حکمت 29 نهج البلاغه : پرهيز از غفلت زدگى

حکمت 29 نهج البلاغه : پرهيز از غفلت زدگى

متن اصلی حکمت 29 نهج البلاغه

موضوع حکمت 29 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 29 نهج البلاغه

29 وَ قَالَ عليه السلام الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ

موضوع حکمت 29 نهج البلاغه

پرهيز از غفلت زدگى

(اخلاقى، اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

29- امام عليه السّلام (در ترغيب به دورى از گناه) فرموده است

1- (از نافرمانى) دورى كنيد دورى كنيد بخدا سوگند هر آينه (گناهان را چنان) پنهان نموده كه گويا (آنها را) آمرزيده و بخشيده است (پس اكنون كه مهلت داده و گناهان را پنهان نموده ترس و دورى از خشم او واجب است، و بايد معصيت نكرده از گذشته پشيمان بوده توبه نمائيد، زيرا همانطور كه حلم و بردباريش بسيار است عقاب و كيفرش سخت مى باشد).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1099)

ترجمه مرحوم شهیدی

30 [و فرمود:] بترسيد بترسيد كه خدا چنان پرده- بر بنده- گستريده كه گويى او را آمرزيده.

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 364)

شرح ابن میثم

25- و قال عليه السلام

الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ

المعنى

حذّر من سخط اللّه بسبب معصيته لطول إمهاله و ستره إلى الغاية المذكورة. و قوله: فو اللّه. إلى آخره صغرى ضمير تقدير كبراه: و كلّ من ستر على عبده إلى الغاية المذكورة فواجب أن يحذر غضبه و يجتنب معصيته و يرجع إلى طاعته الّتي هى الغاية من عنايته بستره.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 252)

ترجمه شرح ابن میثم

25- امام (ع) فرمود:

الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ و هو ظاهر

ترجمه

«زنهار، به خدا سوگند، آن چنان پنهان داشته كه گويى آمرزيده است».

شرح

امام (ع) بدين وسيله انسان را از خشم الهى به سبب نافرمانى از او برحذر داشته است، به خاطر سهل انگارى و پوشيده داشتن گناه خود تا بدانجا كه گويى آمرزيده است.

عبارت: فو اللّه...

مقدمه صغرا براى قياس مضمرى است كه كبراى مقدّر آن چنين است: هر كس تا بدان حدّ گناه بنده اش را پوشيده دارد، لازم است كه بنده از خشم او برحذر بوده و از نافرمانى اش بپرهيزد و رو به اطاعت او آورد كه هدف از لطف او نسبت به پوشيده داشتن گناه همين است كه بنده برگردد.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 428 و 429)

شرح مرحوم مغنیه

29- الحذر الحذر، فو اللّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

المعنى

الى متى تتمادى في غيك- أيها العاصي- أ تظن أنك مهمل و مغفول عنك، أو مغفور لك كلا، انه تعالى يمهل و لا يهمل، و ما سكت عنك إلا امتحانا لك، و رحمة بك عسى أن تثوب الى رشدك و عقلك. و تقدم مثله مرارا، و آخرها في الحكمة 24.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 232)

شرح شیخ عباس قمی

108- الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر، حتّى كأنّه قد غفر. حذّر من سخط اللّه بسبب معصيته لطول إمهاله و ستره إلى الغاية المذكورة، فيجب أن يحذر غضبه، و يجتنب معصيته، و يرجع إلى طاعته الّتي هي الغاية من عنايته بستره.

( شرح حکم نهج البلاغه، ص 93)

شرح منهاج البراعة خویی

التاسعة و العشرون من حكمه عليه السّلام

(29) و قال عليه السّلام: الحذر الحذر، فو اللَّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

اللغة

(الحذر) حذر حذرا الرجل: تحرّز منه (ستر) سترا الشي ء: غطّاه- المنجد.

الاعراب

الحذر، مفعول مطلق لفعل محذوف وجوبا أى احذر الحذر.

