حکمت 275 نهج البلاغه : علل سقوط جامعه

حکمت 275 نهج البلاغه : علل سقوط جامعه

متن اصلی حکمت 275 نهج البلاغه

موضوع حکمت 275 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 275 نهج البلاغه

275 وَ قَالَ عليه السلام جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ«» (مُسَوِّفٌ)

موضوع حکمت 275 نهج البلاغه

علل سقوط جامعه

(اجتماعى، سياسى)

ترجمه مرحوم فیض

275- امام عليه السّلام (در نكوهش افراط و تفريط) فرموده است 1- نادان شما (كار را از روى نادانى) زيادة ميكند، و داناى شما (كار را از وقت خود) بتأخير مى اندازد (در بعضى از نسخ نهج البلاغه جاهلكم مزداد مسوّف بدون كلمه و عالمكم ذكر شده است كه معنى آن چنين است: نادان شما «بفكر اينكه گناه او را خواهند بخشيد در گناه» زياده روى مى نمايد و «توبه و بازگشت را» به تاخير مى اندازد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1224)

ترجمه مرحوم شهیدی

283 [و فرمود:] نادان شما در كار فزايد آنچه نشايد، و داناتان واپس افكند آن را كه كنون بايد.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 413)

شرح ابن میثم

267- و قال عليه السّلام:

جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ

المعنى

مزداد أى من الإثم. مسوّف: أى بالتوبة. و روى: عالمكم مسوّف.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 387)

ترجمه شرح ابن میثم

267- امام (ع) فرمود:

جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ مُسَوِّفٌ

لغت

مزداد: مرتكب گناه فراوان

ترجمه

«نادان شما گناه زيادى مرتكب مى شود و امروز و فردا مى كند».

شرح

مسوّف: يعنى كسى كه امروز و فردا كرده و توبه را به تأخير مى اندازد.

بعضى روايت كرده اند: «عالمكم مسوّف» يعنى: داناى شما كار را به تأخير مى اندازد.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 656 و 657)

شرح مرحوم مغنیه

283- جاهلكم مزداد و عالمكم مسوّف.

المعنى

الجاهل يزداد إثما و ضلالا كلما قال أو فعل بلا علم و هدى، و تقدم مع الشرح في الخطبة 152 قوله: العامل بغير علم كالسائر على غير طريق.. و أيضا يزداد سخفا و جهلا كلما تقدمت به السن لضعف الذاكرة و الاستعداد للتفهم و التعلم (و عالمكم مسوف) لأنه لا يعمل بعلمه، و لا يجتهد في طلب المزيد من العلم «و قل ربي زدني علما».

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 388)

شرح شیخ عباس قمی

107- جاهلكم مزداد، عالمكم«» مسوّف.«» أي مزداد من الإثم، مسوّف بالتو

( . شرح حکم نهج البلاغه، بة ص92)

شرح منهاج البراعة خویی

(272) و قال عليه السّلام: جاهلكم مزداد، و عالمكم مسوّف.

المعنى

يقول عليه السّلام و يعاتب النّاس بأنّ أهل الجهالة بالحقّ يزدادون على الخطأ و الذّنب و لا يخطر على قلوبهم الرجوع إلى الحقّ و الانابة من الذّنب، و أهل العلم بالحقّ يرتكبون الخطأ و يفهمون و لكن يسوّفون التوبة و التدارك قبل فوت الفرصة.

و لعلّ غرضه من أهل الجهالة أتباع معاوية المفتونون بضلالته، أو الخوارج المشتبهون في أمر إمامته، و أهل العلم أصحابه القائلون بالحقّ و لكن يسوّفون القيام بالدّفاع و الجدّ في سدّ الطغيان و محو أهل الفسق و العصيان.

الترجمة

نادان شما بر گناه بيفزايد، و داناى شما امروز را بفردا بگذراند.

  • نادان شما در پى تكثير گناه داناى شما توبه پس انداز ز گاه

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 372)

شرح لاهیجی

(318) و قال عليه السّلام جاهلكم مرداد مسوّف يعنى و گفت (- ع- ) كه نادان شما زياد كننده است نادانى را و بتأخير اندازنده است دانش را

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 318)

شرح ابن ابی الحدید

289: جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ هذا قريب مما سلف- يقول إن الجاهل من الناس مزداد من جهله- مصر على خطيئته- مسوف من توهماته و عقيدته الباطلة بالعفو عن ذنبه- و ليس الأمر كما توهمه- . لَيْسَ بِأَمانِيِّكُمْ وَ لا أَمانِيِّ أَهْلِ الْكِتابِ- مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ- وَ لا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 175)

شرح نهج البلاغه منظوم

[274] و قال عليه السّلام:

جاهلكم مّزداد، وّ عالمكم مسوّف

ترجمه

در كارها نادان شما تند و زياد رو و دانايتان كند و تأخير كننده است (و اين هر دو در يك ميزان اند و عاقل تمام عيار كسى است كه ميانه رو باشد).

