یکی
ازآرزوهای هرپدرومادرآن است که زنده باشندومراسم عروسی فرزندان خودراببینند.این
مراسم دراسلام نیزوجودداردوبه عنوان ولیمه زفاف آمده است.
پیامبراسلام
می فرمایند:
«این ازدواج (ها)راآشکارانجام
دهیدوآنهارادرمساجدبرگزارکنید.»
الف)ولیمه:
درسنّت
اسلامی ولیمه درپنج موردتوصیه شده است:درعروسی،درولادت فرزند،دربرگشت ازمکه ی
معظّمه که سفرآن به خاطرانجام مراسم حج بیت الله الحرام انجام گرفته
باشد،درخریدخانه برای سکونت ودرمراسم ختنه فرزند.
براین
اساس درازدواج اسلامی ولیمه دادن امری مستحب می باشدآن هم به شرطی که طرفین امکان
مادی داشته باشند.پیامبراسلام(ص)دادن ولیمه رادرازدواج ازسنن انبیاذکرکرده
وخوددرازدواج خویش آن رامراعات وگروهی رااطعام می نمود.درموردولیمه توصیه شده درآن
همه گروههاوبه خصوص فقیران راراهی باشد،بدین سان ولیمه ای که درآن فقیران
نیستند،نهی شده است.ونیزسفارش شده که ولیمه رادرروزوهنگام ظهربدهند.درروایات
اسلامی حتی ازدفعات ولیمه نیزبحث شده است.
پیامبراسلام(ص)می
فرمایند:
«دعوت روزاوّل(درعروسی)به حق است ودعوت
روزدوم احسان ونیکی است ودعوت روزسوم خودنمایی وشهرت طلبی.»
آثاروفایده های ولیمه عروسی
ولیمه
درحقیقت نوعی مشارکت اقوام وآشنایان درامرازدواج دوجوان است،ودارای آثاروفوایدی
است که برخی ازآنان عبارتنداز:
1-آگاهی
وشهادت مردم درامرازدواج زوجین،که خوددرشهرت نسل به طهارت وپاکی،فوق العاده
مؤثراست.
2-پذیرفتن
زوجین درورودبه جامعه اسلامی وقبول آنهابه عنوان اعضای فعّال واساسی،جامعه.
3-شرکت
دریک مجلس شادمانی دسته جمعی مشروع که بسیارنشاط انگیزاست.
4-دراین
مراسم آشنایان ونزدیکان رانیزدعوت می کنندکه باشرکت درآن،خودرادرحل مشکلات خانواده
جدید،درحال وآینده شریک وسهیم بدانند،وباتوجه به این که تشکیل زندگی مشترک به
هرحال مشکلاتی دارد،سهیم شدن آنان درحل آن هابسیارمفیدوباارزش خواهدبود.
5-تشویق
دیگرجوانان به امرمقدّس ازدواج وتشکیل خانواده.
6-حل
ورفع بعضی ناراحتی ها،برخوردها،اختلافات کم وبیش ریشه دارکه معمولاًدربعضی خانواده
هاپدیدمی آیدوشرکت فعّالانه ی آن هادراین مراسم،ریشه ی این گونه ناراحتی هارامی
خشکاند.
7-دعای
خیرهمه،خصوصاًمحرومین وفقرارابدرقه راه دوزوج جوان وتداوم پیوندمبارکشان می گرداند.
8-بلاهاوگرفتاری
هارااززندگی دوزوج جوان رفع ودورمی گرداند.
9-...
آفت ومشکلات ولیمه عروسی
قبلاًگفته
شدکه یکی ازسنّت های نیکووپسندیده ی اسلامی که برآن سفارش وتأکیدشده است،ولیمه
دادن واطعام دیگران است ،وفایده های آن نیز بیان شد.ولیمه امری مستحب می
باشدواگرچنانچه برای کسی چنین امری مقدورنبودوخواست که باقرض وسختی آن راتهیه
نماید،دیگر،استحباب ازآن برداشته می شود.
امّامتأسّفانه
امروزه ولیمه دادن هاکه اصولاًبه صورت جشن برگزارمی گردد،نه تنهااطعام به
فقراومساکین نیست،بلکه کسانی مورددعوت قرارمی گیرندکه غالباًافرادی متموّل ومتمکّن
هستندونیازی به این غذاها ندارندواگرفقیری هم باشد،شایدبه صورت ناچاری وچون فامیل
بوده به مراسم ولیمه فراخوانده شده است.دراین باره پیامبراسلام می فرمایند:
«بدولیمه ای است ولیمه ی عروسی،درآن
ثروتمندان رااطعام می کنندوازمستمندان جلوگیری می نمایند.»
