حکمت 240 نهج البلاغه : تقويت خوشبينى‏ها

حکمت 240 نهج البلاغه : تقويت خوشبينى‏ها

متن اصلی حکمت 240 نهج البلاغه

موضوع حکمت 240 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 240 نهج البلاغه

240 وَ قَالَ عليه السلام مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ

موضوع حکمت 240 نهج البلاغه

تقويت خوشبينى ها

(اخلاق اجتماعى)

ترجمه مرحوم فیض

240- امام عليه السّلام (در ترغيب بكار نيك) فرموده است

1- كسيكه بتو گمان نيكى برد گمان او را تصديق كن (نيكى كه از تو چشمداشت دارد بجا آور زيرا اگر گمان او را نادرست جلوه دهى ديگران بتو گمان نيك نبرند و اين بسيار ناشايسته است).

( ترجمه وشرح نهج البلاغه(فيض الاسلام)، ج 6 ص 1196)

ترجمه مرحوم شهیدی

248 [و فرمود:] آن كه به تو گمان نيك برد- با نيكويى در كار- گمان وى را راست دار

( ترجمه مرحوم شهیدی، ص 401)

شرح ابن میثم

234- و قال عليه السّلام:

مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ

المعنى

أى افعل ما ظنّه فيك من خير، و تصديق الظنّ مطابقة الواقع الّذي ظنّ وقوعه له بوقوعه. و ذلك حثّ على فعل الخير.

( شرح ابن میثم، ج 5 ص 364)

ترجمه شرح ابن میثم

234- امام (ع) فرمود:

مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ

ترجمه

«هر كس به تو خوش بين بود، كارى بكن كه با عملت گمان او را تصديق كنى.»

شرح

يعنى: مطابق گمان و نظر خير او رفتار كن و تصديق يك گمان، عبارت از مطابقت واقع و نفس الامرى كه گمان وقوع آن مى رود، با واقع شدن و انجام گرفتن آن است و اين عبارت امام (ع) وادار ساختن و ترغيب بر كار نيك است.

( ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 618 و 619)

شرح مرحوم مغنیه

247- من ظنّ بك خيرا فصدّق ظنّه.

المعنى

من ظن انك منحط في أخلاقك و معاملاتك- فكذّب ظنه بالأفعال لا بالأقوال، و عندئذ يلوم نفسه و يعتذر اليك، ان كان من الطيبين، أما من يظن بك الخير و انك من أهل المروءات فصدّق ظنه، و احرص على ثقته كل الحرص، أيضا بالأفعال لا بالأقوال، فإن الثقة ثروة و قوة للتنفيذ و التأثير العميق السريع. و تقدم مثله بالحرف الواحد في الرسالة 30.

( فی ضلال نهج البلاغه، ج 4 ص 364)

شرح شیخ عباس قمی

303- من ظنّ بك خيرا فصدّق ظنّه. من كلام بعضهم: إنّي لأستحيي أن يأتيني الرجل يحمرّ وجهه تارة من الخجل، و يصفرّ أخرى من خوف الردّ قد ظنّ بي الخير و بات عليه و غدا عليّ أن أردّه خائبا.

( شرح حکم نهج البلاغه شیخ عباس قمی، ص 229)

شرح منهاج البراعة خویی

الثامنة و الثلاثون بعد المائتين من حكمه عليه السّلام

(238) و قال عليه السّلام: من ظنّ بك خيرا فصدّق ظنّه.

المعنى

من التوفيق و السعادة في الفوز إلى الكمال في امور الدّنيا و الاخرة جلب اعتماد النّاس و حسن ظنّهم، فانّه يجعل الانسان محبوبا و معتمدا عند النّاس و عند اللَّه، فينبغي حفظ هذه السعادة بتصديق من حسن الظنّ عملا و السّعي في كون حسن الظنّ مطابقا للواقع و موافقا للحقيقة.

الترجمة

فرمود: هر كس بتو خوش گمانست گمانش را درست در آور.

  • هر كس بتو پندارد خيرى تو گمانش را تصديق كن و مى كوش تا آنكه نكو باشى

( منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی) ج 21 ص315)

شرح لاهیجی

(280) و قال (- ع- ) من ظنّ بك خيرا فصدّق ظنّه يعنى و گفت (- ع- ) كه كسى كه گمان كرد در تو احسانى را پس بگردان گمان او را صدق و راست يعنى البتّه بكن ان احسان را تا گمانش راست گردد

( شرح نهج البلاغه (لاهیجی) ص 313)

شرح ابن ابی الحدید

245: مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ هذا قد تقدم في وصيته ع لولده الحسن- . و من كلام بعضهم- إني لأستحيي أن يأتيني الرجل- يحمر وجهه تارة من الخجل- أو يصفر أخرى من خوف الرد- قد ظن بي الخير و بات عليه و غدا علي- أن أرده خائبا

( شرح نهج البلاغة(ابن أبي الحديد)، ج 19 ، صفحه ى 82)

شرح نهج البلاغه منظوم

[239] و قال عليه السّلام:

من ظنّ بك خيرا فصدّق ظنّه

ترجمه

آنكه تو را نيك پندارد گمانش را درست آور (و با وى جز براه نيكى مرد كه اگر رفتى اطمينان از ميان مردم برود).

