خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3 : فريب كارى شيطان

خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3 : فريب كارى شيطان

موضوع خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3

متن خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

ترجمه مرحوم خویی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

موضوع خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3

فريب كارى شيطان

متن خطبه 121 نهج البلاغه بخش 3

إِنَّ الشَّيْطَانَ يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ وَ يُرِيدُ أَنْ يَحُلَّ دِينَكُمْ عُقْدَةً عُقْدَةً وَ يُعْطِيَكُمْ بِالْجَمَاعَةِ الْفُرْقَةَ وَ بِالْفُرْقَةِ الْفِتْنَةَ فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ وَ اعْقِلُوهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ

ترجمه مرحوم فیض

شيطان راههاى (ضلالت و گمراهى) خود را براى شما آسان مى گرداند، و مى خواهد با گشودن گره از پى گره استوارى دين شما را سست گرداند (تا در نتيجه دست از حقائق برداشته كافر شويد) و بعوض جماعت و اتّحاد تفرقه و جدائى و بر اثر تفرقه و جدائى فتنه و فساد در شما توليد نمايد، پس از وسوسه ها و افسونهاى او رو گردانيد (فريب نخورده به دستورش رفتار ننمائيد) و از كسيكه (امام عليه السّلام) پند و اندرز را هديّه و ارمغان بشما مى دهد قبول كنيد و آنرا حفظ نمائيد (بپذيريد و رفتار كنيد تا در دنيا و آخرت سعادتمند شويد).

ترجمه مرحوم شهیدی

شيطان راههاى خود را به شما آسان مى نمايد، و خواهد كه گرههاى استوار دينتان را يكى پس از ديگرى بگشايد، و به جاى هماهنگى بر پراكندگى تان بيفزايد. پس، از دمدمه، و وسوسه او روى برگردانيد، و نصيحت آن كس را كه خيرخواه شما است قبول كنيد، و در گوش كشانيد، و به جان بپذيريد- تا زيانبار ممانيد- .

ترجمه مرحوم خویی

بدرستى كه شيطان ملعون سهل و آسان مى گرداند براى شما راههاى خود را، و مى خواهد كه بگشايد دين شما را گره گره، و بدهد شما را بعوض جمعيت جدائى را، و بواسطه جدائى فتنه و فساد را، پس اعراض نمائيد از فسادهاى او و از وسوسهاى او، و قبول نمائيد نصيحت را از كسى كه هديه كرد آن نصيحت را بسوى شما و به بنديد آن نصيحت را بنفسهاى خود.

شرح ابن میثم

إِنَّ الشَّيْطَانَ يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ وَ يُرِيدُ أَنْ يَحُلَّ دِينَكُمْ عُقْدَةً عُقْدَةً وَ يُعْطِيَكُمْ بِالْجَمَاعَةِ الْفُرْقَةَ فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ وَ اعْقِلُوهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ

اللغه

سنّى له كذا: حسّنه و سهّله. و عقلت عليه كذا: أى حبسته عليه.

المعنی

و أراد بعقدة الدين ما احكم منه من القوانين و القواعد، و بحلّ الشيطان لها تزيينه ترك قانون قانون. و سنّة الاجتماع عقدة عقدها الشارع لما سبق فيها من المصالح و أكّدها. فكانت الفرقة حلّا لتلك العقدة، و نزعات الشيطان حركاته بالإفساد، و نفثاته إلقائه الوسوسة في القلوب مرّة بعد اخرى، و عنى بمن أهدى إليهم النصيحة نفسه. و باللّه التوفيق.

ترجمه شرح ابن میثم

إِنَّ الشَّيْطَانَ يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ وَ يُرِيدُ أَنْ يَحُلَّ دِينَكُمْ عُقْدَةً عُقْدَةً وَ يُعْطِيَكُمْ بِالْجَمَاعَةِ الْفُرْقَةَ وَ بِالْفُرْقَةِ الْفِتْنَةَ فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ وَ اعْقِلُوهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ

لغات

عقلت عليه كذا: او را بر آن پايبند كردم

ترجمه

شيطان راههاى خود را براى شما آسان و هموار مى سازد و مى خواهد پيوندهاى شما را با دين اندك اندك بگسلاند، و جمعيّت شما را به تفرقه، و تفرقه را به فتنه مبدّل گرداند، پس از وسوسه ها و افسونهاى او روى بگردانيد، و از كسى كه نصيحت و خيرخواهى را به شما هديّه مى كند بپذيرد، و آن را آويزه گوش جان سازيد.»

