حکمت 178 نهج البلاغه : ضرورت ياد قيامت

حکمت 178 نهج البلاغه : ضرورت ياد قيامت

متن اصلی حکمت 178 نهج البلاغه

موضوع حکمت 178 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 178 نهج البلاغه

178 وَ قَالَ عليه السلام الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

موضوع حکمت 178 نهج البلاغه

ضرورت ياد قيامت

(اخلاقى)

ترجمه مرحوم فیض

178- امام عليه السّلام (در باره مرگ) فرموده است

1- كوچ كردن (رفتن از دنيا) نزديك است (پس خردمند كسى است كه توشه برداشته هنگام رسيدن مرگ آماده باشد).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1172)

ترجمه مرحوم شهیدی

187 [و فرمود:] رخت بر بستن نزديك است.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 393)

شرح ابن میثم

173- و قال عليه السّلام:

الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

المعنى

أى قريب، و أراد الرحيل إلى الآخرة في معرض الوعظ و التخويف بالموت.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 341)

ترجمه شرح ابن میثم

173- امام (ع) فرمود:

الرَّحِيلُ وَشِيكٌ

لغت

وشيك: قريب و نزديك

ترجمه

«كوچ كردن از دنيا نزديك است».

شرح

مقصود امام (ع) كوچ كردن از دنيا به آخرت است، سخن در باب موعظه و پند دادن و ترساندن از مرگ است.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 577)

شرح مرحوم مغنیه

186- الرّحيل و شيك.

المعنى

أي عن الحياة الدنيا الى قبر مظلم موحش، و تكرر بالعشرات.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 332)

شرح شیخ عباس قمی

129- الرّحيل وشيك. الوشيك: السريع، و المراد من الرحيل ها هنا الرحيل عن الدّنيا و هو الموت.

و من كلامه عليه السلام: كان كثيرا ما ينادي به أصحابه: تجهّزوا رحمكم اللّه فقد نودي فيكم بالرّحيل، و أقلّوا العرجة على الدنيا، و انقلبوا بصالح ما بحضرتكم من الزّاد.

( شرح حکم نهج البلاغه شیخ عباس قمی، ص 109)

شرح منهاج البراعة خویی

الثامنة و السبعون بعد المائة من حكمه عليه السّلام

(178) و قال عليه السّلام: الرّحيل وشيك.

اللغة

(و شك) يوشك بضم الشين فيهما و شكا أي سرع فهو و شيك أي سريع- مجمع البحرين.

المعنى

إنذار بسرعة زوال الدّنيا و الارتحال إلى دار العقبى، للتهيّؤ للموت قبل الفوت.

الترجمة

كوچ از دنيا شتابنده است چه خوش سروده:

  • خنك آن كس كه رفت و كار نساخت كوچ رحلت زدند و بار نساخت

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص260و261)

شرح لاهیجی

(214) و قال (- ع- ) الرّحيل وشيك يعنى و گفت (- ع- ) كه كوچ كردن از دنيا نزديكست

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 309)

شرح ابن ابی الحدید

154: الرَّحِيلُ وَشِيكٌ الوشيك السريع- و أراد بالرحيل هاهنا الرحيل عن الدنيا و هو الموت- . و قال بعض الحكماء- قبل وجود الإنسان عدم لا أول له- و بعده عدم لا آخر له- و ما شبهت وجوده القليل المتناهي بين العدمين- غير المتناهيين إلا ببرق يخطف خطفة خفيفة- في ظلام معتكر ثم يخمد و يعود الظلام كما كان

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 18 ، صفحه ى 370)

شرح نهج البلاغه منظوم

[178] و قال عليه السّلام:

الرّحيل وشيك.

ترجمه

كوچيدن از جهان نزديك است (خنك آن رادمردى كه روزكى چند را كه باقى است بكار خويش و آخرت پردازد).

نظم

  • الا هنگام كوچ است و رحيل استاجل نزديك و بر مردن دليل است
  • بهر دم هر نفس از دل برآيدهمان اندازه عمرت كمتر آيد
  • بهر روزى كه خور در چرخ گردد از اين طومار دورى مى نوردد
  • خنك آن رادمردى سخت بازوكه مردانه كند بر كار خود رو
  • شمارد باقى عمرش غنيمت به بندد طرفى از اين وقت فرصت
  • تعلّق را ز دامن گرد بيزدبپاى از بهر رفتن نيك خيزد
  • بزرّ و زيب گيتى دل نبازد سوى فردوس اعلا رخش تازد

( شرج نهج البلاغه منظوم، ج 9 ص 205 و 206)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

دین و دنیایت را به خدا می سپارم

دین و دنیایت را به خدا می سپارم

بگذار وقایع گذشته، دلیل و راهنمای تو در وقایع آینده و نیامده باشد که امور، همیشه به هم شبیه اند. از مردمی نباش که موعظه سودی به حالشان ندارد
دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا وسیله ای است که تمام خلایق، خصوصاً انسانها از آن بیگانه نیستند و همیشه بدان توجه دارند و با زبان حال و قال از آن استفاده می کنند هر چند که واژه ای به نام دعا در میانشان مطرح نباشد چون هر کلمه و کلامی که از استمداد و ایجاد رابطه به خدا حکایت نماید دعاست
نیایش زیبا از نهج البلاغه

