حکمت 387 نهج البلاغه : تلاش برای کالای دنیا

حکمت 387 نهج البلاغه : تلاش برای کالای دنیا

متن اصلی حکمت 387 نهج البلاغه

موضوع حکمت 387 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 387 نهج البلاغه

387 وَ قَالَ عليه السلام خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

موضوع حکمت 387 نهج البلاغه

 

ترجمه مرحوم فیض

387- امام عليه السّلام (در باره تلاش براى كالاى دنيا) فرموده است 1- بگير از (كالاى) دنيا آنچه (از راه حلال) بسوى تو مى آيد، و رو بگردان از آنچه رو مى گرداند (دستت نمى رسد) و اگر تو (اين كار) نكنى (دنبال آنچه دستت نمى رسد بروى) پس در طلب و خواستن زيادة روى مكن (از حرام و گناه دورى كرده رنج بسيار بخود و اهل بيت خويش روا مدار).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1273)

ترجمه مرحوم شهیدی

395 [و فرمود:] هر چه بدان بسنده كردن توان، بس بود همان.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 432)

شرح ابن میثم

373- و قال عليه السّلام:

خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

المعنى

أمر بالقناعة أوّلا بما تيسّر من الدنيا لمن تمكّن منها و قوى عليها، و بالإجمال في الطلب لمن لم يتمكّن منها. و الإجمال في طلب الدنيا طلبها برفق من الوجه الّذي ينبغي، و على الوجه الّذي ينبغي.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 437 و 438)

ترجمه شرح ابن میثم

373- امام (ع) فرمود:

خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

ترجمه

«از دنيا آنچه را به تو روى آورد برگير و از آنچه كه از تو روى گرداند روى بگردان. و اگر اين كار را نكنى پس در طلب و خواستن زياده روى نكن.»

شرح

امام (ع) نخست دستور داده است كه آدمى از دنيا به آنچه ميسّر مى شود و بر آن دست مى يابد، قناعت كند، و آن كه برايش ميسّر نيست به طور صحيح دنيا را بطلبد، و راه صحيح طلب دنيا، جستن دنيا از راه درست و به گونه مناسب و رواست.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 739 و 740)

شرح مرحوم مغنیه

391- خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.

المعنى

الحلال الطيب كثير في هذه الحياة، فخذ منه ما تيسر فهو قسمتك و نصيبك، و إن رغبت في المزيد فاسع اليه في حدود حلال اللّه و حرامه، و لا تعتد إن اللّه لا يحب المعتدين.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 448)

شرح شیخ عباس قمی

120-« خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.» الإجمال في طلب الدّنيا طلبها برفق من الوجه الذي ينبغي، و على الوجه الّذي ينبغي، و هي من الألفاظ النبويّة، قال صلّى اللّه عليه و آله: «إنّ روح الأمين نفث في روعي أنّه لن تموت نفس حتّى تستكمل رزقها، [ألا- ظ] فأجملوا في الطلب.» ،

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص100)

شرح منهاج البراعة خویی

(377) و قال عليه السّلام: خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.

المعنى

من الدّنيا ما تقبل، و منها ما تدبر، فأمر عليه السّلام بالقناعة بما تقبل و تتيسّر و صرف النظر عمّا تدبر و تنفر، و ترك الكدّ و الجهد في طلبها فهو أسهل و أيسر، فان كان و لا بدّ من الطلب فليكن على وجه جميل و ليكن برفق و حسن تدبير لئلّا يقع الطالب في المهالك، لتحصيل ما هو فان و هالك.

الترجمة

فرمود: از دنيا همان را برگير كه در دسترس تو است و آنچه كه از دستت بدر مى رود رو برگردان، و اگر بدنبال آن روى در طلبش آرام باش و آبرومند.

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 480 و 481)

شرح لاهیجی

(427) و قال خذ من الدّنيا ما اتيك و تولّ عمّا تولّى عنك فان انت لم تفعل فاجمل فى الطّلب يعنى و گفت (- ع- ) كه بردار از دنيا آن چيزى كه رسيده است بتو و رو گردان باش از چيزى كه رو گردانست از تو پس اگر رو گردان نمى شوى پس نيكو باش در طلب كردن يعنى پس طلب كن بعدل نه بافراط

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 327)

شرح ابن ابی الحدید

401:خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ كان يقال اجعل الدنيا كغريم السوء- حصل منه ما يرضخ لك به- و لا تأس على ما دفعك عنه- ثم قال ع فإن لم تفعل فأجمل في الطلب- و هي

من الألفاظ النبوية لن تموت نفس حتى تستكمل رزقها- فأجملوا في الطلب

- . قيل لبعض الحكماء ما الغنى- فقال قلة تمنيك و رضاك بما يكفيك

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 358)

شرح نهج البلاغه منظوم

[386] و قال عليه السّلام:

خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فان أنت لم تفعل فأجمل فى الطّلب.