شرح

مراد از واژه عقدة، دين و آيينها و قانونهايى است كه موجب استوارى اساس آن است و مقصود از جمله يحلّ دينكم عقدة عقدة، اين است كه شيطان پشت پا زدن به قانونها و سنّتهاى دين را در نظر شما خوب جلوه داده، و پيوندهاى شما را با آن، يكى پس از ديگرى مى گسلاند، و عقده عبارت از سنّت اجتماعى است كه شارع مقدّس بنا به مصالح امّت وضع، و در اجراى آن تأكيد كرده است، و جدايى از اجتماع، موجب گسستن اين پيوند است، نزغات شيطان همان حركات فسادانگيز، و نفثات او وسوسه هايى است كه پياپى در دلها به وجود مى آورد، و مراد از كسى كه نصيحت و خيرخواهى را به شما اهدا مى كند، خود آن بزرگوار است، و توفيق از خداست.

شرح مرحوم مغنیه

إنّ الشّيطان يسنّي لكم طرقه، و يريد أن يحلّ دينكم عقدة عقدة، و يعطيكم بالجماعة الفرقة. فاصدفوا عن نزعاته و نفثاته. و اقبلوا النّصيحة ممّن أهداها إليكم و اعقلوها على أنفسكم.

اللغة:

يسني: يسهل. و المراد بنزعات الشيطان و نفثاته، وسوسته و تزيينه. و اعقلوها: احبسوها.

الإعراب:

عقدة نائب عن المفعول المطلق أي حل عقدة بعد عقدة.

المعنى:

(ان الشيطان- الى- الفتنة). حذر سبحانه في كتابه الكريم من الشيطان، و قال: انه يفسد و يضل، و يأمر بالفحشاء و المنكر، و ينسي ذكر اللّه، و يوقع العداوة و البغضاء بين الناس، و يزين أعمال السوء، و يصد عن سبيل الحق و الخير، و يحرّف الدين عن مواضعه، و انه عدو مبين للّه و للإنسان، و بعد هذا النعت و ما اليه لعنه اللّه و أخزاه، و معنى هذا أن كل من كان فيه شي ء من هذه الصفات فهو عدو اللّه و الانسانية، و شيطان لعين (فاصدفوا عن نزعاته إلخ).. ابتعدوا عن المفسدين الغواة، و اعملوا بنصائح المتقين الهداة، و انتفعوا بها، و لا تعرضوا عنها: «الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ- 18 الزمر».

شرح منهاج البراعة خویی

إنّ الشّيطان يسنّي لكم طرقه، و يريد أن يحلّ دينكم عقدة عقدة، و يعطيكم بالجماعة الفرقة «و بالفرقة الفتنة خ»، فاصدفوا عن نزعاته و نفثاته، و اقبلوا النّصيحة ممّن أهداها إليكم، و اعقلوها على أنفسكم.

اللغة

(سنّاه) تسنية فتحه و سهله و (الفرقة) و في بعض النسخ بكسر الفاء و هو الطائفة من الناس و الجمع فرق كسدرة و سدر و في بعضها بالضّم و هو اسم من فارقته مفارقته و فراقا.

الاعراب

الباء في قوله: و يعطيكم بالجماعة الفرقة للمقابلة و العوض.

المعنى

ثمّ نبّههم عليه السّلام على مكائد الشيطان و تدليساته و على أنّ غرض هذا اللّعين أن يصدفهم عن منهج الرشاد و السداد إلى وادى التيه و الفساد فقال (إنّ الشّيطان يسنى لكم طرقه) أى يفتحها و يسهلها (و يريد أن يحلّ دينكم) الذي عقدتم و أحكمتموه في صدوركم (عقدة) بعد (عقدة و يعطيكم بالجماعة الفرقة) أى يبدّل اجتماعكم بالافتراق و اتّفاقكم بالنفاق.