البتّه بایدتوجه
داشت که پیامبراسلام(ص)اشاره به بعضی ازعروسی هاوجشن های پرخرج وتجمّلاتی می
نمایندکه فقط به خاطررقابت وچشم وهم چشمی صورت می گیرند.
ولی
مشکل اززمانی شروع می شودکه این مراسم مفیدوباارزش وشادی آفرین،باتجمّل
پرستی،انواع هواوهوسها،ولخرجی ها،بی بندوباریها،اسراف وتبذیرها،وانواع واقسام
گناهان آلوده شودکه نتیجه ای کاملاًمعکوس خواهدداد.جشن ولیمه درخانواده های تجمّل
گرا،نه تنهامصیبتی برای پدرومادرعروس وداماداست،بلکه شبی پرزحمت برای تمام دعوت
شدگان است،چه این که روزیاشب مسابقه ی تجمّل وخودآرایی،وبه رخ کشیدن لباس های
گرانقیمت وجواهرات رنگارنگ است.بسیاری اززنان،ازهفته هاوماه هاقبل،خودرابرای نمایش
ثروت دراین مراسم آماده می کنندولباس های مدل جدیدوجواهرات مختلف بااشکال گوناگون
سفارش می دهند.وازآنجاکه درمیدان مسابقه،هرکس تلاش می کندازرقباعقب
نیفتد،بایدهرکدام هزینه ی زیادوطاقت فرسایی رامتحمّل شوند،چه بساهمین مسایل باعث
اختلافاتی میان آنهاوشوهرانشان گرددونق زدنهاشروع شودکه چرادراین زمینه ولخرجی
لازم رانکرده اند،تاازرقیبان عقب نمانند،وآبریشان درمیان جمع نرود!
قطعاًچنین
محیطی که پرازگناه ومعصیت است،واصلاًیادخداوپاکی وتقوادرآن مجلس نیست وفقط هزینه
های کمرشکن،همراه باانواع آلودگیهاومفاسدی که خدارابه خشم می آورد،خوشبختی ودزوج
معناومفهومی ندارد،واثرات شوم خودراخواهدبخشیدوآثارسوءآن درروح دوزوج جوان
تاسالیان درازباقی می ماندوچنین ازدواجی قرین سعادت وخوشبختی نخواهدبود.
موارددیگری
که اساساًدراین گونه ولیمه دادن هاوجشن های عروسی پیدامی شود،ازجمله اختلاط زن
ومردیالااقل برخوردمداوم بین نامحرم به عنوان گرفتن ودادن شیرینی وچای وامثال آن
نیزگناهی بزرگ وناشی ازضعف حیاوعفت درزنان ودختران وبی غیرتی درمردان وپسران است
وننگی آشکاربرمسلمانان وجامعه ی اسلامی،وفرقی نمی کندکه این گونه مراسم
درتالاروسالن های عمومی باشدویادرخانه واماکن خصوصی برگزارگردد.
به
هرصورت،قراردادن ولیمه واستحباب آن برای برکت دادن ومبارکی عروسی وسیرنمودن
فقیرورفع بلاو...است،امابه نظرمی رسدکه دربعضی ازولیمه وجشنها امروزی هیچکدام
ازاین مقاصدبرآورده نمی شود،بلکه اسراف وتبذیرهای بی حدوحسابی می شودکه انسان
ازشنیدن آماروارقام آن به تعجّب می افتدومتحیّرمی ماند.ماکه خودراپیروآیینی می
دانیم که کتاب مقدّس آن قرآن مجیداست،ماراازاسراف وتبذیرنهی می کندومی فرماید:
«و(ازنعمتهای الهی)بخوریدوبیاشامید،ولی اسراف
نکنیدکه خداوندمسرفان رادوست ندارد.»(اعراف
/31)
ودرجای
دیگرباصراحت تمام،تبذیرکنندگان رابرادرشیطان ورانده شدگان ازدرگاه الهی معرفی می
فرماید:
«چراکه تبذیرکننده گان،برادران
شیطانند؛وشیطان دربرابرپروردگارش،بسیارناسپاس بود.»(اسراء/27)
ولیمه
دادن وجشن گرفتن به این سبک وروش،سنّت وسیره ی غلط وموهومی رادرجامعه مطرح می
سازدوجوانان دیگرکه توان زیربارمسئولیت ازدواج وتشکیل خانواده شانه خالی می
کنندوتن به این سنّت مؤکّده رسول گرامی اسلام(ص)نمی دهند،زیراپسرمی بیندکه خانواده
ی عروس،یاخوددختر،معتقدندکه بایدجشن عروسی رادرفلان تالارچندستاره،باپذیرایی چنین
وچنان وخدای ناکرده،همراه بامسایل گناه ومعصیت گرفت واوکه ازجیب
خودخبردارد،وازگناه می ترسد،ازخیرازدواج می گذردواین انصراف همان ودامن زدن به
مسایل فتنه وفسادهمان.