نظم

  • چرا نادانتان در كار تند استولى بالعكس دانا سخت كند است
  • دهد انجام اين اعمال را ديركند تعجيل آن از سوء تدبير
  • نه تندى در عمل نيك است او مرغوبنه كندى نزد بخرد خوب و مطلوب
  • كسى دانشور كامل عيار استكه در حدّ وسط سرگرم كار است

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 62)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

 توحيد و خداشناسى در نهج البلاغه

توحيد و خداشناسى در نهج البلاغه

اوست خدايي كه با همه وسعتي كه رحمتش دارد كيفرش بر دشمنان سخت است و با سختگيري كه دارد رحمتش همه دوستان را فراگرفته است هركس كه با او به مبارزه برخيزد بر او غلبه مي كند هركس دشمني ورزد هلاكش مي سازد هركس با او كينه و دشمني ورزد تيره روزش كند و بر دشمنانش پيروز است هركس به او توكل نمايد او را كفايت كند .
 فرازی از خطبه های نهج البلاغه در باب توحید

فرازی از خطبه های نهج البلاغه در باب توحید

هر چه به ذات شناخته باشد ساخته است و هرچه به خود بر پا نباشد ديگرى اش پرداخته. سازنده است نه با به كار بردن افزار. هر چيز را به اندازه پديد آرد، نه با انديشيدن در كيفيت و مقدار. بى نياز است بى آنكه از چيزى سود برد. با زمان ها همراه نيست و دست افزارها او را يارى ندهد.
 خداشناسی در نهج البلاغه

خداشناسی در نهج البلاغه

پیشوایان دینی، همواره ما را از اندیشیدن در ذات خداوند بزرگ منع کرده اند؛ چرا که عظمت بی پایان حضرت حق، فراتر از آن است که عقل محدود و نارسای بشری به درک و شناخت او دست یابد. در بخشی از کلام امام علی علیه السلام آمده است: «اگر وهم و خیال انسان ها، بخواهد برای درک اندازه قدرت خدا تلاش کند و افکار بلند و دور از وسوسه های دانشمندان، بخواهد ژرفای غیب ملکوتش را در نوردد و قلب های سراسر عشق عاشقان، برای درک کیفیّت صفات او کوشش نماید .
 بررسی توحيد در نهج البلاغه

بررسی توحيد در نهج البلاغه

بدان كه استواران در علم آن كسانى هستند كه اقرار به مجموع آن چه در پس ‍ پرده غيبت است و تفسيرش را نمى دانند، آنان را از اين كه بخواهند به زور از درهايى كه جلو عوالم غيب زده شده است وارد شوند بى نياز كرده است. پس خداوند بزرگ اعتراف آنان را به ناتوانى از رسيدن به آن چه در حيطه دانششان نيست ستود و خود دارى آنان را از غور كردن در آن چه به بحث و جستجو از كنه آن مكلف نشده اند استوارى در علم ناميده
 براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

گویی اندیشمندان شرق و غرب، در این راه به مسابقه پرداخته اند، تا دقیق ترین و صحیح ترین و استوارترین برهان وجود شناختی را عرضه کنند. غربی ها در این راه به اعتراف خودشان شکست خورده و علی الظاهر به بن بست رسیده اند.

پر بازدیدترین ها

 توحيد و خداشناسى در نهج البلاغه

توحيد و خداشناسى در نهج البلاغه

اوست خدايي كه با همه وسعتي كه رحمتش دارد كيفرش بر دشمنان سخت است و با سختگيري كه دارد رحمتش همه دوستان را فراگرفته است هركس كه با او به مبارزه برخيزد بر او غلبه مي كند هركس دشمني ورزد هلاكش مي سازد هركس با او كينه و دشمني ورزد تيره روزش كند و بر دشمنانش پيروز است هركس به او توكل نمايد او را كفايت كند .
 بررسی توحيد در نهج البلاغه

بررسی توحيد در نهج البلاغه

بدان كه استواران در علم آن كسانى هستند كه اقرار به مجموع آن چه در پس ‍ پرده غيبت است و تفسيرش را نمى دانند، آنان را از اين كه بخواهند به زور از درهايى كه جلو عوالم غيب زده شده است وارد شوند بى نياز كرده است. پس خداوند بزرگ اعتراف آنان را به ناتوانى از رسيدن به آن چه در حيطه دانششان نيست ستود و خود دارى آنان را از غور كردن در آن چه به بحث و جستجو از كنه آن مكلف نشده اند استوارى در علم ناميده
 توحید و خداگرایی‏ در نهج البلاغه

توحید و خداگرایی‏ در نهج البلاغه

البته این‏گونه نیست که خداوند با وجود امکان اشراف انسان بر صفاتش او را بازداشته، بلکه روشن است که شناخت جامع موجود نامحدود از سوى یک موجودِ محدود محال است. قدرت او بر اشراف‏بخشیدن به‏انسان در شناخت خود، به این امرِ محال تعلق نمى‏گیرد؛ زیرا غیرخدا همه‏چیز محدودیت دارد و نامحدودکردن محدود ذاتاً محال است.
 توحید از دیدگاه قرآن و نهج البلاغهʁ)

توحید از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه(1)

با توجه به این نکته، باید ببینیم که قرآن کریم برای عقائد و معارف مطرح شده از جانب خودش چه دلائلی را مطرح کرده است ؟ و با وجود این شیوه که قرآن از همه گروه ها برهان ودلیل می طلبد، آیا ممکن است که خودش برای مطالب خود دلیل نیاورد؟ و آیا جا دارد که ما برای معارف اسلام، از جای دیگر طلب دلیل کنیم ؟
 براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

براهین وجودشناختی و جهان شناختی در نهج البلاغه

گویی اندیشمندان شرق و غرب، در این راه به مسابقه پرداخته اند، تا دقیق ترین و صحیح ترین و استوارترین برهان وجود شناختی را عرضه کنند. غربی ها در این راه به اعتراف خودشان شکست خورده و علی الظاهر به بن بست رسیده اند.
Powered by TayaCMS