و غرضه من ذلك كما علمت أن يحيدهم عن جادّة الهداية إلى طريق الضلالة فيوقع بينهم الفتنة و العداوة كما قال في بعض النسخ (و بالفرقة الفتنة- فاصدفوا) أى اعرضوا (عن نزعاته) و فساداته التي يفسد بها القلوب (و نفثاته) أى وساوسه التي ينفث بها في الصدور (و اقبلوا النصيحة ممّن أهداها إليكم) أراد به نفسه عليه السّلام (و اعقلوها على أنفسكم) أى اربطوها عليها و شدّوها بها كما يعقل البعير الشموس بالعقال، و يشدّ الفرس الجموع بالوثاق

تكملة

هذا الكلام مروىّ في الاحتجاج إلى قوله بأشطان الركيّ، قال: احتجاجه عليه السّلام على الخوارج لما حملوه على التحكيم ثمّ أنكروا عليه ذلك و نقموا عليه أشياء غير ذلك، فأجابهم عليه السّلام عن ذلك بالحجة و بيّن لهم أنّ الخطاء من قبلهم بدأ و إليهم يعود، روى أنّ رجلا من أصحابه قام إليه فقال: نهيتنا عن الحكومة إلى آخر ما رواه كما في الكتاب إلّا أنّ فيه بدل: يجعل اللَّه خيرا، جعل اللَّه خيرا.

شرح لاهیجی

انّ الشّيطان يسنّى لكم طرقه و يريد ان يحلّ دينكم عقدة عقدة و يعطيكم بالجماعة الفرقة و بالفرقة الفتنة فاصدفوا عن نزغاته و نفثاته و اقبلوا النّصيحة ممّن اهداها اليكم و اعقلوها على انفسكم يعنى بتحقيق كه شيطان اسان مى گرداند از براى شما راههاى خود را و اراده ميكند كه بگشايد دين شما را گره بگره يعنى عقدهاى اعتقادات شما را فاسد گرداند و ببخشد شما را بعوض اجتماع و اتّفاق جدائى و نفاق و بسبب نفاق فتنه و فساد پس روى بگردانيد از وسوسهاى او و دميدنهاى در دل او و بپذيريد نصيحت و پند را از كسى كه بهديه فرستاد نصيحت را بسوى شما و ببنديد ان پندها را بر نفسهاى خود و ملازم ان باشيد

شرح ابن ابی الحدید

إِنَّ الشَّيْطَانَ يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ وَ يُرِيدُ أَنْ يَحُلَّ دِينَكُمْ عُقْدَةً عُقْدَةً وَ يُعْطِيَكُمْ بِالْجَمَاعَةِ الْفُرْقَةَ وَ بِالْفُرْقَةِ الْفِتْنَةَ فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ وَ اعْقِلُوهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ

المعنی

يسني يسهل و صدف عن الأمر يصدف أي انصرف عنه و نزغات الشيطان ما ينزغ به بالفتح أي يفسد و يغرى و نفثاته ما ينفث به و ينفث بالضم و الكسر أي يخيل و يسحر و اعقلوها على أنفسكم أي اربطوها و الزموها

شرح نهج البلاغه منظوم

إنّ الشّيطان يسنّى لكم طرقه، و يريد أن يّحلّ دينكم عقدة عقدة، و يعطيكم بالجماعة الفرقة، و بالفرقة الفتنة، فاصدفوا عن نّزغاته و نفثاته، و اقبلوا النّصيحة ممّن أهداها إليكم، و اعقلوها على أنفسكم.

ترجمه

لكن آن) شيطان راههاى خودش را براى شما هموار ساخته، و مى خواهد گرههاى دين شما را يكا يك باز كند، و جماعت شما را بجدائى تبديل، و از آن جدائى فتنه و فسادى در ميانتان توليد نمايد، پس از وسوسه و افسون و اعراض، و بسوى نصايح كسى كه آن نصايح را بسوى شما اهدا ميكند اقبال نمائيد و آنها را بسود خويش بكار ببنديد.

