حکمت 178 نهج البلاغه : ضرورت ياد قيامت

حکمت 178 نهج البلاغه : ضرورت ياد قيامت

متن اصلی حکمت 178 نهج البلاغه

موضوع حکمت 178 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 178 نهج البلاغه

178 وَ قَالَ عليه السلام الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

موضوع حکمت 178 نهج البلاغه

ضرورت ياد قيامت

(اخلاقى)

ترجمه مرحوم فیض

178- امام عليه السّلام (در باره مرگ) فرموده است

1- كوچ كردن (رفتن از دنيا) نزديك است (پس خردمند كسى است كه توشه برداشته هنگام رسيدن مرگ آماده باشد).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1172)

ترجمه مرحوم شهیدی

187 [و فرمود:] رخت بر بستن نزديك است.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 393)

شرح ابن میثم

173- و قال عليه السّلام:

الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

المعنى

أى قريب، و أراد الرحيل إلى الآخرة في معرض الوعظ و التخويف بالموت.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 341)

ترجمه شرح ابن میثم

173- امام (ع) فرمود:

الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

لغت

وشيك: قريب و نزديك

ترجمه

«كوچ كردن از دنيا نزديك است».

شرح

مقصود امام (ع) كوچ كردن از دنيا به آخرت است، سخن در باب موعظه و پند دادن و ترساندن از مرگ است.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 577)

شرح مرحوم مغنیه

186- الرّحيل و شيك.

المعنى

أي عن الحياة الدنيا الى قبر مظلم موحش، و تكرر بالعشرات.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 332)

شرح شیخ عباس قمی

129- الرّحيل وشيك. الوشيك: السريع، و المراد من الرحيل ها هنا الرحيل عن الدّنيا و هو الموت.

و من كلامه عليه السلام: كان كثيرا ما ينادي به أصحابه: تجهّزوا رحمكم اللّه فقد نودي فيكم بالرّحيل، و أقلّوا العرجة على الدنيا، و انقلبوا بصالح ما بحضرتكم من الزّاد.

( شرح حکم نهج البلاغه شیخ عباس قمی، ص 109)

شرح منهاج البراعة خویی

الثامنة و السبعون بعد المائة من حكمه عليه السّلام

(178) و قال عليه السّلام: الرّحيل وشيك.

اللغة

(و شك) يوشك بضم الشين فيهما و شكا أي سرع فهو و شيك أي سريع- مجمع البحرين.

المعنى

إنذار بسرعة زوال الدّنيا و الارتحال إلى دار العقبى، للتهيّؤ للموت قبل الفوت.

الترجمة

كوچ از دنيا شتابنده است چه خوش سروده:

  • خنك آن كس كه رفت و كار نساخت كوچ رحلت زدند و بار نساخت

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص260و261)

شرح لاهیجی

(214) و قال (- ع- ) الرّحيل وشيك يعنى و گفت (- ع- ) كه كوچ كردن از دنيا نزديكست

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 309)

شرح ابن ابی الحدید

154: الرَّحِيلُ وَشِيكٌ الوشيك السريع- و أراد بالرحيل هاهنا الرحيل عن الدنيا و هو الموت- . و قال بعض الحكماء- قبل وجود الإنسان عدم لا أول له- و بعده عدم لا آخر له- و ما شبهت وجوده القليل المتناهي بين العدمين- غير المتناهيين إلا ببرق يخطف خطفة خفيفة- في ظلام معتكر ثم يخمد و يعود الظلام كما كان

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 18 ، صفحه ى 370)

شرح نهج البلاغه منظوم

[178] و قال عليه السّلام:

الرّحيل وشيك.

ترجمه

كوچيدن از جهان نزديك است (خنك آن رادمردى كه روزكى چند را كه باقى است بكار خويش و آخرت پردازد).