ب)مسأله انتقال جهیزیّه به خانه ی داماد:
رسم
است که قبل ازشب عروسی،جهازدختررابه خانه ی دامادمی برند.واسلام این کار(تهیه ی
جهیزیّه)رابه عنوان یک امرمستحب(نه واجب)پذیرفته وخانواده هاهم نباید به هنگام
ازدواج دخترخود،خویش رابه رنج وفلاکت افکنده وزندگی رابرخویش حرام وبه نفع جهیزیّه
اواقدام کنند.بلکه رعایت اعتدال درهمه ی زمینه ها،خصوصاًدرتهیه ی جهیزیّه برای
فرزند،امری نیکووپسندیده می باشد.
ج)مراسم بدرقه ی عروس به خانه ی داماد:
پس
ازانجام مراسم اطعام وولیمه،معمولاًعروس به خانه ی شوهرمنتقل می شودودراین زمینه
اسلام چندتوصیه به پیروان خودنموده:
1-توصیه
شده که عروس راشب هنگام به خانه ی شوهرمنتقل کنند:
روایات
رازاین امرچنین ذکرکرده اندکه شب،هنگام سکون وآرامش است،ودراین باره امام
صادق(ع)می فرمایند:«زفاف راشب برگزارکنید(عروس راشب به خانه شوهرش ببرید)وولیمه
راروزبدهید.»
2-زینت
عروس وداماد:
ازدیگرمراسم
دراین زمینه آرایش عروس وآراستن داماداست.
توصیه
شده که عروس خودرازینت کندوخویشتن رابیاراید،اززیورآلات استفاده کند.به طرفین
توصیه شده حتی بهترین لباس خودرابپوشد،معطّرباشندودرمراسم عروسی حضرت
زهرا(ع)پیامبراسلام خطاب به امّ ایمن فرمودند:«یکی ازحجره هارابرای زفاف
زهرا(ع)آماده سازیدواوراآرایش کنیدوخوشبویش سازیدتااورابه خانه ی شوهربفرستیم.»
3-همراهان
عروس درحین بدرقه ی اوبه خانه ی داماد:
درحین
بدرقه ی عروس به خانه ی داماد،رسم براین است که گروهی ازخویشان عروس وداماد،باشادی
وشوروشَعَف،وباانجام تشریفات ویژه ای که دربین اقوام مختلف مرسوم است،آنهارابدرقه
می کند.اسلام نیزنه تنهابااین تشریفات مخالف نیست،بلکه اگرکارغیرمشروعی درآن انجام
نگیرد،آن راتأییدمی کنند.وماجلوه ی کامل آن رادرازدواج علی(ع)وفاطمه(ع)می
بینیم.دراین مراسم علی(ع)درپیش،فاطمه(ع)به دنبالش وپیامبر(ص)درپی فاطمه روان بودند.
عده ای
اززنان بنی هاشم،همسران پیامبر(ص)،زنان مهاجروانصارودختران هاشمیه باحضرت
زهرا(ع)همراه بودند.دربدرقه ی فاطمه(ع)به خانه ی شوهراشعارمتعددی دروصف
خدا،پیامبر،عروس ودامادخوانده می شدودیگران آن رازمزمه می
کردند.وپیامبر(ص)خودفاطمه راسواربرمرکب کردوازسلمان خواست که مهارمرکب رابگیردوآن
رابراند.
تذکرمهم!
