اوصیاء از آدم تا خاتم

روایات:

1- الأمالي للصدوق ابْنُ الْمُتَوَكِّلِ عَنِ الْحِمْيَرِيِّ عَنِ ابْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُقَاتِلِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنَا سَيِّدُ النَّبِيِّينَ وَ وَصِيِّي سَيِّدُ الْوَصِيِّينَ وَ أَوْصِيَائِي سَادَةُ الْأَوْصِيَاءِ إِنَّ آدَمَ سَأَلَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَجْعَلَ لَهُ وَصِيّاً صَالِحاً فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ أَنِّي أَكْرَمْتُ الْأَنْبِيَاءَ بِالنُّبُوَّةِ ثُمَّ اخْتَرْتُ خَلْقِي وَ جَعَلْتُ خِيَارَهُمُ الْأَوْصِيَاءَ ثُمَّ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ يَا آدَمُ أَوْصِ إِلَى شَيْثٍ فَأَوْصَى آدَمُ إِلَى شَيْثٍ وَ هُوَ هِبَةُ اللَّهِ بْنُ آدَمَ وَ أَوْصَى شَيْثٌ إِلَى ابْنِهِ شَبَّانَ وَ هُوَ ابْنُ نَزْلَةَ الْحَوْرَاءِ الَّتِي أَنْزَلَهَا اللَّهُ عَلَى آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ فَزَوَّجَهَا ابْنَهُ شَيْثاً وَ أَوْصَى شَبَّانُ إِلَى محلث وَ أَوْصَى محلث إِلَى محوق وَ أَوْصَى محوق إِلَى عميشا وَ أَوْصَى عميشا إِلَى أَخْنُوخَ وَ هُوَ إِدْرِيسُ النَّبِيُّ وَ أَوْصَى إِدْرِيسُ إِلَى نَاحُورَ وَ دَفَعَهَا نَاحُورُ إِلَى نُوحٍ النَّبِيِّ وَ أَوْصَى نُوحٌ إِلَى سَامٍ وَ أَوْصَى سَامٌ إِلَى عَثَامِرَ وَ أَوْصَى عَثَامِرُ إِلَى بَرْعَيْثَاشَا وَ أَوْصَى بَرْعَيْثَاشَا إِلَى يَافِثَ وَ أَوْصَى يَافِثُ إِلَى بَرَّةَ وَ أَوْصَى بَرَّةُ إِلَى جَفِيسَةَ وَ أَوْصَى جَفِيسَةُ إِلَى عِمْرَانَ وَ دَفَعَهَا عِمْرَانُ إِلَى إِبْرَاهِيمَ الْخَلِيلِ وَ أَوْصَى إِبْرَاهِيمُ إِلَى ابْنِهِ إِسْمَاعِيلَ وَ أَوْصَى إِسْمَاعِيلُ إِلَى إِسْحَاقَ وَ أَوْصَى إِسْحَاقُ إِلَى يَعْقُوبَ وَ أَوْصَى يَعْقُوبُ إِلَى يُوسُفَ وَ أَوْصَى يُوسُفُ إِلَى يثريا وَ أَوْصَى يثريا إِلَى شُعَيْبٍ وَ دَفَعَهَا شُعَيْبٌ إِلَى مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ وَ أَوْصَى مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ إِلَى يُوشَعَ بْنِ نُونٍ وَ أَوْصَى يُوشَعُ بْنُ نُونٍ إِلَى دَاوُدَ وَ أَوْصَى دَاوُدُ إِلَى سُلَيْمَانَ وَ أَوْصَى سُلَيْمَانُ إِلَى آصَفَ بْنِ بَرْخِيَا وَ أَوْصَى آصَفُ بْنُ بَرْخِيَا إِلَى زَكَرِيَّا وَ دَفَعَهَا زَكَرِيَّا إِلَى عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَ أَوْصَى عِيسَى إِلَى شَمْعُونَ بْنِ حَمُّونَ الصَّفَا وَ أَوْصَى شَمْعُونُ إِلَى يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَ أَوْصَى يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا إِلَى مُنْذِرٍ وَ أَوْصَى مُنْذِرٌ إِلَى سُلَيْمَةَ وَ أَوْصَى سُلَيْمَةُ إِلَى بُرْدَةَ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ دَفَعَهَا إِلَيَّ بُرْدَةُ وَ أَنَا أَدْفَعُهَا إِلَيْكَ يَا عَلِيُّ وَ أَنْتَ تَدْفَعُهَا إِلَى وَصِيِّكَ وَ يَدْفَعُهَا وَصِيُّكَ إِلَى أَوْصِيَائِكَ مِنْ وُلْدِكَ وَاحِدٍ بَعْدَ وَاحِدٍ حَتَّى يُدْفَعَ إِلَى خَيْرِ أَهْلِ الْأَرْضِ بَعْدَكَ وَ لَتَكْفُرَنَّ بِكَ الْأُمَّةُ وَ لَتَخْتَلِفَنَّ عَلَيْكَ اخْتِلَافاً شَدِيداً الثَّابِتُ عَلَيْكَ كَالْمُقِيمِ مَعِي وَ الشَّاذُّ عَنْكَ فِي النَّارِ وَ النَّارُ مَثْوًى لِلْكَافِرِينَ. [1]

رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: من سرور انبياء هستم و جانشين من سرور اوصياء است و جانشينان من بهترين جانشينانند.

آدم از خداوند درخواست كرد که برايش وصى و جانشين خوبى قرار دهد. به او وحى كرد كه من انبياء را به وسيله نبوت گرامى داشته‌ام، بعد از ميان مردم بهترين آنها را انتخاب كردم و ايشان را وصى و جانشين پيامبران قرار داده‌ام. سپس خداوند به او وحى كرد كه شيث را جانشين خود قرار ده. آدم شيث را به جانشينى تعيين كرد. او همان هبة اللَّه بن آدم است. شيث پسرش شبان را وصى و جانشين خود قرار داد. او پسر همان حوريه‌اي است كه خداوند او را از بهشت براى آدم فرستاد و آدم آن حوريه را به ازدواج فرزندش شيث در آورد. شبان محلث را وصى كرد و محلث محوق را و محوق عميشا و عميشا أخنوخ را جانشين قرار داد كه همان ادريس پيامبر است. ادريس ناحور را تعيين كرد و ناحور به نوح تحويل داد و نوح سام را جانشين خود كرد و سام به عثامر و عثامر به برعيثاشا و برعيثاشا به يافث و يافث به برّه و برّه به جفيسه و جفيسه به عمران و عمران به ابراهيم خليل و ابراهيم وصى خود فرزندش اسماعيل را قرار داد. اسماعيل اسحاق و اسحاق به يعقوب و يعقوب به يوسف و يوسف به یثريا و یثريا به شعيب و شعيب به موسى بن عمران. حضرت موسى به يوشع بن نون و يوشع به داود سپرد و داود سليمان را وصى خود قرار داد و سليمان آصف بن برخيا را و آصف به زكريا و زكريا به عيسى بن مريم و عيسى شمعون بن حمون صفا را وصى خود قرار داد و شمعون يحيى بن زكريا را و يحيى منذر را جانشين خود تعيين كرد و منذر به سليمه سپرد و سليمه به برده.

سپس رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: برده به من واگذار كرد و من به تو يا علي مي‌سپارم و تو نيز به جانشين خود مي‌سپارى و او به جانشينان تو از فرزندانت يكى پس از ديگرى تا بالاخره به بهترين فرد روى زمين پس از تو وامي‌گذارد. امت درباره تو راه خلاف را مى‌پويند و اختلافى شديد خواهند نمود. كسى كه دست از تو برندارد، چون كسانى است كه با من بوده‌اند و آنها كه از تو برگردند و منحرف شوند، در آتش خواهند بود؛ و آتش جايگاه كافران است.

