين، و المال يعسوب المنافقين».

و قال ابن أبي الحديد: «هذه كلمة قالها رسول اللّه (ص) و معناها ان المؤمنين يتبعون أثر علي حيث سلك، و نحو ذلك قول النبي (ص): أدر الحق معه كيف دار».

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 405)

شرح شیخ عباس قمی

65- أنا يعسوب المؤمنين، و المال يعسوب الفجّار.«» قال السيّد: و معنى ذلك أنّ المؤمنين يتبعونني، و الفجّار يتبعون المال، كما تتبع النحل يعسوبها، و هو رئيسها.«

( . شرح حکم نهج البلاغه، »ص 66)

شرح منهاج البراعة خویی

(305) و قال عليه السّلام: أنا يعسوب المؤمنين، و المال يعسوب الفجّار. قال الرّضيّ رحمه اللَّه: و معنى ذلك أنّ المؤمنين يتّبعونني، و الفجّار يتّبعون المال كما تتبع النّحل يعسوبها، و هو رئيسها.

المعنى

(اليعسوب) ملكة النحل، و من عادة النحل التهافت عليها و اتّباعها أينما ترحل و تقيم كتهافت الفراش على الشموع، و هذا التشبيه أبلغ تعبير في المحبّة و الاطاعة و قد نرى تهافت الفجّار على الأموال و إكبابهم عليه في كلّ حال، و هذا حال المؤمنين مع أميرهم عليه السّلام.

الترجمة

فرمود: من سرور مطاع و محبوب مؤمنانم، و مال دنيا سرور و مطاع أهل فجور و نابكارانست.

  • منم سرور مؤمنان در جهانبود مال و زر سرور فاجران

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 403 و 404)

شرح لاهیجی

(352) و قال (- ع- ) انا يعسوب المؤمنين و المال يعسوب الفجّار و معنى ذلك انّ المؤمنين يتّبعونى و الفجّار يتّبعون المال كما يتّبع النّحل يعسوبها و هو رئيسها يعنى و گفت (- ع- ) كه من امير مگس عسل مؤمنانم و مؤمنان بگرد من جمع ميشوند و مال امير مگس عسل فاجرانست و فاجران بگرد مال جمع ميشوند سيّد (- ره- ) مى گويد كه معنى ان كلام اينست كه مؤمنان پيروى من ميكنند و فاجران پيروى ميكنند مال را چنانچه پيروى ميكنند مگسان عسل امير خود را و ان رئيس ايشانست

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 320 و 321)

شرح ابن ابی الحدید

322: أَنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَالُ يَعْسُوبُ الْفُجَّارِ قال معنى ذلك أن المؤمنين يتبعونني- و الفجار يتبعون المال- كما تتبع النحل يعسوبها و هو رئيسها هذه كلمة قالها رسول الله ص بلفظين مختلفين- تارة أنت يعسوب الدين- و تارة أنت يعسوب المؤمنين- و الكل راجع إلى معنى واحد- كأنه جعله رئيس المؤمنين و سيدهم- أو جعل الدين يتبعه و يقفو أثره- حيث سلك كما يتبع النحل اليعسوب- و هذا نحو قوله و أدر الحق معه كيف دار

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 224)

شرح نهج البلاغه منظوم

[307] و قال عليه السّلام:

أنا يعسوب المؤمنين، و المال يعسوب الفجّار. و معنى ذلك أنّ المؤمنين يتّبعوننى، و الفجّار يتّبعون المال كما يتّبع النّحل يعسوبها، و هو رئيسها.

ترجمه

من پيشواى مؤمنان، و مال پيشواى فاجران است، سيّد رضى ره گويد: مراد اين است كه مؤمنين دنبال من، و بدكاران دنبال مال اند، بدانسانكه زنبور عسل كه از پى رئيس و يعسوبشان روانند.

نظم

  • پس از احمد (ص) من اوّل مرد دينم رئيس و پيشواى مؤمنينم
  • بهر جائى كه من پا مى گذارمز مؤمن خيلى از دنبال دارم
  • و ليك آنان كه قومى بد مآل اند روان در روز و شب دنبال مال اند
  • ز هر جائى كه مال و زر فرا چنگفتد سايند سر هر چند بر سنگ
  • بگيتى هر كسى را پيشوائى است دل هر فرقه مايل بجائى است
  • چو زنبور عسل دنبال يعسوبيكى را دين يكى را مال مطلوب

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 93)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