نظم

  • الا هنگام كوچ است و رحيل استاجل نزديك و بر مردن دليل است
  • بهر دم هر نفس از دل برآيدهمان اندازه عمرت كمتر آيد
  • بهر روزى كه خور در چرخ گردد از اين طومار دورى مى نوردد
  • خنك آن رادمردى سخت بازوكه مردانه كند بر كار خود رو
  • شمارد باقى عمرش غنيمت به بندد طرفى از اين وقت فرصت
  • تعلّق را ز دامن گرد بيزدبپاى از بهر رفتن نيك خيزد
  • بزرّ و زيب گيتى دل نبازد سوى فردوس اعلا رخش تازد

( شرج نهج البلاغه منظوم، ج 9 ص 205 و 206)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

  پیشگفتار

پیشگفتار

هر چند معاد، موضوع اصلى اين كتاب را تشكيل نمى دهد، ولى از لابه لاى آن مى توان به خوبى و روشنى ابعاد گوناگون آن را دريافت . از اين رو نگارنده بر آن شده است كه در اين باره تحقيقى به عمل آورد كه نتيجه اين تحقيق و بررسى چيزى است كه در برابر خوانندگان قرار گرفته ، و به نام معاد در نهج البلاغه تقديم مى گردد.
 معاد در نهج البلاغه

معاد در نهج البلاغه

يکى از برنامه‏ هاى مهمى که تمامى پيامبران الهى پس از خداپرستى، مردم را به آن توجه مى دادند، اعتقاد به معاد بوده است؛ زيرا در سايه اعتقاد به معاد است که هدف از آفرينش تحقق مى يابد و اعمال و رفتار انسان ارزش و معنا پيدا مى کند. از اين رو ما مسلمانان معتقديم که خداوند بارى تعالى در روز قيامت، همه انسان‏ها را دوباره زنده خواهد کرد تا در پيشگاه او، به حساب اعمال و رفتارشان رسيدگى شود.
 مبدأ و معاد در نهج البلاغه ، با نگاه تطبیقی به معنویت‌های کاذب

مبدأ و معاد در نهج البلاغه ، با نگاه تطبیقی به معنویت‌های کاذب

مبدأ و معاد یعنی اعتقاد خدا به منزله سرآغاز آفرینش و معاد یعنی اعتقاد به سرانجام انسان و عالم. مبدأ و معاد مجموعه اعتقادهای انسان را در بر می گیرد. از بدو پیدایش اسلام، پیشوایان دین، راه و رسم ارتباط با خدا را در زندگی فردی و اجتماعی انسان بیان نموده و بر سرانجام زندگی و اعمال انسان تاکید ورزیده اند. در مقابل گروه های متعدد معنویت گرا نگاهی متفاوت به این مسأله را بیان داشته اند برخی منکر مبدأ و معاد گشته اند و برخی تفسیری غلط از آن، بیان نموده اند.
 بهشت چگونه مكانى است؟

بهشت چگونه مكانى است؟

پس اگر با ديده دل به آنچه از بهشت براى تو وصف شده است نگاهت را بدوزى، جان تو از آنچه از دنيا، همچون شهوت ها و خوشى ها و زيورها و منظره هاى دل انگيز و زيباى آن كه براى تو آفريده شده است بيزارى جسته و با انديشيدن در صداى برگ هاى درختانى كه در اثر وزش نسيم پديد مى آيد و ريشه هاى آن درختان در درون تپه هايى از مشك بر ساحل جوى هاى بهشت پنهان گرديده است، و نيز با انديشيدن در خوشه هاى مرواريد، و شاخه هاى تر و تازه آن، و ظاهر شدن آن ميوه ها به صورت هاى گوناگون، در پوست شكوفه هاى آن درختان، جان تو حيران و سرگردان و از خود بيخود مى گردد.
 معاد در نهج البلاغه

معاد در نهج البلاغه

اين درس را به بحث مرگ و رستاخيز اختصاص داده ايم كه از پايه هاى اصلى ايمان و عمل است. امام علیه السلام در اين خطبه "خطبه 109" مطالب مختلفى را بيان كرده كه، بخشى از آن را كه درباره ى مرگ و قيامت است برايتان انتخاب كرده ايم در آغاز وضع انسانها به هنگام مرگ را مجسم مى كند مى گويد: 'وضعى كه به هنگام مرگ براى آنان پيش مى آيد وصف ناشدنى است'. "فغير موصوف ما نزل بهم".