نیایش زیبا از نهج البلاغه

خدایا! امید به تو بستم تا راهنما باشى به اندوخته هاى آمرزش و گنجینه هاى بخشایش ! خدایا! این بنده توست که در پیشگاهت برپاست ، یگانه ات مى خواند و یگانگى خاص تو راست . جز تو کسى را نمى بیند که سزاى این ستایش هاست . مرا به درگاه تو نیازى است که آن نیاز را جز فضل تو به بى نیازى نرساند، و آن درویشى را جز عطا و بخشش تو به توانگرى مبدل نگرداند. خدایا! خشنودى خود را بهره ما فرما، هم در این حال که داریم ، و بى نیازمان گردان از اینکه جز به سوى تو دست برداریم ، که تو بر هر چیز توانایى.
خدایا! چهارپايان ما تشنه اند!

خدایا! چهارپايان ما تشنه اند!

و ابرهاى باران دار به ما پشت كرده، و تو اميد هر غمزده اى، و برآورنده حاجت هر حاجتمندی. در اين زمان كه مردم ما نااميدند، و ابرها باران نداده اند، و چرندگان از بين رفته اند، از تو مى خواهيم كه ما را به اعمال زشتمان مؤاخذه نكنى، و به گناهانمان نگيرى. الهى! با ابر
خدايا! تو براى عاشقانت بهترين مونسى

خدايا! تو براى عاشقانت بهترين مونسى

و دلهايشان به جانب تو در غم و اندوه. اگر تنهايى آنان را به وحشت اندازد ياد تو مونسشان شود، و اگر مصائب به آنان هجوم آرد به تو پناه جويند، زيرا مى دانند زمام

پر بازدیدترین ها

دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا و نیایش در نهج البلاغه

دعا وسیله ای است که تمام خلایق، خصوصاً انسانها از آن بیگانه نیستند و همیشه بدان توجه دارند و با زبان حال و قال از آن استفاده می کنند هر چند که واژه ای به نام دعا در میانشان مطرح نباشد چون هر کلمه و کلامی که از استمداد و ایجاد رابطه به خدا حکایت نماید دعاست
عبادت و نیایش در نهج البلاغه

عبادت و نیایش در نهج البلاغه

ریشه همه آثار معنوی اخلاقی و اجتماعی که در عبادت است، در یاد حق و غیر او را از یاد بردن می‌باشد. ذکر خدا و یاد خدا که هدف عبادت است، دل را جلا می‌دهد و صفا می‌بخشد و آن را آماده تجلیات الهی قرار می‌دهد. امام علی علیه‌السلام در به اره یاد حق یا همان روح عبادت میفرماید: < خداوند یاد خود را صیقل دل‌ها قرار داده است. دل‌ها به این وسیله از پس کری، شنوا و از پس نابینایی، بینا و از پس سرکشی و عناد رام می‌ گردند
عبادت و نیایش از دیدگاه نهج البلاغه

عبادت و نیایش از دیدگاه نهج البلاغه

و اما این كه هر كارفرما كه مزدى مى‏ دهد به خاطر بهره‏اى است كه از كار كارگر مى ‏برد و كارفرماى ملك و ملكوت چه بهره‏اى مى‏تواند از كار بنده ضعیف ناتوان خود ببرد، و هم این‌ كه فرضاً اجر و مزد از جانب آن كارفرماى بزرگ به صورت تفضل و بخشش انجام گیرد پس چرا این تفضل بدون صرف مقدارى انرژى كار به او داده نمى ‏شود، مسأله‏ اى است كه براى این چنین عابدهایى هرگز مطرح نیست.
خدایا! چهارپايان ما تشنه اند!

خدایا! چهارپايان ما تشنه اند!

و ابرهاى باران دار به ما پشت كرده، و تو اميد هر غمزده اى، و برآورنده حاجت هر حاجتمندی. در اين زمان كه مردم ما نااميدند، و ابرها باران نداده اند، و چرندگان از بين رفته اند، از تو مى خواهيم كه ما را به اعمال زشتمان مؤاخذه نكنى، و به گناهانمان نگيرى. الهى! با ابر
نیایش زیبا از نهج البلاغه

نیایش زیبا از نهج البلاغه

خدایا! امید به تو بستم تا راهنما باشى به اندوخته هاى آمرزش و گنجینه هاى بخشایش ! خدایا! این بنده توست که در پیشگاهت برپاست ، یگانه ات مى خواند و یگانگى خاص تو راست . جز تو کسى را نمى بیند که سزاى این ستایش هاست . مرا به درگاه تو نیازى است که آن نیاز را جز فضل تو به بى نیازى نرساند، و آن درویشى را جز عطا و بخشش تو به توانگرى مبدل نگرداند. خدایا! خشنودى خود را بهره ما فرما، هم در این حال که داریم ، و بى نیازمان گردان از اینکه جز به سوى تو دست برداریم ، که تو بر هر چیز توانایى.
Powered by TayaCMS