1- قرب الإسناد عَنِ الْيَقْطِينِيِّ عَنِ الْقَدَّاحِ عَنِ الصَّادِقِ ع عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ: احْتَبَسَ الْوَحْيُ عَلَى النَّبِيِّ ص قَالَ فَقِيلَ احْتَبَسَ عَنْكَ الْوَحْيُ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ كَيْفَ لَا يَحْتَبِسُ عَنِّي الْوَحْيُ وَ أَنْتُمْ لَا تُقَلِّمُونَ أَظْفَارَكُمْ وَ لَا تَنْفُونَ رَوَائِحَكُمْ.[1]
امام باقر علیه السّلام فرمود: وحى بر پيغمبر صلی الله علیه و آله بند آمد؛ به او گفته شد: يا رسول الله! وحى به تو قطع شد. فرمود: چگونه قطع نشود با اين كه شما ناخن‌هایتان را نمی گيريد و بوهاى بد را از خود رفع نمی کنید.
2- ثواب الأعمال، الخصال الْأَرْبَعُمِائَةِ، قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ يَمْنَعُ الدَّاءَ الْأَعْظَمَ وَ يُدِرُّ الرِّزْقَ وَ يُورِدُهُ.[2]
امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: گرفتن ناخن‌ها جلوی درد بزرگ‌تر را بگيرد و روزى را بگشايد و جاری سازد.
3- الخصال عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ الرَّازِيِّ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ قَلَّمَ أَظْفَارَهُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَخْرَجَ اللَّهُ مِنْ أَنَامِلِهِ الدَّاءَ وَ أَدْخَلَ فِيهَا الدَّوَاءَ وَ رُوِيَ أَنَّهُ لَا يُصِيبُهُ جُنُونٌ وَ لَا جُذَامٌ وَ لَا بَرَصٌ.[3]
امام صادق علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت نمود که آن حضرت فرمود: هر كه روز جمعه ناخن‌هايش را بگيرد، خدا از بندهاى انگشتش درد را به در آورد و درمان در آنها فرو برد. و روايت است كه به او ديوانگى و خوره و پيسى نرسد.
4- الأمالي للصدوق فِي خَبَرِ مَنَاهِي النَّبِيِّ ص أَنَّهُ نَهَى عَنْ تَقْلِيمِ الْأَظَافِيرِ بِالْأَسْنَانِ.[4]
رسول خدا از گرفتن ناخن‌ها با دندان نهى فرموده است.
5- الخصال فِيمَا أَوْصَى بِهِ النَّبِيُّ ص إِلَى عَلِيٍّ ع يَا عَلِيُّ ثَلَاثَةٌ مِنَ الْوَسْوَاسِ أَكْلُ الطِّينِ وَ تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ بِالْأَسْنَانِ وَ أَكْلُ اللِّحْيَةِ. [5]
در سفارشات پيغمبر صلی الله علیه و آله به على علیه السّلام است: يا على! سه چیزاز وسواس است: خوردن گِل، گرفتن ناخن‌ها با دندان و جويدن ريش.
6- ثواب الأعمال عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ مَنْ قَلَّمَ أَظْفَارَهُ يَوْمَ السَّبْتِ أَوْ يَوْمِ الْخَمِيسِ وَ أَخَذَ مِنْ شَارِبِهِ عُوفِيَ مِنْ وَجَعِ الْأَضْرَاسِ وَ وَجَعِ الْعَيْنِ.[6]
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر كه روز شنبه یا پنجشنبه ناخن گيرد و سبيلش را کوتاه کند، از درد دندان و درد چشم عافيت يابد.
7- ثواب الأعمال عَنْ مَاجِيلَوَيْهِ عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ الْجَامُورَانِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ زَكَرِيَّا عَنْ أَبِيهِ عَنْ يَحْيَى قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ قَصَّ أَظَافِيرَهُ يَوْمَ الْخَمِيسِ وَ تَرَكَ وَاحِدَةً لِيَوْمِ الْجُمُعَةِ نَفَى اللَّهُ عَنْهُ الْفَقْرَ. [7]
امام صادق علیه السّلام فرمود: هر كه ناخن‌هايش را روز پنجشنبه بگيرد و يكى را براى روز جمعه نهد، خداوند فقر را از او براندازد.
