حکمت 327 نهج البلاغه : آفات اموال

حکمت 327 نهج البلاغه : آفات اموال

متن اصلی حکمت 327 نهج البلاغه

موضوع حکمت 327 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 327 نهج البلاغه

327 وَ قَالَ عليه السلام الْمَسْئُولُ حُرٌّ حَتَّى يَعِدَ

موضوع حکمت 327 نهج البلاغه

آفات اموال

(اقتصادى)

ترجمه مرحوم فیض

327- امام عليه السّلام (در باره وفاى بوعده) فرموده است 1- كسيكه از او چيزى خواسته شود آزاد است (مى خواهد انجام مى دهد نمى خواهد نمى دهد) تا وقتى كه وعده كند (كه ديگر آزاد نيست بر او است كه بوعده وفا نمايد و خواسته شده را انجام دهد. اين فرمايش با فرمايش بالا در بيشتر از نسخ نهج البلاغه نيست ما هر دو را از نسخه ابن ابى الحديد نقل نموديم).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1244)

ترجمه مرحوم شهیدی

335 [و فرمود:] هر كس را در مال وى دو شريك است: وارث و حوادث.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 420)

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

314- المسئول حرّ حتّى يعد.«» قد كثر القول في الوعد و المطل. و من كلام يحيى بن خالد لبنيه: يا بنيّ، كونوا أسدا في الأقوال، نجّازا في الأفعال، و لا تعدوا إلّا و تنجزوا، فإنّ الحرّ يثق بوعد الكريم، و ربما ادّان عليه.«

( . شرح حکم نهج البلاغه، »ص234)

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

341: الْمَسْئُولُ حُرٌّ حَتَّى يَعِدَ

نبذ من الأقوال الحكيمة في الوعد و المطل

قد سبق القول في الوعد و المطل- و نحن نذكر هاهنا نكتا أخرى- .

في الحديث المرفوع من وعد وعدا فكأنما عهد عهدا

- و كان يقال- الوعد دين الكرام و المطل دين اللئام- . و كان يقال الوعد شبكة من شباك الأحرار- يتصيدون بها المحامد- . و قال بعضهم- الوعد مرض المعروف و الإنجاز برؤه- . و قال يحيى بن خالد الوعد سحاب و الإنجاز مطره- . و في الحديث المرفوع عدة المؤمن عطية

و عنه ع لا تواعد أخاك موعدا لتخلفه

- و قال يحيى بن خالد لبنيه- يا بني كونوا أسدا في الأقوال نجازا في الأفعال- و لا تعدوا إلا و تنجزوا- فإن الحر يثق بوعد الكريم و ربما ادان عليه- . و كان جعفر بن يحيى يكره الوعد و يقول- الوعد من العاجز فأما القادر فالنقد- .

و في الحديث المرفوع مطل الغني ظلم

- و قال ابن الفضل- أثروا و لم يقضوا ديون غريمهم و اللؤم كل اللؤم مطل الموسر

- و قال الآخر إذا أتت العطية بعد مطل فلا كانت و إن كانت سنيه

- و كان يقال المطل يسد على صاحبه باب العذر- و يوجب عليه الأحسن و الأكثر- و التعجيل يحسن سيئه و يبسط عذره في التقليل- . و قال يحيى بن خالد لبنيه- يا بني لا تمطلوا معروفكم- فإن كثير العطاء بعد المطل قليل- و عجلوا فإن عذركم مقبول مع التعجيل- . و من كلام الحسن بن سهل- المطل يذهب رونق البر و يكدر صفو المعروف- و يحبط أجر الصدقة و يعقل اللسان عن الشكر- و للتعجيل حلاوة و إن قلت العارفة- و لذة و إن صغرت الصنيعة- و ربما عرض ما يمنع الإنجاز من تعذر الإمكان- و تغير الزمان فبادر المكنة- و عاجل القدرة و انتهز الفرصة- . و قال الشاعر

تحيل على الفراغ قضاء شغلي و أنت إذا فرغت تكون مثلي

فلا أدعى بخادمك المرجى

و لا تدعى بسيدنا الأجل

- و قال آخر لو علم الماطل أن المطال فقد به يذهب طعم النوال

و أن أعلى البر ما ناله

طالبه نقدا عقيب السؤال

عجل للسائل معروفه مهنا من طول قيل و قال

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 248 و 249)

شرح نهج البلاغه منظوم

[326] و قال عليه السّلام:

المسئول حرّ حتّى يعد.