ترجمه

از جهان آنچه روى بسوى تو مى آورد فراگير، و آنچه رو مى گرداند تو هم روى از آن بگردان، اگر اين كار نمى كنى لا اقلّ در خواهش و طلب ميانه رو باش.

نظم

  • ز گيتى هر چه رو آورد سويتبسوى آن تو هم بنماى رويت
  • هر آنچه از تو باشد روى گردانبخورسندى بگردان رو تو از آن
  • بگاه سرگرانى سركران باشفلك گر بد ز منّت بر كران باش
  • و گر اين كار از دستت نيايدكمش را ترك كردن هم نشايد
  • وسط را از ميانه راه بگزينز حرص و آز رو آسوده بنشين
  • چو مى گيرد جهان هر چه دهد بازچرا بايد برنج افتادن از آز

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 172 و 173)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

فتوحات خلفای پیش از امیرمومنان علی علیه السلام سرزمینی وسیع و پهناور برای حکومت ایشان به ارث گذاشت (که شامل تمام کشورهای کنونی شبه جزیره، ایران، عراق، شامات کنونی، مصر و...) زمامداری موفقیت آمیز ایشان برآن سرزمین با ابزار و سایل و سطح فرهنگی آن زمان می تواند بهترین الگوی زمامداری برای ما شیعیان ایشان باشد.
برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

سیرۀ پیامبر و اهل بیت صلوات الله علیهم در تربیت اعتقادی در زمینۀاصل توحید دارای مراحل سه گانۀ تبیین، توصیف و تثبیت بوده است.اولا:در مواجهه با اکثریت مردم اصل وجود خدا را مفروض گرفته اما در برابر عقاید انحرافی از دلایل روشن و قوی استفاده می کردند. ثانیا: در مقام معرفی خدا تاکید بر بیان صفات خدا می کردند با رعایت سطح فکری مخاطب. ثالثا: برای ارتقا و رشد ایمان فرد را به ارتباط با خدا و حفظ و تقویت ارتباط با خدا دعوت می کردند.
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.

پر بازدیدترین ها

No image

دعا در سيره عبادي معصومين

دعاهایی كه از پیشوایان دین و امامان معصوم رسیده ودر دست است یكی از نفائس منابع علوم ومعارف و اخلاق اسلامی به شمار می روند برای اینكه ان بزرگواران با شناختی كه از خدا و مبادی عالیه و همچنین از انسان و نیازمندی هایش داشته اند از مكنونات دل ادمی در مقام دعا تعبیر كرده و از حقایق اعتقادی اخلاقی پرده برداشته اندو با تعلیم این دعاها و تشویق ایشان به خواندن این ادعیه خواسته اند تا آنان كه لیاقت فراگیری معارف الهی را دارند بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایی از خلقت كه همان عبودیّت واقعی و معرفت اوست نایل آیند
No image

مهرورزی در سيره اميرالمؤمنين

چکیده بحث: نگاهي به زندگي 63 ساله اميرالمؤمنين علي عليه السلام اين مفهوم را در پي دارد که آنچه در رفتار و گفتار حضرت حکمفرما بوده از شدت عدالت نشأت مي گرفته است و در سايه اين عدالت مهرورزي هايي نسبت به همگان مثل دشمن، دوست، مسلمان، غير مسلمان، کودک، جوان، پير، يتيم، فقير و... صورت مي گرفته است به طوري که تعجب انسانها و در زمان اخير، مستشرقين را برانگيخته است و افراد زيادي به واسطه مهرورزي هاي حضرت مسلمان شدند.
No image

حلم و بردباری در سيره اخلاقي ائمه معصومين

تعریف و مفهوم حلم ، اهمیت وفضیلت حلم در آیینه آیات و روایات ، ویژگی های شخص حلیم ، حلم وکظم غیظ ، همراهی حلم با علم و عقل و آثار و ثمرات حلم در نتیجه بحثی مختصر از سیره ائمه معصومین علیهم السلام در این باب از جمله مباحثی است که در اندک مجالی بحث خواهد شد .
No image

حقوق شهروندی در حكومت علوی

مقاله حاضر با عنوان حرمت وکرامت انسان در حکومت امام علی(ع) عهده دار تبیین منزلت انسان در حکومت علوی است. بدین منظور ابتدا نگاهی به دیدگاه آن حضرت درباره حکومت می افکنیم.
Powered by TayaCMS