8- قَالَ الصَّدُوقُ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ أَبِي رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فِي وَصِيَّتِهِ إِلَيَّ قَلِّمْ أَظْفَارَكَ وَ خُذْ مِنْ شَارِبِكَ وَ ابْدَأْ بِخِنْصِرِكَ مِنْ يَدِكَ الْيُسْرَى وَ اخْتِمْ بِخِنْصِرِكَ مِنْ يَدِكَ الْيُمْنَى وَ قُلْ حِينَ تُرِيدُ قَلْمَهَا أَوْ جَزَّ شَارِبِكَ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ عَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ فَإِنَّهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ قُلَامَةٍ وَ جُزَازَةٍ عِتْقَ نَسَمَةٍ وَ لَمْ يَمْرَضْ إِلَّا مَرَضَهُ الَّذِي يَمُوتُ فِيهِ.[8]
صدوق (ره) نقل کرده که پدرش در وصيت به وى گفته است: ناخن‌هايت را بگير، سبيلت را کوتاه کن. ناخن گرفتن را از انگشت کوچک دست چپ آغاز كن و به انگشت کوچک دست راست ختم كن و هنگام گرفتن ناخن و زدن سبيل بگو: «بسم الله و بالله و على ملة رسول الله» كه هر كس چنين كند، خدا به هر تكه ناخن و هر برش مو ثواب آزاد كردن بنده‌ای را به او بدهد و به مرضى جز مرض موت بيمار نشود.
9- طب الأئمة عليهم السلام عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي الْحَسَنِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ أَخَذَ أَظْفَارَهُ كُلَّ خَمِيسٍ لَمْ تَرْمَدْ عَيْنَاهُ وَ مَنْ أَخَذَهَا كُلَّ جُمُعَةٍ خَرَجَ مِنْ تَحْتِ كُلِّ ظُفُرٍ دَاءٌ. [9]
امام صادق علیه السّلام فرمود: هر كس که هر پنجشنبه ناخن‌ها را بگيرد، چشم درد نگيرد و هر كس که هر جمعه ناخن بگيرد، از زير هر ناخن دردى بيرون شود.
10- طب الأئمة عليهم السلام عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ الْبُرْسِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْأَرْمَنِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الْمُفَضَّلِ عَنِ ابْنِ ظَبْيَانَ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ: تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ قَبْلَ الصَّلَاةِ يَمْنَعُ الدَّاءَ الْأَعْظَمَ. [10]
امام باقر علیه السلام از پدرانش از امیر مؤمنان علیه السلام روایت می کند که فرمود: ناخن گرفتن روز جمعه قبل از نماز مانع از درد بزرگ تر می شود.
11- طب الأئمة عليهم السلام وَ عَنْهُ ع أَنَّهُ قَالَ: تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ يَمْنَعُ كُلَّ دَاءٍ وَ تَقْلِيمُهُ يَوْمَ الْخَمِيسِ يُدِرُّ الرِّزْقَ دَرّاً.[11]
امام باقر علیه السّلام از پدرش، از جدش، از امير مؤمنان علیه السّلام روایت می کند که فرمود: گرفتن ناخن‌ها در روز جمعه، دفع هر دردي است و در روز پنجشنبه روزى را می افزايد.
12- مكارم الأخلاق مِنْ كِتَابِ اللِّبَاسِ رَوَى سُلَيْمَانُ بْنُ خَالِدٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَقُصُّ مِنْ أَظْفَارِي كُلَّ جُمُعَةٍ فَقَالَ إِنْ طَالَتْ. [12]
سليمان بن خالد گفت: به امام صادق علیه السّلام گفتم ناخن‌هايم را هر جمعه بگيرم؟ فرمود: اگر دراز باشند.
13- مكارم الأخلاق عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي الْحَسَنِ ع إِنَّ أَصْحَابَنَا يَقُولُونَ إِنَّمَا أَخْذُ الشَّارِبِ وَ الْأَظَافِيرِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ خُذْهَا إِنْ شِئْتَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ إِنْ شِئْتَ فِي سَائِرِ الْأَيَّامِ. [13]
و از موسى بن بكر نقل است كه به امام كاظم علیه السّلام گفتم: ياران ما می‌گويند گرفتن سبيل و ناخن‌ها تنها روز جمعه است؟ فرمود: سبحان الله! آنها را بگير؛ اگر خواهى در جمعه و اگرخواهى در هر روز ديگر.
