گرمای ثواب روزه و روزه در گرما

گرمای ثواب روزه و روزه در گرما

گرمای ثواب روزه و روزه در گرما

از بررسی روایات اهل بیت (علیهم السلام) بر می آید که تکالیف چنانچه مقارن با سختی و مشقت بیشتری نسبت به شرائط عادی و متعارف امتثال شود؛ از ثواب و ارزش معنوی بیشتری برخوردار خواهد بود.

گرمای ثواب روزه

و

روزه در گرما

از بررسی روایات اهل بیت (علیهم السلام) بر می آید که تکالیف چنانچه مقارن با سختی و مشقت بیشتری نسبت به شرائط عادی و متعارف امتثال شود؛ از ثواب و ارزش معنوی بیشتری برخوردار خواهد بود.

در همین زمینه می توان به جمله معروف (أَفضَلُ الأعمال أَحمَزُها) اشاره کرد که در ابواب مختلفی از فقه بدان اشاره شده است. این جمله به صورت روایت هر چند در منابع عامه ذکر شده[1]اما در منابع شیعی نیز مرحوم مجلسی در بحارالانوار به این روایت اشاره کرده است.[2]

چنانچه روایات با مضامین همسو با جمله فوق نیز در منابع معتبر شیعی نیز به وجود دارد. به عنوان مثال در رابطه با ثواب تعلیم و حفظ قرآن چنین می خوانیم:

    عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِنَّ الَّذِي يُعَالِجُ الْقُرْآنَ وَ يَحْفَظُهُ بِمَشَقَّةٍ مِنْهُ وَ قِلَّةِ حِفْظٍ لَهُ أَجْرَانِ.[3]

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «کسی که توانایی حافظه اش کم است و با مشقت قرآن را فرا می گیرد دو اجر دارد» از سوی دیگر برخی از فقها در رابطه با افضل بودن نماز وتیره به صورت ایستاده نسبت به حالت نشسته، حج پیاده نسبت به سواره و ... به قاعده (افضل الاعمال احمزها) تمسک نموده اند.[4]


ازاین رو می توان چنین گفت جمله معروف فوق به صورت یک قاعده اصطیادی از مجموعه ای از روایات و ابواب مختلف فقهی بوده و معنای قاعده فوق این است که  افضل مراتب بندگى و اطاعت؛ مرتبه اى است كه أشقّ و أصعب بر بنده باشد چنانچه وضو در سرما افضل است از وضو در گرما و حج پياده افضل است از حج سواره و شكر در حال فقر افضل است از شكر در حال غنى و توبه جوانان افضل است از توبه پير.

قاعده فوق در رابطه با روزه در شرائط خاص مانند گرمی هوا، طولانی بودن روز و ... نیز قابل تطبیق است. چه اینکه روزه در شرائط فوق سخت تر بوده و همان تناسب ارزش و آثار معنوی و تربیتی بیشتری نیز خواهد داشت.در همین راستا روایات مختلفی از اهل بیت علیهم السلام در رابطه با روزه در گرما در منابع روایی مذکور بوده که به برخی از آن ها اشاره می شود .

 در روایتی از امام صادق علیه السلام چنین می خوانیم:  عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ صَامَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْماً فِي شِدَّةِ الْحَرِّ فَأَصَابَهُ ظَمَأٌ- وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَلْفَ مَلَكٍ يَمْسَحُونَ وَجْهَهُ وَ يُبَشِّرُونَهُ- حَتَّى إِذَا أَفْطَرَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- مَا أَطْيَبَ رِيحَكَ وَ رَوْحَكَ- مَلَائِكَتِي اشْهَدُوا أَنِّي قَدْ غَفَرْتُ لَهُ. [5]

   یونس بن ظبیان گفت که امام صادق علیه السلام هر کسی که در روز گرم برای رضایت خدا روزه بگیرد پس اگر تشنگی بر او غلبه کند خداوند متعال هزار ملک را وکیل کرده که صورت وی را مسح کرده و به بشارت دهند تا زمانی که افطار کند خدای عز و جل به او خطاب می کند چقدر رائحه و بوی تو خوش است ملائک من شاهد باشید که او را بخشیدم.

در برخی روایات از روزه در هوای گرم تعبیر به جهاد شده است. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : «الصَّومُ فی الحَرِّ جِهادٌ».روزه گرفتن در هواى گرم، جهاد است.امام صادق علیه السلام : «أفضَلُ الجِهادِ الصَّومُ فی الحَرِّ».برترین جهاد، روزه گرفتن در هواى گرم است.[6]

شایان ذکر است مراد از شرائط طاقت فرسا و سخت، فرضی است که وجوب روزه موجب حرج و ضرر بسیار شدید نباشد و الّا مطابق فتوای فقها چنانچه وجوب روزه موجب ضرر و حرج شدید شود، روزه واجب نخواهد بود. بنابراین چنانچه شرائطی چون گرمی هوا، طولانی بودن روز، فعالیت ها و مشاغل روزانه موجب سختی روزه شود این شرائط ارزش معنوی و آثار تربیتی روزه را نیز بیشتر  کرده و زمینه بهره برداری بیشتر از این ماه شریف را بیش از پیش فراهم خواهد نمود.

 



[1] - النهاية لابن الأثير 1: 440. شرح المواقف، ج 8، ص 285. و في غريب الحديث لابن قتيبة، ج 1، ص 71: سئل ابن عبّاس أيّ الأعمال أفضل؟ قال: أحمزها.