نظم

  • تو را مردى اگر كه نيك پنداشتبقلبى پاك بر شخصت نظر داشت
  • گمانش را تو با كردار نيكودرست آور به نيكى كن سويش رو
  • بعكس اين اگر در بين مردمكنى رفتار اطمينان شود كم

( شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10 ص 19)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

ای کاش عظمت گناهش را بدانیم

ای کاش عظمت گناهش را بدانیم

أمیرالمؤمنین(علیه السلام) مکرر تأکید می نمود که بازرگانان قبل از ورود به تجارت احکام آن را مطالعه کنند مثلا حضرت فرمود : "ای جمعیت بازرگانان! اول احکام معاملات بعد تجارت اول احکام معاملات بعد تجارت اول احکام معاملات بعد تجارت " "کسی که احکام معاملات را نمی داند نباید در بازار بنشیند و به خرید و فروش مشغول شود "
پرخورری ممنوع!

پرخورری ممنوع!

در هر حال، این مواقع بخاطر این كه نتوانسته‌ایم جلوی شكم خودمان را نگه داریم چنان بیمار می‌شویم كه تا مدت‌ها از خوردن بسیارى از غذاها و میوه‌‌ها و خوراكى‌ها محروم ‌شده و به دستور پزشك تا چند روز، جز غذاى ساده، نباید به چیز دیگرى لب بزنیم.
تفاوت اخلاقی مردان و زنان

تفاوت اخلاقی مردان و زنان

برخی از نیکوترین خلق و خوی زنان ، زشت ترین اخلاق مردان است ، مانند ،تکبّر ، ترس ، بخل ؛ هرگاه زنی متکبّر باشد بیگانه را به حریم خود راه نمی دهد ، و اگر بخیل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ می کند ، و چون ترسان باشد از هر چیزی که به آبروی او زیان رساند فاصله می گیرد
اخلاق نبایسته کارگزاران در نهج البلاغه

اخلاق نبایسته کارگزاران در نهج البلاغه

در سخنان امیر مومنان در نهج البلاغه توصیه های فراوانی به کارگزاران حکومتی وجود دارد.که می توان آنها را اخلاق کارگزاران نامید.این توصیه ها را می توان به دو دسته بایسته ها و نبایسته ها تقسیم نمود. نمونه هایی از نبایسته های اخلاقی کارگزاران در سخنان امیر مومنان چنین است:تکبر و استبدادگری,خیانت در اموال ,تجمل گرایی و...

پر بازدیدترین ها

تفاوت اخلاقی مردان و زنان

تفاوت اخلاقی مردان و زنان

برخی از نیکوترین خلق و خوی زنان ، زشت ترین اخلاق مردان است ، مانند ،تکبّر ، ترس ، بخل ؛ هرگاه زنی متکبّر باشد بیگانه را به حریم خود راه نمی دهد ، و اگر بخیل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ می کند ، و چون ترسان باشد از هر چیزی که به آبروی او زیان رساند فاصله می گیرد
ای کاش عظمت گناهش را بدانیم

ای کاش عظمت گناهش را بدانیم

أمیرالمؤمنین(علیه السلام) مکرر تأکید می نمود که بازرگانان قبل از ورود به تجارت احکام آن را مطالعه کنند مثلا حضرت فرمود : "ای جمعیت بازرگانان! اول احکام معاملات بعد تجارت اول احکام معاملات بعد تجارت اول احکام معاملات بعد تجارت " "کسی که احکام معاملات را نمی داند نباید در بازار بنشیند و به خرید و فروش مشغول شود "
اخلاق نبایسته کارگزاران در نهج البلاغه

اخلاق نبایسته کارگزاران در نهج البلاغه

در سخنان امیر مومنان در نهج البلاغه توصیه های فراوانی به کارگزاران حکومتی وجود دارد.که می توان آنها را اخلاق کارگزاران نامید.این توصیه ها را می توان به دو دسته بایسته ها و نبایسته ها تقسیم نمود. نمونه هایی از نبایسته های اخلاقی کارگزاران در سخنان امیر مومنان چنین است:تکبر و استبدادگری,خیانت در اموال ,تجمل گرایی و...
پرخورری ممنوع!

پرخورری ممنوع!

در هر حال، این مواقع بخاطر این كه نتوانسته‌ایم جلوی شكم خودمان را نگه داریم چنان بیمار می‌شویم كه تا مدت‌ها از خوردن بسیارى از غذاها و میوه‌‌ها و خوراكى‌ها محروم ‌شده و به دستور پزشك تا چند روز، جز غذاى ساده، نباید به چیز دیگرى لب بزنیم.
Powered by TayaCMS