المعنى

هذه الجملة إشارة إلى المنع من الاغترار بامهال اللَّه تعالى لعبده في ارتكاب الخطايا و المعاصى، فانه تعالى بلطفه و عنايته يحفظ عبده عند ارتكاب الخطاء من أن يفضحه بين النّاس فيغطى معاصيه و يصون عرضه، و بهذه المناسبة شدّد في تحريم الغيبة و جعله أشدّ من الزّنا، فانّ العصيان ما دام مستورا يحفظ المرتكب عن التجرّي، و يعدّه للتوبة و الانابة، و قد اهتمّ اللَّه بستر المعصية كأنّه غفرها و عفا عنها، و لكن هذا الستر ليس غفرانا و عفوا، فعلى العبد أن يتدارك خطاياه بالتوبة و الندم.

الترجمة

در حذر باش حذر، سوگند بخداوند كه پرده پوشى كند تا آنجا كه گويا آمرزيده باشد.

  • در حذر باش ز ستّارى حق توبه آور ز گناه أسبق
  • پرده پوش است خداوند كريمتا برى ظنّ گذشت مطلق

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص46و47)

شرح لاهیجی

(44) و قال عليه السّلام الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر حتّى كانّه غفر يعنى و گفت (- ع- ) كه بترس از خدا بترس از خدا پس سوگند بخدا كه هر اينه بتحقيق كه پوشيد خدا گناهان را تا بان حدّى كه گويا در گذشته از عقوبت يعنى بترس از غضب حليم بردبار كه اگر حلمش شديد است عقوبتش اشدّ است

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 294)

شرح ابن ابی الحدید

30: الْحَذَرَ الْحَذَرَ فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ قد تقدم هذا المعنى و هو الاستدراج الذي ذكرناه آنفا

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 18 ، صفحه ى 141)

شرح نهج البلاغه منظوم

[29] و قال عليه السّلام:

الحذر الحذر فو اللّه لقد ستر حتّى كأنّه قد غفر.

ترجمه

زنهار زنهار خداى را پاس دار و از او بترس سوگند با خداى كه او باندازه گناهان را پوشيد كه گويا از آن در گذشته است (لكن از حلم كريم نتوان غافل شد كه اگر حلمش بسيار خشمش دشوارتر است)

نظم

  • بكردارت ز يزدان سخت بهراسبهر كارت نكو ميدار از او پاس
  • بترس از وى سمند جور و طغيانمده در اين دو روز اين قدر جولان
  • خدا آن قدر از جرم تو پوشيد كه گوئى جمله را يكجا ببخشيد
  • خدا را بيش از اين از خود ميازاربه آزردنش اندازه نگه دار
  • مكش پاى از گليمت پر به بيرون كه بيرون چون شوى از مرز و قانون
  • بنا گه نار خشم حق فروزىبيك دم تار و پود خود بسوزى
  • خداوند ار كريم و مهربان است عقوبت هم شديد و سخت از آنست
  • كنى افراط چون در بى تميزىچنان اندازدت كه بر نخيزى

( شرح نهج البلاغه منظوم، ج 9 ص 30 و 31)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

مهمان خدا

مهمان خدا

ما هميشه خود را ميهمان خدا مي بينيم . ” هميشه ! يعني اينكه ماها هميشه و هميشه ، حداقل اون حالي رو كه در مهماني هاي با مردم داريم ، در زندگي مون نسبت به خدا داريم . ما دو راه داريم : راه اول اينكه : در اين زماني كه زنده هستيم و در اين كره زمين زندگي مي كنيم ، با وسواس و سختگيري به خودمون چه در مسائل مادي و چه مسائل معنوي ، با تكلف و ناراحتي و سختي يك زندگي سخت رو داشته باشيم و..
از خود تا خدا (قسمت نهم)

از خود تا خدا (قسمت نهم)

من دنيا رو به دلم نبستم ، هروقت هم دلم خواست رهاش مي كنم . پس رمز دل نبستن به دنيا اينه كه انسان وابسته نباشه .
از خود تا خدا (قسمت ششم)

از خود تا خدا (قسمت ششم)

