خوردن زیاد
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: لا تُمِيتُوا القُلُوبَ بِكَثْرَةِ الطَّعَامِ والشَّرَابِ؛ فإنَّ القَلْبَ يَمُوتُ كَالزَّرْعِ إذَا كَثُرَ عَلَيْهِ المَاءُ. [1]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: دلها را با خوردن و آشاميدن زياد نميرانيد؛ زيرا همان گونه كه زراعت بر اثر آب زياد از بين مىرود، دلها نيز بر اثر پرخورى مى ميرند.
تباهی بدن
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: إيّاكُمْ والبِطْنَةَ؛ فَإنَّها مَفْسَدةٌ لِلبَدَنِ، وَمُورِثَةٌ للسُّقْمِ، وَمَكْسَلَة عَنِ العِبَادَةِ.[2]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: از شكم بارگى بپرهيزيد؛ زيرا مايه تباهى بدن و موجب بيمارى است و انسان را در عبادت، سست مى كند.
حکمت
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: القَلْبُ يَتَحمَّلُ الحِكْمَةَ عِنْدَ خُلُوِّ البَطْنِ، القَلْبُ يَمُجُّ الحِكْمَةَ عِنْدَ امْتِلَاءِ البَطْنِ. [3]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: دل، هنگام خالى بودن معده، حكمت را مى گيرد و هنگام پُر بودن معده، آن را به دور مى افكند.
شکم پر
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: مَا مَلأآدَمِيٌّ وِعَاءً شَرَّاً مِنْ بَطْنِهِ. [4]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: آدمى ظرفى را بدتر از شكم، پر نكرده است.
ملکوت آسمانها
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: لا يَدْخُلُ مَلَكُوتَ السَّمَاواتِ والأرْضِ مَنْ مَلَأَ بَطْنَهُ. [5]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: كسى كه شكم خود را پر كند، به ملكوت آسمانها و زمين وارد نمى شود.
هفت شکم غدا
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: المُؤْمِنُ يَأْكُلُ فِي مِعَاءٍ واحِدٍ، وَالكَافِرُ يَأْكُلُ فِي سَبْعَةِ أمْعَاءٍ. [6]
مؤمن يك شكم غذا مىخورد و كافر هفت شكم.
چه بد یاوری برای دین
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: بِئْسَ العَوْنُ عَلَى الدِّينِ قَلْبٌ نَخِيبٌ، وَبَطْنٌ رَغِيبٌ. [7]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: چه بد ياورى است براى دين: دل ترسو و شكم حريص!
معده انباشته
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: لَيْسَ شَيْءٌ أبْغَضَ إلَى اللَّهِ مِنْ بَطْنٍ مَلآنَ. [8]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: هيچ چيز نزد خدا منفورتر از معده انباشته نيست.
مضرات خوردن بیش از حد
رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله: إيَّاكُمْ وَفُضُولَ المَطْعَمِ؛ فإنَّهُ يَسِمُ القَلْبَ بِالقَسوةِ، وَيُبْطِئُ بِالجَوارِحِ عَنِ الطّاعَةِ، وَيُصِمُّ الهِمَمَ عَنْ سَمَاعِ المَوْعِظَةِ. [9]
از خوردن بيش از حد بپرهيزيد كه آن دل را سخت مى گرداند و اعضاى بدن را در اطاعت خدا تنبل مى سازد و گوش همّتها را از شنيدن پند و اندرز كر مى كند.
خوردن وخوابیدن
الإمامُ عليٌّ عليه السلام: كَثْرَةُ الأكْلِ والنَّوْمِ تُفْسِدَانِ النَّفْسَ وَتَجْلِبَانِ المَضَرَّةَ. [10]
امام على عليه السلام: خور و خواب زياد، جان آدمى را تباه مىسازد و زيان به بار مى آورد
مخارج سنگین زندگی
الإمامُ عليٌّ عليه السلام: مَنْ كَثُرَ أَكْلُهُ قَلَّتْ صِحَّتُهُ، وَثَقُلَتْ عَلى نَفْسِهِ مُؤْنَتُهُ. [11]
امام على عليه السلام: هر كه خوراكش زياد باشد سلامتى اش كم مى شود و خرج زندگى را بر دوش خود سنگين مى كند.
شکم پرستی
الإمامُ عليٌّ عليه السلام: كَثْرَةُ الأكْلِ مِنَ الشَّرَهِ، وَالشَّرَهُ شَرُّ العُيُوبِ. [12]
امام على عليه السلام: پرخورى، نشانه شكم پرستى است و شكمپرستى بدترين عيب است.