2- تفسير العياشي عَنْ أَبِي حَمْزَةَ الثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: لَمَّا أَكَلَ آدَمُ مِنَ الشَّجَرَةِ أُهْبِطَ إِلَى الْأَرْضِ فَوُلِدَ لَهُ هَابِيلُ وَ أُخْتُهُ تَوْأَمٌ ثُمَّ وُلِدَ قَابِيلُ وَ أُخْتُهُ تَوْأَمٌ ثُمَّ إِنَّ آدَمَ أَمَرَ هَابِيلَ وَ قَابِيلَ أَنْ يُقَرِّبَا قُرْبَاناً وَ كَانَ هَابِيلُ صَاحِبَ غَنَمٍ وَ كَانَ قَابِيلُ صَاحِبَ زَرْعٍ فَقَرَّبَ هَابِيلُ كَبْشاً مِنْ أَفْضَلِ غَنَمِهِ وَ قَرَّبَ قَابِيلُ مِنْ زَرْعِهِ مَا لَمْ يَكُنْ يَنْقَى كَمَا أَدْخَلَ بَيْتَهُ فَتُقُبِّلَ قُرْبَانُ هَابِيلَ وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ قُرْبَانُ قَابِيلَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ وَ كَانَ الْقُرْبَانُ يَأْكُلُهُ النَّارُ فَعَمَدَ قَابِيلُ إِلَى النَّارِ فَبَنَى لَهَا بَيْتاً وَ هُوَ أَوَّلُ مَنْ بَنَى بُيُوتَ النَّارِ فَقَالَ لَأَعْبُدَنَّ هَذِهِ النَّارَ حَتَّى يُتَقَبَّلَ قُرْبَانِي ثُمَّ إِنَّ إِبْلِيسَ عَدُوَّ اللَّهِ أَتَاهُ وَ هُوَ يَجْرِي مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَى الدَّمِ فِي الْعُرُوقِ فَقَالَ لَهُ يَا قَابِيلُ قَدْ تُقُبِّلَ قُرْبَانُ هَابِيلَ وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ قُرْبَانُكَ وَ إِنَّكَ إِنْ تَرَكْتَهُ يَكُونُ لَهُ عَقِبٌ يَفْتَخِرُونَ عَلَى عَقِبِكَ يَقُولُونَ نَحْنُ أَبْنَاءُ الَّذِي تُقُبِّلَ قُرْبَانُهُ وَ أَنْتُمْ أَبْنَاءُ الَّذِي تُرِكَ قُرْبَانُهُ فَاقْتُلْهُ لِكَيْلَا يَكُونَ لَهُ عَقِبٌ يَفْتَخِرُونَ عَلَى عَقِبِكَ فَقَتَلَهُ فَلَمَّا رَجَعَ قَابِيلُ إِلَى آدَمَ قَالَ لَهُ يَا قَابِيلُ أَيْنَ هَابِيلُ فَقَالَ اطْلُبُوهُ حَيْثُ قَرَّبْنَا الْقُرْبَانَ فَانْطَلَقَ آدَمُ فَوَجَدَ هَابِيلَ قَتِيلًا فَقَالَ آدَمُ لُعِنْت‌ مِنْ أَرْضٍ كَمَا قَبِلْتِ دَمَ هَابِيلَ فَبَكَى آدَمُ عَلَى هَابِيلَ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ إِنَّ آدَمَ سَأَلَ رَبَّهُ وَلَداً فَوُلِدَ لَهُ غُلَامٌ فَسَمَّاهُ هِبَةَ اللَّهِ لِأَنَّ اللَّهَ وَهَبَهُ لَهُ وَ أُخْتُهُ تَوْأَمٌ فَلَمَّا انْقَضَتْ نُبُوَّةُ آدَمَ وَ اسْتُكْمِلَتْ أَيَّامُهُ أَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ أَنْ يَا آدَمُ قَدْ قَضَيْتَ نُبُوَّتَكَ وَ اسْتَكْمَلْتَ أَيَّامَكَ فَاجْعَلِ الْعِلْمَ الَّذِي عِنْدَكَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَكْبَرَ وَ مِيرَاثَ الْعِلْمِ وَ آثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ عِنْدَ هِبَةِ اللَّهِ ابْنِكَ فَإِنِّي لَمْ أَقْطَعِ الْعِلْمَ وَ الْإِيمَانَ وَ الِاسْمَ الْأَعْظَمَ وَ آثَارَ عِلْمِ النُّبُوَّةِ مِنَ الْعَقِبِ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ لَنْ أَدَعَ الْأَرْضَ إِلَّا وَ فِيهَا عَالِمٌ يُعْرَفُ بِهِ دِينِي وَ يُعْرَفُ بِهِ طَاعَتِي وَ يَكُونُ نَجَاةً لِمَنْ يُولَدُ فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ نُوحٍ وَ بَشَّرَ آدَمَ بِنُوحٍ وَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ بَاعِثٌ نَبِيّاً اسْمُهُ نُوحٌ فَإِنَّهُ يَدْعُو إِلَى اللَّهِ وَ يُكَذِّبُهُ قَوْمُهُ فَيُهْلِكُهُمُ اللَّهُ بِالطُّوفَانِ فَكَانَ بَيْنَ آدَمَ وَ بَيْنَ نُوحٍ عَشَرَةُ آبَاءٍ كُلُّهُمْ أَنْبِيَاءُ وَ أَوْصَى آدَمُ إِلَى هِبَةِ اللَّهِ أَنَّ مَنْ أَدْرَكَهُ مِنْكُمْ فَلْيُؤْمِنْ بِهِ وَ لْيَتَّبِعْهُ وَ لْيُصَدِّقْ بِهِ فَإِنَّهُ يَنْجُو مِنَ الْغَرَقِ ثُمَّ إِنَّ آدَمَ مَرِضَ الْمَرْضَةَ الَّتِي مَاتَ فِيهَا فَأَرْسَلَ هِبَةَ اللَّهِ فَقَالَ لَهُ إِنْ لَقِيتَ جَبْرَئِيلَ أَوْ مَنْ لَقِيتَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ فَأَقْرِئْهُ مِنِّي السَّلَامَ وَ قُلْ لَهُ يَا جَبْرَئِيلُ إِنَّ أَبِي يَسْتَهْدِيكَ مِنْ ثِمَارِ الْجَنَّةِ فَقَالَ جَبْرَئِيلُ يَا هِبَةَ اللَّهِ إِنَّ أَبَاكَ قَدْ قُبِضَ وَ مَا نَزَلْنَا إِلَّا لِلصَّلَاةِ عَلَيْهِ فَارْجِعْ فَرَجَعَ فَوَجَدَ آدَمَ قَدْ قُبِضَ فَأَرَاهُ جَبْرَئِيلُ كَيْفَ يُغَسِّلُهُ فَغَسَّلَهُ حَتَّى إِذَا بَلَغَ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ قَالَ هِبَةُ اللَّهِ يَا جَبْرَئِيلُ تَقَدَّمْ فَصَلِّ عَلَى آدَمَ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِيلُ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنَا أَنْ نَسْجُدَ لِأَبِيكَ آدَمَ وَ هُوَ فِي الْجَنَّةِ فَلَيْسَ لَنَا أَنْ نَؤُمَّ شَيْئاً مِنْ وُلْدِهِ فَتَقَدَّمَ هِبَةُ اللَّهِ فَصَلَّى عَلَى أَبِيهِ آدَمَ وَ جَبْرَئِيلُ خَلْفَهُ وَ جُنُودُ الْمَلَائِكَةِ وَ كَبَّرَ عَلَيْهِ ثَلَاثِينَ تَكْبِيرَةً فَأَمَرَهُ جَبْرَئِيلُ فَرَفَعَ مِنْ ذَلِكَ خَمْساً وَ عِشْرِينَ تَكْبِيرَةً وَ السُّنَّةُ الْيَوْمَ فِينَا خَمْسُ تَكْبِيرَاتٍ وَ قَدْ كَانَ يُكَبِّرُ عَلَى أَهْلِ بَدْرٍ تِسْعاً وَ سَبْعا ثُمَّ إِنَّ هِبَةَ اللَّهِ لَمَّا دُفِنَ آدَمُ ص أَتَاهُ قَابِيلُ فَقَالَ يَا هِبَةَ اللَّهِ إِنِّي قَدْ رَأَيْتُ أَبِي آدَمَ قَدْ خَصَّكَ مِنَ الْعِلْمِ بِمَا لَمْ أُخَصَّ بِهِ أَنَا وَ هُوَ الْعِلْمُ الَّذِي دَعَا بِهِ أَخُوكَ هَابِيلُ فَتُقُبِّلَ مِنْهُ قُرْبَانُهُ وَ إِنَّمَا قَتَلْتُهُ لِكَيْلَا يَكُونَ لَهُ عَقِبٌ فَيَفْتَخِرُونَ عَلَى عَقِبِي فَيَقُولُونَ نَحْنُ أَبْنَاءُ الَّذِي تُقُبِّلَ مِنْهُ قُرْبَانُهُ وَ أَنْتُمْ أَبْنَاءُ الَّذِي تُرِكَ قُرْبَانُهُ وَ إِنَّكَ إِنْ أَظْهَرْتَ مِنَ الْعِلْمِ الَّذِي اخْتَصَّكَ بِهِ أَبُوكَ شَيْئاً قَتَلْتُكَ كَمَا قَتَلْتُ أَخَاكَ هَابِيلَ فَلَبِثَ هِبَةُ اللَّهِ وَ الْعَقِبُ مِنْ بَعْدِهِ مُسْتَخْفِينَ بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْعِلْمِ وَ الْإِيمَانِ وَ الِاسْمِ الْأَكْبَرِ وَ مِيرَاثِ النُّبُوَّةِ وَ آثَارِ عِلْمِ النُّبُوَّةِ حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ نُوحاً وَ ظَهَرَتْ وَصِيَّةُ هِبَةِ اللَّهِ حِينَ نَظَرُوا فِي وَصِيَّةِ آدَمَ فَوَجَدُوا نُوحاً نَبِيّاً قَدْ بَشَّرَ بِهِ أَبُوهُمْ آدَمُ فَآمَنُوا بِهِ وَ اتَّبَعُوهُ وَ صَدَّقُوهُ وَ قَدْ كَانَ آدَمُ أَوْصَى إِلَى هِبَةِ اللَّهِ أَنْ يَتَعَاهَدَ هَذِهِ الْوَصِيَّةَ عِنْدَ رَأْسِ كُلِّ سَنَةٍ فَيَكُونَ يَوْمَ عِيدِهِمْ فَيَتَعَاهَدُونَ بَعْثَ نُوحٍ وَ زَمَانَهُ الَّذِي يَخْرُجُ فِيهِ وَ كَذَلِكَ فِي وَصِيَّةِ كُلِّ نَبِيٍّ حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً. [2]