خواجه نصيرالدين توسي از كساني بود كه خيلي اعتقاد داشت بايد خدا رو از طريق عقل شناخت . هر كسي از راه مي رسيد ازش سؤال مي كرد : آقا ! من مي گم خدا نيست ، نظر تو چيه ؟ خيلي بحث مي كرد ، به يه بيابوني رسيد ديد يه پيرمرد خاركني بيل مي زنه ، هر بيلي كه مي زد مي گفت : يا الله . بهش گفت : ببخشيد پدرجان ! اگه يه كسي بگه : خدا نيست ، تو چكار مي كني ؟ گفته بود : كي گفته ؟! ـ حالا اگه يه نفر پيدا بشه و بگه خدا نيست ! گفت : همچين با اين بيل مي زنم تو سرش كه مُخش بياد تو دهنش !
از خود تا خدا (قسمت پنجم)

از خود تا خدا (قسمت پنجم)

خيلي ها اومدند در مورد خلقت ، چيزهايي گفتند ، يه عده گفتند :‌ هدف از خلقت اين هست كه ماها عبادت كنيم و به بهشت برسيم . يه عده گفتند : مثلاً خدا مي خواست نشون بده چقدر قويه ، چقدر قادره ، چقدر رحيمه ، چقدر كريمه ، يه محيطي فراهم كرد كه تو اين محيط اينها رو ثابت كنه ! اون روايتي كه مي گه : خداوند فرمود ” كُنْتُ كَنْزَاً مَخْفِيّاً ” من يه گنج مخفي بودم . مردم و ‌همه موجودات را خلق كردم براي اينكه بفهمند من چي هستم و كشف بشم . اون يه بحث جداگانه است .
از خود تا خدا (قسمت چهارم)

از خود تا خدا (قسمت چهارم)

ارزش مؤمن : بعضي وقتها با خودم فكر مي كنم كه آيا اونهايي كه ايمان مي آورند و مخصوصاً‌ جوان تر هستند ، آيا مي توانند در سيلابهاي مختلف خودشون رو حفظ كنند ؟ و آيا واقعاً توقع بي جايي نيست كه ما فكر كنيم برادر و خواهر جوانمان با يكي دو ساعت پاي منبر نشستن ديگه اونقدر قوي بشه كه بتونه وارد يك جامعه خيلي خيلي فاسدي بشه كه اصلاً از همة در و ديوارش فساد مي باره ، و اينكه بتواند خودش را حفظ كند . آيا اين توقع زيادي نيست ، ارزشهايي كه با خون ، جنگ ، باروت ، بدبختي ، به دل ما نشسته ، جوانهاي امروز با چند تا منبر و سخنراني و خاطره به اينها برسند ؟

پر بازدیدترین ها

No image

دعای ماه رجب یامن ارجوه

اهمیت عرفه

اهمیت عرفه

ايام ،ايام بسيار با بركتي هست در دهه اول ذي الحجه قرار داريم و من يه مقداري راجع به اين دهه ، راجع به شب عرفه و همچنين روز عرفه توضيحاتي رو مي دم و انشاءالله عزيزان عنايت داشته باشند اين چند روزي كه از دهه اول ذي الحجه باقي مونده با معرفت و شناخت بيشتر استفاده بهينه از ايام و ساعاتشون بكنن .
غیرت

غیرت

یکی از مسایلی که باعث شد اما مجتبی ع دچار غربت و سرانجام شهادت شوند این بود که مردم امام شناس نبودند ، غیرت در میان مردم نبود .
مهمان خدا

مهمان خدا

ما هميشه خود را ميهمان خدا مي بينيم . ” هميشه ! يعني اينكه ماها هميشه و هميشه ، حداقل اون حالي رو كه در مهماني هاي با مردم داريم ، در زندگي مون نسبت به خدا داريم . ما دو راه داريم : راه اول اينكه : در اين زماني كه زنده هستيم و در اين كره زمين زندگي مي كنيم ، با وسواس و سختگيري به خودمون چه در مسائل مادي و چه مسائل معنوي ، با تكلف و ناراحتي و سختي يك زندگي سخت رو داشته باشيم و..
قیمت اهل بیت (ع )

قیمت اهل بیت (ع )

درجه محبت مردم نسبت به اهل بيت (ع) بستگي تام و تمام به ميزان معرفت مردم نسبت به اين ذوات مقدسه دارد.
Powered by TayaCMS