حکمت 275 نهج البلاغه : علل سقوط جامعه

حکمت 275 نهج البلاغه : علل سقوط جامعه

متن اصلی حکمت 275 نهج البلاغه

موضوع حکمت 275 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 275 نهج البلاغه

275 وَ قَالَ عليه السلام جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ«» (مُسَوِّفٌ)

موضوع حکمت 275 نهج البلاغه

علل سقوط جامعه

(اجتماعى، سياسى)

ترجمه مرحوم فیض

275- امام عليه السّلام (در نكوهش افراط و تفريط) فرموده است 1- نادان شما (كار را از روى نادانى) زيادة ميكند، و داناى شما (كار را از وقت خود) بتأخير مى اندازد (در بعضى از نسخ نهج البلاغه جاهلكم مزداد مسوّف بدون كلمه و عالمكم ذكر شده است كه معنى آن چنين است: نادان شما «بفكر اينكه گناه او را خواهند بخشيد در گناه» زياده روى مى نمايد و «توبه و بازگشت را» به تاخير مى اندازد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1224)

ترجمه مرحوم شهیدی

283 [و فرمود:] نادان شما در كار فزايد آنچه نشايد، و داناتان واپس افكند آن را كه كنون بايد.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 413)

شرح ابن میثم

267- و قال عليه السّلام:

جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ

المعنى

مزداد أى من الإثم. مسوّف: أى بالتوبة. و روى: عالمكم مسوّف.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 387)

ترجمه شرح ابن میثم

267- امام (ع) فرمود:

جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ مُسَوِّفٌ

لغت

مزداد: مرتكب گناه فراوان

ترجمه

«نادان شما گناه زيادى مرتكب مى شود و امروز و فردا مى كند».

شرح

مسوّف: يعنى كسى كه امروز و فردا كرده و توبه را به تأخير مى اندازد.

بعضى روايت كرده اند: «عالمكم مسوّف» يعنى: داناى شما كار را به تأخير مى اندازد.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 656 و 657)

شرح مرحوم مغنیه

283- جاهلكم مزداد و عالمكم مسوّف.

المعنى

الجاهل يزداد إثما و ضلالا كلما قال أو فعل بلا علم و هدى، و تقدم مع الشرح في الخطبة 152 قوله: العامل بغير علم كالسائر على غير طريق.. و أيضا يزداد سخفا و جهلا كلما تقدمت به السن لضعف الذاكرة و الاستعداد للتفهم و التعلم (و عالمكم مسوف) لأنه لا يعمل بعلمه، و لا يجتهد في طلب المزيد من العلم «و قل ربي زدني علما».

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 388)

شرح شیخ عباس قمی

107- جاهلكم مزداد، عالمكم«» مسوّف.«» أي مزداد من الإثم، مسوّف بالتو

( . شرح حکم نهج البلاغه، بة ص92)

شرح منهاج البراعة خویی

(272) و قال عليه السّلام: جاهلكم مزداد، و عالمكم مسوّف.

المعنى

يقول عليه السّلام و يعاتب النّاس بأنّ أهل الجهالة بالحقّ يزدادون على الخطأ و الذّنب و لا يخطر على قلوبهم الرجوع إلى الحقّ و الانابة من الذّنب، و أهل العلم بالحقّ يرتكبون الخطأ و يفهمون و لكن يسوّفون التوبة و التدارك قبل فوت الفرصة.

و لعلّ غرضه من أهل الجهالة أتباع معاوية المفتونون بضلالته، أو الخوارج المشتبهون في أمر إمامته، و أهل العلم أصحابه القائلون بالحقّ و لكن يسوّفون القيام بالدّفاع و الجدّ في سدّ الطغيان و محو أهل الفسق و العصيان.

الترجمة

نادان شما بر گناه بيفزايد، و داناى شما امروز را بفردا بگذراند.

  • نادان شما در پى تكثير گناه داناى شما توبه پس انداز ز گاه

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 372)

شرح لاهیجی

(318) و قال عليه السّلام جاهلكم مرداد مسوّف يعنى و گفت (- ع- ) كه نادان شما زياد كننده است نادانى را و بتأخير اندازنده است دانش را

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 318)

شرح ابن ابی الحدید

289: جَاهِلُكُمْ مُزْدَادٌ وَ عَالِمُكُمْ مُسَوِّفٌ هذا قريب مما سلف- يقول إن الجاهل من الناس مزداد من جهله- مصر على خطيئته- مسوف من توهماته و عقيدته الباطلة بالعفو عن ذنبه- و ليس الأمر كما توهمه- . لَيْسَ بِأَمانِيِّكُمْ وَ لا أَمانِيِّ أَهْلِ الْكِتابِ- مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ- وَ لا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 175)

شرح نهج البلاغه منظوم

[274] و قال عليه السّلام:

جاهلكم مّزداد، وّ عالمكم مسوّف

ترجمه

در كارها نادان شما تند و زياد رو و دانايتان كند و تأخير كننده است (و اين هر دو در يك ميزان اند و عاقل تمام عيار كسى است كه ميانه رو باشد).