امام باقر عليه السّلام فرمود: وقتى آدم از درخت ممنوع خورد و به زمين فرود آمد، هابيل و خواهرش دو قلو براى او متولد شد. بعد از آن دو قابيل و خواهرش دو قلو متولد شدند. آدم به هابيل و قابيل دستور داد که قربانى كنند. هابيل گوسفند دار بود و قابيل زراعت داشت. هابيل يكى از بهترين گوسفندهاى خود را براى قربانى آورد، اما قابيل از زراعت خود مقدارى نامرغوب آورد. قربانى هابيل قبول شد، ولى از قابيل نپذيرفتند. اين آيه قرآن اشاره به همين جريان است؛ «وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ» [3] {و داستان دو پسر آدم را به درستى بر ايشان بخوان هنگامى كه [هر يك از آن دو] قرباني‌اى پيش داشتند پس از يكى از آن دو پذيرفته شد و از ديگرى پذيرفته نشد.} قربانى وقتى قبول مى‌شد كه آتش مى‌گرفت. پس قابيل متوجه آتش گرديد و براى آن خانه بساخت‌ و او اول كسى بود كه آتشكده ساخت. گفت: آن قدر اين آتش را مي‌پرستم تا قربانى مرا قبول كند. بعد شيطان كه مى‌تواند مانند خون در رگ انسان نفوذ كند، پيش قابيل آمد و گفت: چون قربانى هابيل قبول شد و از تو رد گرديد، اگر چاره‌اى براى اين كار نكنى داراى فرزند خواهد شد و فرزندان او بر فرزندان تو فخر مى‌كنند و مى‌گويند ما كسى هستيم كه قرباني‌اش قبول شد و شما فرزند كسى هستید كه‌ قربانى او را نپذيرفتند. صلاح اين است كه او را بكشى تا داراى فرزندى نشود و بر فرزند تو فخر نمايند. قابيل هم او را كشت. وقتى پيش آدم آمد، به او گفت: ای قابیل! هابیل کجاست؟ گفت: برويد همان جایی را كه قربانى كرديم بگرديد. وقتى آدم جستجو كرد، هابيل را كشته يافت. آدم گفت: نفرين بر تو زمين كه خون هابيل را قبول كردى. پس چهل شبانه روز بر او گريه كرد. بعد از خدا خواست فرزندى به او عنايت كند. پسرى برايش متولد شد كه او را هبة اللَّه نام نهاد. زيرا خداوند او و خواهرش را به آدم بخشيد. وقتی نبوت آدم پایان یافت و روزگارش تمام شد، خدا به او وحی کرد: نبوت تو پایان یافته و روزگارت به سر آمده است. علم و ایمان و اسم اعظم و میراث و آثار علم نبوتی که نزد توست را پیش هبة الله فرزندت قرار ده. من اینها را تا روز قیامت از فرزندان تو قطع نخواهم کرد. و نیز زمین را بدون عالمی که دین مرا بداند و اطاعت مرا نماید رها نمی‌کنم، و او مايه نجات کسانی است که مابین تو و نوح متولد می‌شوند.