[2] - «بحار الأنوار» ج 70، ص 191، باب النيّة و شرائطها، ذيل ح 2. و ج 79 ص 229

[3] - الكافي (ط - الإسلامية)، ج 2، ص: 607 )

[4] -ر ک به جواهر الكلام في ثوبه الجديد، ج 6، ص: 544 و رياض المسائل (ط - الحديثة)، ج 6، ص: 348 و  نراقی . مستند الشيعة في أحكام الشريعة، ج 12، ص: 172

[5] - بحار الانوار جلد 22 صفحه 343

[6] -بحار الانوار ج 93 ص 56

 

جدیدترین ها در این موضوع

خانه وسیع

خانه وسیع

علاء عرض كرد: عبائى (ناچيز) پوشيده و از دنيا كناره گرفته است . على عليه السلام فرمود: او را نزد من بياور، وقتى كه عاصم به حضور على عليه السلام آمد، حضرت به او فرمود: (اى دشمنك جان خود، شيطان در تو راه يافته و تو صيد او شده اى آيا به خانواده ات رحم نمى كنى ؟ تو خيال مى كنى خداوند خداوند كه طيبات (زندگى خوب ) رابر تو حلال كرده ، دوست ندارد كه از آنها بهره مند شوى ؟!
سرکشي ابليس

سرکشي ابليس

ولي سرانجام ابليس (پدر شيطانها) او را فريب داد، و بر او حسادت ورزيد، چرا که ابليس از اينکه حضرت آدم در بهشت در جايگاه هميشگي و همنشين نيکان است، ناراحت بود، وسوسه هاي او باعث شد که آدم(ع) يقين خود را به شک و وسوسه او از دست داد، و تصميم محکم خويش را باسخنان بي اساس او مبادله کرد.
No image

یاد جانسوز علی (ع) از یاران شهید

سپس با صدای بلند فریاد زد: «الجهاد الجهاد عباد الله، الا و انّی معسکر فی یومی هذا، فمن اراد الرّواح الی الله فلیخرج؛ بندگان خدا، جهاد! جهاد! ... همگان بدانید که من امروز لشکر به سوی جبهه، حرکت می دهم، هر آن کس که هوای کوچ به سوی خدا را دارد، از خانه بیرون آید و با ما حرکت کند».
انتقاد شدید به حامیان باطل

انتقاد شدید به حامیان باطل

امام علی (علیه السلام) به این ترتیب به همه کوته فکران و جاهلان، هشدار داد که فریب شیّادان را نخورند، بنده شکم و پول نباشند، و از ستمگران و مفسدین، تقلید ننمایند، و گرنه همچون مردم بصره، صید شیادان قدّاره بند می شوند و دنیا و آخرتشان تباه می گردد.
اعلام آماده باش

اعلام آماده باش

در روز موعود، افراد پاکدل و مؤمنان واقعی در محل حاضر شدند، ولی تعداد آنها کمتر از سیصد نفر بود، وقتی که تعداد این جمعیت را به علی (علیه السلام) گزارش دادند، آن حضرت فرمود: اگر عده این افراد به هزار نفر می رسید، درباره آنها رأی و حکمی داشتم ولی اکنون فرمانی در این باره نخواهم داد.

پر بازدیدترین ها

سرکشي ابليس

سرکشي ابليس

ولي سرانجام ابليس (پدر شيطانها) او را فريب داد، و بر او حسادت ورزيد، چرا که ابليس از اينکه حضرت آدم در بهشت در جايگاه هميشگي و همنشين نيکان است، ناراحت بود، وسوسه هاي او باعث شد که آدم(ع) يقين خود را به شک و وسوسه او از دست داد، و تصميم محکم خويش را باسخنان بي اساس او مبادله کرد.
ناله نیمه شب علی (ع) در محراب عبادت

ناله نیمه شب علی (ع) در محراب عبادت

گواهی می دهم که شبی از نیمه آن گذشته بود و پرده های تاریکی و ظلمت خود را بر جهان گسترده بود، او در محراب ایستاده و محاسنش را گرفته و همچون انسان مار گزیده به خود می پیچید و می گریست و می گفت: «یا دنیا یا دنیا، الیک عنّی ابی تعرّضت، ام الیّ تشوّقت؟ لا حان حینک، هیهات! غرّی غیری لا حاجه لی فیک...؛ ای دنیا، ای دنیا! از من دور شو! آیا خود را به من عرضه می کنی؟
انتقاد شدید به حامیان باطل

انتقاد شدید به حامیان باطل

امام علی (علیه السلام) به این ترتیب به همه کوته فکران و جاهلان، هشدار داد که فریب شیّادان را نخورند، بنده شکم و پول نباشند، و از ستمگران و مفسدین، تقلید ننمایند، و گرنه همچون مردم بصره، صید شیادان قدّاره بند می شوند و دنیا و آخرتشان تباه می گردد.
فرمان بسیج و سخن جمجمه!

فرمان بسیج و سخن جمجمه!

امید آن که با خواندن این سرگذشت، تا مرگ به سراغ ما نیامده، هم اکنون تصمیم بگیریم تا پیرو واقعی امام امیرمؤمنان علی (علیه السلام) شویم، تا واحسرتای پس از مرگ ما بلند نشود.
کشته شدن پایه گذار فرقه خوارج

کشته شدن پایه گذار فرقه خوارج

آن گاه سوار بر مرکب شد و از میان کشته های دشمن گذشت و فرمود: لقد صرعکم من غرّکم: «آن کس که شما را مغرور ساخت، این چنین شما را به خاک هلاکت افکند» از آن حضرت سوال شد: چه کسی آن ها را مغرور کرد؟
Powered by TayaCMS