از چند نظر باید بررسی شود عوامل یا اجتماعی؛ یا علمی و یا اخلاقی هستند.
- رعایت آداب اجتماعی
مردم داری، خوش اخلاقی- عفو و گذشت
- تکریم مردم
،
- احسان و محبت
- تفقد و رسیدگی
- سوز دینی و عشق به تبلیغ
- هماهنگی در گفتار
- و رفتار
-
ـ نوع رهبری و مشورت.
- مخاطب شناس بودن
- هر چه باسوادتر باشی محبوب تری
- آگاهی
- استناد به کلام وحی
- برنامة صحیح تبلیغی داشتن
- توجه به تفاوت استعدادهای طبیعی
- توجه به ظرفیت
های افراد- زمان و مکان شناس بودن
- هر حرفی را هر جایی نباید زد
- نوگرایی درمحتوا
شیوه و غالب های نو داشته باشی حرف تازه داشتن
داشتن قدرت بیان
- انتقاد
- قاطعیت و شهامت
سعة صدر- منظم و ساده زیستی
- دلسوز بودن
-
حامی محرومان بودن
- خوش سابقه
- راستگویی
- عزت نفس
- تواضع
- اخلاص
- اخلاق خانوادگی
- رازداری و امانت داری
- ادب خوب داشتن
- نظافت و بوی خوش
- در پی درک و همدلی
- شنوندة خوب بودن
یک بخش از روش های تربیتی هستند که در ایجاد محبت و دوستی، اجرای آن روش ها، بسیار
مؤثر و جذاب می باشد. یک دسته از این روش ها روش های جلب هستند.
- روش پذیرش یعنی رفق و مدارا و کنار آمدن با طرف «إن الله یحب الرفق فی الأمور کله»
- روش احترام یعنی برخورد احترام آمیز موضعی آرام و ساده
نسبت به جوان داشتن.
- روش تقرب یعنی به خود نزدیک کردن، خود را در شأن پدر
و برادر و خیرخواه او قرار بدهد.
- روش التفاط یعنی تفهیم به جوان که تو مورد نظر و عنایت
من هستی. (روش رودربایسی)
- روش لطف یعنی جوان را از گرفتاری نجات بدهیم از اشتباه
بزرگش درگذریم.
- روش تفخیم؛ بزرگ به حساب آوردن افراد مثلا تو برتر از
آن هستی که فلان خلاف را انجام بدهی.
- روش تکریم یعنی برخورد احترام آمیز طوری که برای ارزش
خود حسابی باز کند.
- روش عفو و گذشتن و نادیده گرفتن از کاری که انجام داده
تا اصلاحش را فراهم کنیم.
- روش آزادی عمل مثلا برای سخنرانی 5 موضوع می نویسی می
گویی کدام را دوست داری؟ انتخاب عمل به او می دهیم.
- روش شخصیت دادن.
روش تغافل خود را به غفلت و بی خبری زدن. دیدی ولی طوری
برخورد می کنی که من ندیدم.
- روش تسامح آسان و راحت گرفتن خودمانی از چیزی گذشتن
غیر از عفو است.
- روش عبور کریمانه طوری از کار طرف بگذریم که او متوجه
شود که ما می توانستیم او را تنبیه کنیم ولی از خطایش گذشتیم.
- روش تجاهل خود را به ندانی زدن گویا خبر و علم از این
کار ندارم.
- روش امهال «فمهل الکافرین
امهلهم رویدا» مهلتی به طرف بدهیم که در ادامه مسیر به کجا می رسد.
- روش غفران نوعی بخشودن است که در صورت عدم او ناگزیر
به تحمل عقوبت سختی خواهد شد. «ربنا ظلمنا و إن لم تغفرلنا
وترحمنا لنکونن من الخاسرین» خدایا اگر مرا نبخشی عقوبت سختی منتظر
من خواهد بود.
- روش دفع به نیکوترین وجه یعنی بدی را با خوبی پاسخ دادن،
»ادفع بالتی هی احسن»
- روش نشان دادن دوستی از کسی که خوشمان نمی آید به علتی
بیاییم خود را به شکل دوست به او نشان دهیم که او احساس دوستی و صمیمیت کند.
«فإذا الذی بینک و بینه عداوة کأنه ولی حمیم»