14- مكارم الأخلاق عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ: تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَ الْأَخْذُ مِنَ الشَّارِبِ وَ غَسْلُ الرَّأْسِ بِالْخِطْمِيِّ يَنْفِي الْفَقْرَ وَ يَزِيدُ فِي الرِّزْقِ. [14]
امام صادق علیه السّلام فرمود: ناخن گرفتن و کوتاه کردن سبيل و شستن سَر با خطمى، فقر را می برد و روزى می آورد.
15- مكارم الأخلاق عَنْهُ ع قَالَ: تَقْلِيمُ الْأَظْفَارِ وَ الْأَخْذُ مِنَ الشَّارِبِ مِنَ الْجُمُعَةِ إِلَى الْجُمُعَةِ أَمَانٌ مِنَ الْجُذَامِ. [15]
امام صادق علیه السّلام فرمود: گرفتن ناخن‌ها و زدن سبيل از جمعه تا جمعه، امان از جذام باشد.
16- مكارم الأخلاق وَ عَنْهُ ع عَنِ النَّبِيِّ ص مَنْ قَلَّمَ أَظْفَارَهُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ لَمْ تَسْعَفْ أَنَامِلُهُ.[16]
پيغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: هر كه روز جمعه ناخن‌هايش را بگيرد، انگشتانش تركيده و ژوليده نشود.
17- مكارم الأخلاق عَنْهُ أَيْضاً قَالَ: خُذْ مِنْ أَظْفَارِكَ وَ مِنْ شَارِبِكَ كُلَّ جُمُعَةٍ فَإِذَا كَانَتْ قِصَاراً فَحُكَّهَا فَإِنَّهُ لَا يُصِيبُكَ جُذَامٌ وَ لَا بَرَصٌ. [17]
فرمود: هر جمعه بعضی از سبيلت و ناخن‌هايت را بگير و اگر كوتاهند، آنها را بخراش كه خوره و پيسى به تو نرسد.
18- مكارم الأخلاق مِنْ كِتَابِ الْمَحَاسِنِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْعَلَاءِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا ثَوَابُ مَنْ أَخَذَ شَارِبَهُ وَ قَلَّمَ أَظْفَارَهُ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ قَالَ لَا يَزَالُ مُطَهَّراً إِلَى الْجُمُعَةِ الْأُخْرَى. [18]
حسن بن علا گويد: از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: ثواب كسى كه هر جمعه از سبيلش بگيرد و ناخن‌هايش را بچيند چه باشد؟ فرمود: پيوسته تا جمعه ديگر پاكيزه باشد.
19- مكارم الأخلاق عَنْ أَبِي كَهْمَسٍ عَنْ رَجُلٍ قَالَ: قُلْتُ لِعَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَسَنِ عَلِّمْنِي شَيْئاً فِي طَلَبِ الرِّزْقِ قَالَ قُلِ اللَّهُمَّ تَوَلَّ أَمْرِي وَ لَا تُوَلِّهِ غَيْرَكَ قَالَ فَأَعْلَمْتُ بِذَلِكَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكَ فِي الرِّزْقِ مَا هُوَ أَنْفَعُ لَكَ مِنْ ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ بَلَى قَالَ خُذْ مِنْ شَارِبِكَ وَ أَظْفَارِكَ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ. [19]
راوی گوید: به عبدالله بن حسن گفتم: چيزى براى جلب رزق به من بياموز. گفت: بگو بار خدایا! تو كار مرا به عهده بگیر و كارم را به ديگرى مگذار. این حرف را به امام صادق گزارش كردم. فرمود: سودمندتر از آن براى رزق به تو بياموزم؟ گفتم: بله. فرمود: در هر جمعه از سبيلت و ناخن‌هايت بگير.