دربرگزاری
جشن عروسی ازحالت اعتدال ومیانه روی خارج نشوید.ازتشریفات زایدوغیرضروری
جدّاًاجتناب کنید.ازاسراف وتبذیروخرجهای بیهوده خودداری نمایید.مواظب باشیددرمراسم
عروسی عمل خلاف شرعی انجام نگیرد.زندگی جدیدراباکارهای خلاف شرع
آغازنکنید.شعرخواندن وکف زدن وخندیدن وخنداندن وشوخی کردن منع ندارد،لیکن
ازآوازوغناوموسیقی های غیرمشروع اجتناب کنید.زن هادرحضورمردهاازرقص
وآوازجدّاًخوداری کنندودرتمام احوال حجاب اسلامی رارعایت کنندوباسروصورت آرایش
کرده خودرادرمعرض دیدنامحرم قرارندهند.خصوصاًبه عروس خانم توصیه می شودکه
درکنارآراستن ولباس زیباپوشیدن برای داماد،حجاب اسلامی راکاملاًرعایت کندوخودش
رادرمعرض دیدغیرشوهرومحارم قرارندهد.به دامادنیزتوصیه شده که به زنان نامحرم که
درمجلس حضوردارندنگاه نکند.ازراه اندازی کاروان عروسی باسروصدای بلندوکف زدن وصوت
کشیدن درنیمه شب داخل شهروخیابان هاجدّاًپرهیزشود،این کارخلاف اخلاق اسلامی است
ونوعی مزاحمت وضایع کردنِ حق مردم می باشد.ودرفیلمبرداری وعکّاسی رعایت محرم
ونامحرم بشودوبه خانم های حاضردرآن مجلس شادی،سفارش می شودکه ولومجلس زنانه
باشدونامحرمی آن هارانبیند،حجاب اسلامی راخصوصاًدرحین فیلمبرداری وعکاسی رعایت
نمایندوچون احتمال داردبعدهامردان آشناونامحرمی این فیلم هاراببیندومشکلاتی به
وجودبیاید.
د)شب
زفاف وحجله عروسی:
شب
زفاف یعنی،شبی که عروس رابه خانه ی دامادمی برند(شب عروسی)وحجله،اتاق مزّین
وآراسته برای عروس وداماداست.اتاقی که عروس ودامادشب اوّل عروسی رادرآن به سرمی
برندودرآن مکان،آغاززندگی جدیدراپایه گذاری می نمایند.اتاق حجله
راقبلاًبایدازنظرنور،حرارت،تهویه هوا،صدا،بوی عطرو...مزّین نمایندوحجله،اتاقی
نباشدکه امکان ورودفردی به صورت سرزده وناآگاه درآن باشدوحتی کودکی درآن اتاق
ولودرخواب نباشد.دراسلام توصیه شده که،عروس خانم وضوبگیرد،سپس آرایش کرده ودرحجله
منتظردامادبماند.پسرواردحجله شودودختررانگران نکند،این انتظارخیلی طول
نکشدوپسربلافاصله واردحجله شودوباآهنگی زیباوآهسته به عروس سلام کندوهیچ کلمه ای
ازتعارفات به دنبال نداشته باشدونگاهش به زمین باشدوبه آهستگی به همان اندازه ای
که شوهرش می فهمد،همان کلمه ی«سلام»راپاسخ گویدوخیلی متواضع باشد.داماداجازه
بخواهدکه درکنارعروس خانم بنشیندودخترهیچ جوابی ندهدوساکت بماند(سکوت علامت رضایت
می باشد)واینک آغاززندگی مردانگی وزنانگی بانام خداشروع می شود.این رابایددامادبه
عروس پیشنهادکندکه دورکعت نمازمستحبی دراتاق حجله بخوانند.ودراین باره امام
باقر(ع)می فرمایند:
«هنگامی که عروس برتوواردشد(به خانه
دامادانتقال یافت)قبل ازاین که باهم تماس بگیرند،به اوبگووضوبسازدوتوهم
وضوبگیرودورکعت نمازبخوان،سپس خداراتمجیدکن وبرپیامبر(ص)واهل بیت اودرودبفرست و...»
آری
نمازگزاردن درحجله،نشانه ی مقدّم داشتن بندگی خدابربندگی هوای نفس است،ونیزنشانه ی
آن است که این عروس ودامادزرق وبرق حجله وتشریفات وتزیینات آراسته راعلّت تامه ی
خوشبختی وسعادت نمی دانند،نشانه ی آن است که عروس ودامادمی خواهندشیطان راازدخالت
درامورزناشویی خودمأیوس سازند.چنین عروس ودامادی به یکدیگراعتمادپیدامی
کنند،زیراهردوبه یک سو(خداپرستی)متوجّه شده اند.