آدم بشارت ظهور نوح را به هبة اللَّه داد و گفت: خداوند پيامبرى را به نام نوح مبعوث مى‌نمايد که به خدا دعوت می‌کند و قومش تکذیب می‌کنند و خداوند با توفان ایشان را هلاک می‌کند. و بين آدم و نوح ده پشت فاصله بود كه تمام آنها پيامبر بودند. پس به هبة اللَّه گفت: هر كدام از شما که او را درك كرديد، به او ايمان بياوريد و پيروى كنيد و تصديقش نمایید، چون او موجب نجات از غرق مى‌شود. آدم مريض شد و همان بيمارى بود كه به مرگ او منتهى گرديد. پس به هبة اللَّه گفت: اگر جبرئيل يا ساير ملائكه را ديدى، سلام مرا به او برسان و بگو که پدرم از شما تقاضاى ميوه بهشت نموده. [هبة اللَّه پيغام آدم را رساند] جبرئيل به او گفت: پدرت از دنيا رفته است و ما تنها براى نماز او آمده‌ايم برگرد پيش او برو.

وقتى هبة اللَّه آمد، ديد آدم از دنيا رفته است. جبرئيل به او ياد داد که چگونه آدم را غسل دهد. پس او را غسل داد و موقع نماز به جبرئيل گفت: بر آدم نماز بخوان. جبرئيل در جواب او گفت: خداوند ما را مأمور كرد پدرت آدم را موقعى كه در بهشت بود سجده كنيم. شايسته نيست براى ما كه امامت بر فرزندان او نماییم. پس هبة اللَّه پيش رفت و بر پدر نماز خواند و جبرئيل پشت سر او ايستاد و با ساير ملائكه سى تكبير گفت. جبرئيل دستور داد بيست و پنج تكبير را بلند بگويد كه امروز در بين ما پنج‌ تكبير معمول است، و بر اهل بدر نه تكبير و هفت تكبير گفته مي‌شد.

پس از اينكه هبة اللَّه پدر خود آدم را دفن كرد، قابيل پيش او آمد و گفت: پدرم آدم به تو مزيتى از نظر علم داده كه به من نداده. آن مزيت همان بود كه برادرت هابيل خواند و قرباني‌اش قبول شد. من او را كشتم تا فرزندى نداشته باشد که بر فرزندان من افتخار كنند كه ما فرزند كسى هستيم كه قرباني‌اش قبول شد و شما فرزندان كسى هستيد كه قربانى او رد شد. اگر تو هم از علمى كه پدرت در اختيارت گذاشته اظهار كنى، مثل هابيل برادرت كشته خواهى شد. از آن روز هبة اللَّه و فرزندانش پس از او، علم و ايمان و اسم بزرگ و ميراث نبوت و آثار علم پيامبرى را پيوسته مخفى داشتند تا نوح مبعوث شد و وصيت هبة اللَّه آشكار شد. وقتى به وصيت آدم نگاه كردند، ديدند بشارت ظهور نوح را به پيامبرى داده است. پس به او ايمان آوردند و او را تصديق نمودند و پيروى كردند. آدم به هبة اللَّه دستور داده بود كه اين وصيت نامه را در ابتدای هر سال يك بار ملاحظه كنند و آن روز را عيد قرار دهند و پيوسته سخن بعثت نوح و زمان ظهورش بود. اين قضيه همچنين در وصيت هر پيامبرى اجرا مى‌شد تا خداوند محمّد صلّی الله علیه و آله را مبعوث كرد.

هشام بن حكم گفت: امام صادق عليه السّلام فرمود: وقتى خدا به آدم دستور داد وصيت به هبة اللَّه كند، امر كرد اين جريان را مخفى بدارد. از آن به بعد قرار بر كتمان و پنهان داشتن شد. پس به او وصيت كرد و كتمان نمود.