کمتر نماز خواندن
عيسى عليه السلام: يا بَنِي إسْرائيلَ، لا تُكْثِرُوا الأكْلَ؛ فإنَّهُ مَنْ أكْثَرَ الأكْلَ أكْثَرَ النَّوْمَ، ومَنْ أكْثَرَ النَّوْمَ أقَلَّ الصَّلاةَ، وَمَنْ أقَلَّ الصَّلاةَ كُتِبَ مِنَ الغَافِلِينَ. [13]
عيسى عليه السلام: اى بنىاسرائيل! پرخورى نكنيد؛ زيرا هر كه زياد بخورد، زياد مى خوابد و هر كه زياد بخوابد، كمتر نماز مى خواند و هر كه كمتر نماز بخواند، در زمره غافلان قلمداد مى شود.
غافلان
الإمامُ الباقرُ عليه السلام: أبْعَدُ الخَلْقِ مِنَ اللَّهِ إذَا مَا امْتَلَأ بَطْنُهُ. [14]
امام باقر عليه السلام: هنگامى كه شكم انسان انباشته است، دورترين فرد از خداست.
شهوت انگیزی
الإمامِ الصّادقِ عليه السلام-: لَيْسَ شَيْءٌ أضَرَّ على قلب المُؤْمِنِ مِنْ كَثْرَةِ الأكْلِ، وَهِيَ مُورِثَةٌ لِشَيْئَيْنِ: قَسْوَةِ القَلْبِ، وَهَيَجَانِ الشَّهْوَةِ.[15]
در آنچه به امام صادق عليه السلام نسبت داده است-: براى قلب مؤمن چيزى زيانبارتر از پرخورى نيست. پرخورى موجب دو چيز مىشود: سنگدلى و شهوت انگيزى.
اندرز شیطان
عن حَفصَ بنِ غياثٍ عنِ الإمامِ الصّادقِ عليه السلام في ذِكرِ حديثٍ جرى بين يحيى عليه السلام وإبليسَ-: فقال له يحيى: ما هذهِ المَعَالِيقُ؟ فقال: هذهِ الشَّهَواتُ الّتِي اصِيبُ بِهَا ابنَ آدَمَ. فقال: هَلْ لِي مِنْها شَيْءٌ؟ فقال: رُبَّمَا شَبِعْتَ فَشَغَلْنَاكَ عَنِ الصَّلَاةِ وَالذِّكْرِ.
قال: للَّهِ عَلَيَّ أنْ لَاأمْلَأَ بَطْنِي مِنْ طَعَامٍ أبَداً. وقال إبليس: للَّهِ عَلَيَّ أنْ لَاأنْصَحَ مُسْلِماً أبَداً.
ثمّ قال أبو عبد اللَّه عليه السلام يا حَفصُ، للَّهِ عَلى جَعْفَرٍ وَآلِ جَعْفَرٍ أنْ لَايَمْلَؤُوا بُطُونَهُمْ مِنْ طَعَامٍ أبَداً، وَللَّهِ عَلى جَعْفَرٍ وَآلِ جَعْفَرٍ أنْ لَا يَعْمَلُوا لِلدُّنْيَا أبَداً.
[16]
. وسائل الشيعة- به نقل از حفص بن غياث-: از امام صادق عليه السلام، درباره سخنانى كه ميان يحيى عليه السلام و ابليس رد و بدل شد، فرمود: يحيى به شيطان گفت: اين آويزها چيست؟ شيطان گفت: اينها شهوات و اميالى است كه فرزند آدم گرفتار آنها شده است. يحيى گفت: آيا چيزى از آنها براى من نيز هست؟ شيطان گفت: گاه سير و پر مىخورى و ما هم تو را از نماز و ياد خدا باز مىداريم. يحيى گفت: با خدا عهد مىبندم كه هرگز معده خود را از غذا پر نكنم. و ابليس گفت: من هم با خدا عهد مىبندم كه از اين پس هرگز مسلمانى را اندرز ندهم.
آن گاه امام جعفر صادق عليه السلام فرمود: اى حفص! با خدا عهد مىبندم كه جعفر و خاندان جعفر هرگز شكمهاى خود را از طعام انباشته نكنند و با خدا عهد مىبندم كه جعفر و خاندان جعفر هرگز براى دنيا كار نكنند.