نظم

  • ره خود بهرتان ابليس روشننموده است و بكنجى كرده مسكن
  • همى خواهد شما را گردد انبازگرههاى ديانتتان كند باز
  • جماعتتان بدل سازد بفرقتو زان فرقت كند توليد فتنت
  • بگردانيد رو از آن وساوس نگهداريد خويش از آن دسائس
  • گهرهاى گران سنگ ارمغانىدهم از پندتان من رايگانى
  • چنين ارزان چنان درهاى شهوارز جان بايد شدش الحق خريدار
  • ز گوش دل هر آن كاين در در آويختز كاخ عيش خود محكم پى ء ريخت

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

دعای روز سی ام ماه مبارک رمضان

دعای روز سی ام ماه مبارک رمضان

خدایا قرار بده روزه مرا در این ماه مورد قدردانی و قبول بر طبق خشنودی تو و پسند رسول تو باشد و استوار اشد فرعش بر اصل به حق مولای ما حضرت محمد(ص)و خاندان پاکش و ستایش خاص پروردگار جهانیان است.
دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان

کسانی که گرفتار وسوسه هستند و در همه مسائل شک می‌کنند روزی صد مرتبه ذکر شریف « لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم » را بگویند
دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان

در شبانه روز برای نمازهای یومیه، نمازهای نافله وجود دارد که انسان به وسیله آن‌ها می‌تواند به خداوند (عزوجل) بیش از پیش تقرب جوید چرا که نمازهای نافله، نمازهای اضافه بر نمازهای واجب در شبانه روز می‌باشند که ضعف‌های نمازگزار در نمازهای واجب را از نظر توجه و حضور قلب در نماز به سوی خالق یکتا جبران می‌نمایند.
دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان

انسان هنگامی که سختی بر کار او باشد به حتم در کنار آن آسایش و راحتی خواهد داشت و منظور از راحت بودن عسر و سختی کار شاید صبری باشد که خداوند در تحمل ن کار به انسان می‌دهد تا به ن راحتی و سایش دست یابد، چرا که خداوند نیز برای بندگانش سختی نمی‌خواهد بلکه سایش و راحتی را برای نان می‌خواهد
دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان

اگر عمل انسان و سعی و تلاش او مورد رضایت خدا قرار بگیرد و پروردگار به عین عنایت در آن بنگرد و از او بخرد، چنین عملی «سعی مشکور» است یعنی سعی که سپاس الهی و تشکر را به همراه دارد

پر بازدیدترین ها

دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان

خواند دعای «مجیر» در روزهای 13، 14 و 15 ماه مبارک سفارش شده است .این نکته را نباید فراموش کرد که دعا تنها برای دست‌یابی به ثواب نیست، بلکه اصل دعا خواندن برای رسیدن به کمال است.
دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان

دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان

کسی که نماز اول وقت نمی‌خواند و به کارهای دنیوی خود ادامه می‌دهد ، نماز اول وقت انسان را نفرین می‌کند و می‌گوید : «خدایا ضایع کند تو را که من را ضایع کردی
دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان

در دعای روز بیستم ماه رمضان می‌خوانیم: خدایا در این روز برای من درهای بهشت را بگشای و درهای آتش دوزخ را ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل‌های اهل ایمان!
دعای روز دوم ماه مبارک رمضان

دعای روز دوم ماه مبارک رمضان

پس اگر می‌خواهی بدانی خدا از تو راضی است یا نه ؛ به دلت مراجعه کن، ببین در زندگی از خدا راضی هستی ؟ اگر راضی هستی بدان که خدا هم از تو راضی است و اگر در گوشه دلت از خدا ناراضی هستی ؛ متوجه باش که خدا هم از تو ناراضی است.
دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان

دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان

خدایا به من قوه بده تا در ماه رمضان بتوانم به خوبی عبادت و امر تو را اطاعت کنم. عبادت قوه می‌خواهد و قوه عبادت غیر از قوه جسمانی است.
Powered by TayaCMS