ترجمه

شخص مسئول آزاد است تا اين كه وعده كند (وعده كه داد اسير همان است و بايد وفا كند).

نظم

  • نمايد گر سؤالى كس ز مسئولكند مسئول سائل ور كه مشغول
  • به بند وعده ار سائل نيفتادبود آسوده همچون سرو آزاد
  • و ليكن اين بر آن گر وعده بدهدبگردن بندش از آن وعده افتد
  • رها از بند او را نيست گردنو فاجر آنكه بر آن عهد كردن
  • بهنگامى كه بر وعده وفا كردخود آن هنگام آزاد و رها كرد

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 111)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

فتوحات خلفای پیش از امیرمومنان علی علیه السلام سرزمینی وسیع و پهناور برای حکومت ایشان به ارث گذاشت (که شامل تمام کشورهای کنونی شبه جزیره، ایران، عراق، شامات کنونی، مصر و...) زمامداری موفقیت آمیز ایشان برآن سرزمین با ابزار و سایل و سطح فرهنگی آن زمان می تواند بهترین الگوی زمامداری برای ما شیعیان ایشان باشد.
برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

سیرۀ پیامبر و اهل بیت صلوات الله علیهم در تربیت اعتقادی در زمینۀاصل توحید دارای مراحل سه گانۀ تبیین، توصیف و تثبیت بوده است.اولا:در مواجهه با اکثریت مردم اصل وجود خدا را مفروض گرفته اما در برابر عقاید انحرافی از دلایل روشن و قوی استفاده می کردند. ثانیا: در مقام معرفی خدا تاکید بر بیان صفات خدا می کردند با رعایت سطح فکری مخاطب. ثالثا: برای ارتقا و رشد ایمان فرد را به ارتباط با خدا و حفظ و تقویت ارتباط با خدا دعوت می کردند.
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.

پر بازدیدترین ها

No image

دعا در سيره عبادي معصومين

دعاهایی كه از پیشوایان دین و امامان معصوم رسیده ودر دست است یكی از نفائس منابع علوم ومعارف و اخلاق اسلامی به شمار می روند برای اینكه ان بزرگواران با شناختی كه از خدا و مبادی عالیه و همچنین از انسان و نیازمندی هایش داشته اند از مكنونات دل ادمی در مقام دعا تعبیر كرده و از حقایق اعتقادی اخلاقی پرده برداشته اندو با تعلیم این دعاها و تشویق ایشان به خواندن این ادعیه خواسته اند تا آنان كه لیاقت فراگیری معارف الهی را دارند بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایی از خلقت كه همان عبودیّت واقعی و معرفت اوست نایل آیند
No image

مهرورزی در سيره اميرالمؤمنين

چکیده بحث: نگاهي به زندگي 63 ساله اميرالمؤمنين علي عليه السلام اين مفهوم را در پي دارد که آنچه در رفتار و گفتار حضرت حکمفرما بوده از شدت عدالت نشأت مي گرفته است و در سايه اين عدالت مهرورزي هايي نسبت به همگان مثل دشمن، دوست، مسلمان، غير مسلمان، کودک، جوان، پير، يتيم، فقير و... صورت مي گرفته است به طوري که تعجب انسانها و در زمان اخير، مستشرقين را برانگيخته است و افراد زيادي به واسطه مهرورزي هاي حضرت مسلمان شدند.
No image

حلم و بردباری در سيره اخلاقي ائمه معصومين

تعریف و مفهوم حلم ، اهمیت وفضیلت حلم در آیینه آیات و روایات ، ویژگی های شخص حلیم ، حلم وکظم غیظ ، همراهی حلم با علم و عقل و آثار و ثمرات حلم در نتیجه بحثی مختصر از سیره ائمه معصومین علیهم السلام در این باب از جمله مباحثی است که در اندک مجالی بحث خواهد شد .
No image

حقوق شهروندی در حكومت علوی

مقاله حاضر با عنوان حرمت وکرامت انسان در حکومت امام علی(ع) عهده دار تبیین منزلت انسان در حکومت علوی است. بدین منظور ابتدا نگاهی به دیدگاه آن حضرت درباره حکومت می افکنیم.
Powered by TayaCMS