نمازداماد
موجب می شودکه عروس خانم ازاظطراب وتشویشی که دارد،تسکین پیداکندوشخصی راکه
دربرخورداوّل گمان می کرده مهاجم ومسلّح است،اوراچون فرشته ای متین ومؤدب ومهربان
مشاهده می کندودرواقع همان رحمت وشفقت پدرش رادرنزدپدردوم خویش،یعنی شوهرش می
بیند.عروس ودامادی که لحظه ی آغازین زندگی رابانام ویادخداشروع کرده اند،زندگی
ونسل بعدازخودراازهرگونه ناکامی وتلخی وشقاوت بیمه می کنند.
نمازراکه
خواندند،دامادبه عروس پیشنهاداستراحت کندواگرنپذیرفت،یعنی اگرجواب نداد،بازدرکنارش
بنشیندومعاشقه کندوسخنان شیرین ودوست داشتنی اززندگی آینده بگویدوازاین که
خدادختری دیندار،شایسته وزیبانصیبش کرده اوراحمدوستایش کندواین حمدرابلندبگویدبه
نیت آن که تبلیغی درجهت دین برای دخترباشدکه همیشه متوجّه باشدکه دینداری وی مرغوب
شوهرش است.واگردرحین معاشقه پسرازگذشته صحبت می کند،هرگزازرنج ها،قرض ها،گرفتاری
هانبایدچیزی بگویدویااین که ازعروس سوال هایی بپرسدکه گویااورامحاکمه می کند.به
هرحال،باز با زبانی شیرین والفاضی زیباوطیّب،به اوابرازعشق وعلاقه ومحبّت
نماید.ودستوردیگراسلام دراین زمینه چنین می باشدکه:دامادبعدازوضوونمازخدای
راحمدبگویدوبرپیامبروآلش صلوات بفرستدودست به دعابرداردوبگوید:
«خداوندا!انس والفت ودوستی وخشنودی همسرم
راروزی من گردان،دلم رابه همسری وی شادوخرسندفرما.پروردگارادربین مابه نیکوترین
وجه وحدت والفت برقرارکن،توآن خدایی هستی که عمل حلال رادوست می داری وعمل حرام
راناپسندمی شماری.»
وبعدازآن
سفارش شده که ازخداونددرخواست فرزندسالم وتندرست کندوبگوید:
«خدایابه من فرزندی عطاکن که
پیراسته،هوشمندوبازکاوت باشد.طفلی که درخلقت اوفزونی ویانارسایی
نباشد.خداوندافرجام فرزندی راکه حاصل می شودبه خیروسعادت جهت ده.»
معاشقه وآمیزش
معاشقه
یعنی عشقبازی زن وشوهربایکدیگر،یعنی تحریک غریزه ی جنسی یکدیگر،یعنی انجام مقدّمات
آمیزش وجماع تاحدی که زن وشوهردرعمل آمیزش که،خالق وآفریننده ی آنهاایشان رابه آن
عمل دستورداده وآلت وابزارش رادراختیارش گذارده است،کمال لذّت راببرند.
عمل
آمیزش وجماع مقدّمه ی پیداشدن خانواده وبقاوتکثیرنسل است.خداوندمتعال طبع وفطرت
وذوق انسان رابااین عمل عجین ساخته وهرپسرودختری راازدرون ذات وکنه مرموزش واداربه
پذیرش این جریان ودستورکرده است.
خداوندمتعال
علاوه براین،مکانیسم عمل آمیزش رادرنظام حکیمانه ی تکوینش،تثبیت ومستقرفرموده
است،طریقه ی اجراوإعمالش رانیزدربرنامه ی تدوینش ثبت وضبط نموده وبازبان فرستادگان
واولیایش،به بندگی خویش که خودش آنهارامذکرومؤنث آفریده وکشش وکوششی
دروجودآنهاگذاشته است،دستورداده ودرقالب احکام وتکالیف حرام،واجب،مکروه ومستحب
مقرّرداشته ودستورات مؤکدومفیدودقیقش رادرهمین رابطه داده.
لازم به
یادآوری است که،خوب است مردبعدازعروسی چندروزی(هفت روز)درمنزل متوقف نمایدواگرشغلی
دارددرصورت امکان،چندروزی مرخصی بگیرد.بااین عمل به همسرش احترام نهاده ومراتب عشق
وعلاقه ی خودرانسبت به همسرش وزندگی جدید ابرازمی نماید.