گل سر سبد انبیاء

گل سر سبد انبیاء

هر گلستانی، چه مادی و چه معنوی گلی دارد که از قدیم از آن گل به گل سرسبد تعبیر می کردند؛ کنایه از اینکه این گل ویژه است،در گلستان معنوی هم همینطور است، امام صادق(ع) بیان فرموده 124 هزار، "فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ"؛ روی مصلحت و ظرفیت رسولان، می فرماید: عده ای از آنها بر دیگران که سایر انبیاء هستند، برتری دارند، یعنی در این گلستان نبوت پنج تا گل سرسبد
سخنان خاتم الاوصیاء درجمعه آخر شعبان

سخنان خاتم الاوصیاء درجمعه آخر شعبان

دعیتم الی ضیافت الله؛ آن سفره ای که برای مسیح و حواریون آمد ضیافت الله بود" مائده یعنی سفره، صاحب مائده میزبان، حواریون مهمان سر سفره، سفره کامل نتیجه اش هم چون مومن بودند، شادی برای نسلشان و آینده شان و قیامتشان، چون وقتی آدم نعمت را می خورد، خدا را بندگی می کند
نشانه های شجره طیبه (پاک) و شجره خبیثه (ناپاک)

نشانه های شجره طیبه (پاک) و شجره خبیثه (ناپاک)

شجره طیبه ریشه ثابت و مستقری دارد و چون در حوزه ربوبیت پروردگار عالم روئیده می شود، تجلی و ظهور می کند، این ریشه از بین رفتنی نیست چون اتصال به ربوبیت دارد، ریشه شجره خبیثه داخل زمین نیست، در بیابان ها و کویرها بروید، آن را می بینید، ثبات و قراری ندارد، کافی است در کویر و بیابان بادی بوزد که مقداری سنگینی داشته باشد، این شجره با این درخت پوک، پوسیده و خبیث را با خود می برد یعنی شجره، خبیثه باشد، هیچ ربطی به ربوبیت پروردگار ندارد، ریشه ثابتی ندارد، میوه ندارد،
قلعه استوار برای پناه بردن

قلعه استوار برای پناه بردن

در سوره های قرآن از حمد تا الناس یعنی میان اولین و آخرین سوره، کلمه "رب" بسیار آمده، در تفسیر این کلمه، انسان می فهمد که چرا پروردگار در گفتن این "رب" در قرآن این همه اصرار دارد و جالب این است که وقتی در این آیات قرآن به دشمنان سرسخت خود می رسد و می خواهد خود را مطرح کند، می فرماید: «ربهم؛ پروردگارشان»، یعنی من در ربوبیتم اصلا از آنها جدا نیستم که این هم سرّی دارد؛
تهران مسجد امیر(ع) - رمضان 1396 سخنرانی نهم

تهران مسجد امیر(ع) - رمضان 1396 سخنرانی نهم

الحمدلله رب العالمین الصلاة و السلام علی سید الانبیاء و المرسلین حبیب الهنا و طبیب نفوسنا ابوالقاسم محمد صلی الله علیه و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین.

پر بازدیدترین ها

سخنرانی استاد انصاریان: اهداف بعثت پیامبر اکرم (ص)

سخنرانی استاد انصاریان: اهداف بعثت پیامبر اکرم (ص)

سخنرانی استاد انصاریان با عنوان اهداف بعثت پیامبر اکرم صلی الله... در رابطه با موضوع دهه صفر در این قسمت قرار دارد.
نعمت هاي معنوي

نعمت هاي معنوي

تهران مسجد امیر(ع) - رمضان 1396 سخنرانی دوم

تهران مسجد امیر(ع) - رمضان 1396 سخنرانی دوم

الحمدلله رب العالمین الصلاة والسلام علی سید الانبیاء والمرسلین حبیب الهنا وطبیب نفوسنا ابوالقاسم محمد صلی الله علیه وعلی اهل بیته الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین
قلعه استوار برای پناه بردن

قلعه استوار برای پناه بردن

در سوره های قرآن از حمد تا الناس یعنی میان اولین و آخرین سوره، کلمه "رب" بسیار آمده، در تفسیر این کلمه، انسان می فهمد که چرا پروردگار در گفتن این "رب" در قرآن این همه اصرار دارد و جالب این است که وقتی در این آیات قرآن به دشمنان سرسخت خود می رسد و می خواهد خود را مطرح کند، می فرماید: «ربهم؛ پروردگارشان»، یعنی من در ربوبیتم اصلا از آنها جدا نیستم که این هم سرّی دارد؛
Powered by TayaCMS