پر بازدیدترین ها

  پیشگفتار

پیشگفتار

هر چند معاد، موضوع اصلى اين كتاب را تشكيل نمى دهد، ولى از لابه لاى آن مى توان به خوبى و روشنى ابعاد گوناگون آن را دريافت . از اين رو نگارنده بر آن شده است كه در اين باره تحقيقى به عمل آورد كه نتيجه اين تحقيق و بررسى چيزى است كه در برابر خوانندگان قرار گرفته ، و به نام معاد در نهج البلاغه تقديم مى گردد.
 معاد در نهج البلاغه

معاد در نهج البلاغه

يکى از برنامه‏ هاى مهمى که تمامى پيامبران الهى پس از خداپرستى، مردم را به آن توجه مى دادند، اعتقاد به معاد بوده است؛ زيرا در سايه اعتقاد به معاد است که هدف از آفرينش تحقق مى يابد و اعمال و رفتار انسان ارزش و معنا پيدا مى کند. از اين رو ما مسلمانان معتقديم که خداوند بارى تعالى در روز قيامت، همه انسان‏ها را دوباره زنده خواهد کرد تا در پيشگاه او، به حساب اعمال و رفتارشان رسيدگى شود.
 مبدأ و معاد در نهج البلاغه ، با نگاه تطبیقی به معنویت‌های کاذب

مبدأ و معاد در نهج البلاغه ، با نگاه تطبیقی به معنویت‌های کاذب

مبدأ و معاد یعنی اعتقاد خدا به منزله سرآغاز آفرینش و معاد یعنی اعتقاد به سرانجام انسان و عالم. مبدأ و معاد مجموعه اعتقادهای انسان را در بر می گیرد. از بدو پیدایش اسلام، پیشوایان دین، راه و رسم ارتباط با خدا را در زندگی فردی و اجتماعی انسان بیان نموده و بر سرانجام زندگی و اعمال انسان تاکید ورزیده اند. در مقابل گروه های متعدد معنویت گرا نگاهی متفاوت به این مسأله را بیان داشته اند برخی منکر مبدأ و معاد گشته اند و برخی تفسیری غلط از آن، بیان نموده اند.
 بهشت چگونه مكانى است؟

بهشت چگونه مكانى است؟

پس اگر با ديده دل به آنچه از بهشت براى تو وصف شده است نگاهت را بدوزى، جان تو از آنچه از دنيا، همچون شهوت ها و خوشى ها و زيورها و منظره هاى دل انگيز و زيباى آن كه براى تو آفريده شده است بيزارى جسته و با انديشيدن در صداى برگ هاى درختانى كه در اثر وزش نسيم پديد مى آيد و ريشه هاى آن درختان در درون تپه هايى از مشك بر ساحل جوى هاى بهشت پنهان گرديده است، و نيز با انديشيدن در خوشه هاى مرواريد، و شاخه هاى تر و تازه آن، و ظاهر شدن آن ميوه ها به صورت هاى گوناگون، در پوست شكوفه هاى آن درختان، جان تو حيران و سرگردان و از خود بيخود مى گردد.
 معاد در نهج البلاغه

معاد در نهج البلاغه

اين درس را به بحث مرگ و رستاخيز اختصاص داده ايم كه از پايه هاى اصلى ايمان و عمل است. امام علیه السلام در اين خطبه "خطبه 109" مطالب مختلفى را بيان كرده كه، بخشى از آن را كه درباره ى مرگ و قيامت است برايتان انتخاب كرده ايم در آغاز وضع انسانها به هنگام مرگ را مجسم مى كند مى گويد: 'وضعى كه به هنگام مرگ براى آنان پيش مى آيد وصف ناشدنى است'. "فغير موصوف ما نزل بهم".
Powered by TayaCMS