نظم

  • چرا نادانتان در كار تند استولى بالعكس دانا سخت كند است
  • دهد انجام اين اعمال را ديركند تعجيل آن از سوء تدبير
  • نه تندى در عمل نيك است او مرغوبنه كندى نزد بخرد خوب و مطلوب
  • كسى دانشور كامل عيار استكه در حدّ وسط سرگرم كار است

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 62)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

خانه وسیع

خانه وسیع

علاء عرض كرد: عبائى (ناچيز) پوشيده و از دنيا كناره گرفته است . على عليه السلام فرمود: او را نزد من بياور، وقتى كه عاصم به حضور على عليه السلام آمد، حضرت به او فرمود: (اى دشمنك جان خود، شيطان در تو راه يافته و تو صيد او شده اى آيا به خانواده ات رحم نمى كنى ؟ تو خيال مى كنى خداوند خداوند كه طيبات (زندگى خوب ) رابر تو حلال كرده ، دوست ندارد كه از آنها بهره مند شوى ؟!
سرکشي ابليس

سرکشي ابليس

ولي سرانجام ابليس (پدر شيطانها) او را فريب داد، و بر او حسادت ورزيد، چرا که ابليس از اينکه حضرت آدم در بهشت در جايگاه هميشگي و همنشين نيکان است، ناراحت بود، وسوسه هاي او باعث شد که آدم(ع) يقين خود را به شک و وسوسه او از دست داد، و تصميم محکم خويش را باسخنان بي اساس او مبادله کرد.
No image

یاد جانسوز علی (ع) از یاران شهید

سپس با صدای بلند فریاد زد: «الجهاد الجهاد عباد الله، الا و انّی معسکر فی یومی هذا، فمن اراد الرّواح الی الله فلیخرج؛ بندگان خدا، جهاد! جهاد! ... همگان بدانید که من امروز لشکر به سوی جبهه، حرکت می دهم، هر آن کس که هوای کوچ به سوی خدا را دارد، از خانه بیرون آید و با ما حرکت کند».
انتقاد شدید به حامیان باطل

انتقاد شدید به حامیان باطل

امام علی (علیه السلام) به این ترتیب به همه کوته فکران و جاهلان، هشدار داد که فریب شیّادان را نخورند، بنده شکم و پول نباشند، و از ستمگران و مفسدین، تقلید ننمایند، و گرنه همچون مردم بصره، صید شیادان قدّاره بند می شوند و دنیا و آخرتشان تباه می گردد.
اعلام آماده باش

اعلام آماده باش

در روز موعود، افراد پاکدل و مؤمنان واقعی در محل حاضر شدند، ولی تعداد آنها کمتر از سیصد نفر بود، وقتی که تعداد این جمعیت را به علی (علیه السلام) گزارش دادند، آن حضرت فرمود: اگر عده این افراد به هزار نفر می رسید، درباره آنها رأی و حکمی داشتم ولی اکنون فرمانی در این باره نخواهم داد.

پر بازدیدترین ها

قاطعیت، برای اجرای عدالت

قاطعیت، برای اجرای عدالت

بنابر این، با این دوگانگی نمی توانم، با شما باشم، سپس فرمود:« ای مردم مرا در راه اصلاح و سامان یافتن جامعه خودتان كمك كنید، و ایم الله لانصفن المظلوم من ظالمه و لاقودن الظالم بخزامته، حتی اورده منهل الحق وان كان كارها؛ سوگند به خدا داد مظلوم را از ستمگر می گیرم، و افسار ستمگر را می كشم، تا او را به آبشخور حق، وارد سازم، هر چند ناخوشایند او باشد»
 مالک اشتر، فرمانده فرماندهان!

مالک اشتر، فرمانده فرماندهان!

این است سیمای درخشان مالک اشتر در پیشگاه علی (علیه السلام) که حتی او را از هر جهت به جای خود معرفی می کند (با توجه به این که او در مصر نمی توانست در همه جزئیات به علی (علیه السلام) مراجعه کند زیرا فاصله مصر و عراق، بسیار است) و به راستی عجیب است آیا شخصی را (غیر از امامان) سراغ دارید که امام معصوم، این گونه به او در همه جهات اطمینان داشته باشد؟!
No image

یاد جانسوز علی (ع) از یاران شهید

سپس با صدای بلند فریاد زد: «الجهاد الجهاد عباد الله، الا و انّی معسکر فی یومی هذا، فمن اراد الرّواح الی الله فلیخرج؛ بندگان خدا، جهاد! جهاد! ... همگان بدانید که من امروز لشکر به سوی جبهه، حرکت می دهم، هر آن کس که هوای کوچ به سوی خدا را دارد، از خانه بیرون آید و با ما حرکت کند».
سرکشي ابليس

سرکشي ابليس

ولي سرانجام ابليس (پدر شيطانها) او را فريب داد، و بر او حسادت ورزيد، چرا که ابليس از اينکه حضرت آدم در بهشت در جايگاه هميشگي و همنشين نيکان است، ناراحت بود، وسوسه هاي او باعث شد که آدم(ع) يقين خود را به شک و وسوسه او از دست داد، و تصميم محکم خويش را باسخنان بي اساس او مبادله کرد.
کشته شدن پایه گذار فرقه خوارج

کشته شدن پایه گذار فرقه خوارج

آن گاه سوار بر مرکب شد و از میان کشته های دشمن گذشت و فرمود: لقد صرعکم من غرّکم: «آن کس که شما را مغرور ساخت، این چنین شما را به خاک هلاکت افکند» از آن حضرت سوال شد: چه کسی آن ها را مغرور کرد؟
Powered by TayaCMS