20- مكارم الأخلاق عَنْ خَلَفٍ قَالَ: رَآنِي أَبُو الْحَسَنِ ع وَ أَنَا أَشْتَكِي عَيْنِي فَقَالَ أَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى شَيْ‌ءٍ إِذَا فَعَلْتَهُ لَمْ تَشْتَكِ عَيْنَكَ قُلْتُ بَلَى قَالَ خُذْ مِنْ أَظْفَارِكَ فِي كُلِّ خَمِيسٍ قَالَ فَفَعَلْتُ فَلَمْ أَشْتَكِ عَيْنِي. [20]
راوی گوید: امام كاظم علیه السّلام مرا ديد كه از درد چشمم شكايت داشتم. فرمود: تو را به چيزى راهنمایی کنم كه چون عمل كنى از درد چشم شكايت نكنى؟ گفتم: بله. فرمود: در هر پنجشنبه ناخنهایت را کوتاه کن پس راهنمایی آن حضرت را به كار بستم و دیگر مشکل چشم پیدا نكردم.
21- مكارم الأخلاق عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لِلرِّجَالِ قُصُّوا أَظَافِيرَكُمْ وَ لِلنِّسَاءِ اتْرُكْنَ فَإِنَّهُ أَزْيَنُ لَكُنَّ. [21]
امام صادق علیه السّلام به مردان فرمود: ناخن‌ها را بگيريد. و به زنان فرمود: آنها را وانهيد كه براى شما زيباتر است.
22- مكارم الأخلاق وَ عَنِ الْبَاقِرِ ع أَنَّ مَنْ يُقَلِّمُ أَظْفَارَهُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ يَبْدَأُ بِخِنْصِرِهِ مِنْ يَدِهِ الْيُسْرَى وَ يَخْتِمُ بِخِنْصِرِهِ مِنْ يَدِهِ الْيُمْنَى. [22]
امام باقر علیه السّلام فرمود: هر كه روز جمعه ناخن‌ها را بگيرد، از انگشت کوچک دست چپ آغاز كند و به انگشت کوچک دست راست پايان دهد.
23- مكارم الأخلاق وَ قَالَ الْبَاقِرُ ع إِنَّمَا قُصَّتِ الْأَظْفَارُ لِأَنَّهَا مَقِيلُ الشَّيْطَانِ وَ مِنْهُ يَكُونُ النِّسْيَانُ. [23]
امام باقر علیه السّلام فرمود: همانا ناخن‌ها را بايد گرفت، چون خوابگاه شيطانند و فراموشى آورند.
24- مكارم الأخلاق وَ رُوِيَ أَنَّ مِنَ السُّنَّةِ دَفْنَ الشَّعْرِ وَ الظُّفُرِ وَ الدَّمِ. [24]
روايت است كه خاك كردن مو و ناخن و خون از سنت باشد.
25- الخصال عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ: أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ ص بِدَفْنِ أَرْبَعَةٍ الشَّعْرِ وَ السِّنِّ وَ الظُّفُرِ وَ الدَّمِ.[25]
رسول خدا صلی الله علیه و آله به ما فرمان داد به خاك كردن چهار چيز: مو دندان، ناخن و خون.
26- معاني الأخبار عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعْدٍ عَنِ الْأَصْبَهَانِيِّ عَنِ الْمِنْقَرِيِّ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُ نَظَرَ إِلَى الْمَقَابِرِ فَقَالَ يَا حَمَّادُ هَذِهِ كِفَاتُ الْأَمْوَاتِ وَ نَظَرَ إِلَى الْبُيُوتِ فَقَالَ هَذِهِ كِفَاتُ الْأَحْيَاءِ ثُمَّ تَلَا أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفاتاً أَحْياءً وَ أَمْواتاً [26] وَ رُوِيَ أَنَّهُ دَفْنُ الشَّعْرِ وَ الظُّفُرِ. [27]
نقل است که امام صادق علیه السّلام به قبرها نگاه كرد و به حماد فرمود: اينها در بر گيرنده مرده‌هايند. و به خانه‌ها نگاه كرد و فرمود: اينها در برگيرنده زنده‌هايند. سپس تلاوت كرد: {مگر زمين را محلّ اجتماع نگردانيديم؟ چه براى مردگان چه زندگان.} و روايت است كه مقصود از آن، خاك كردن مو و ناخن است.