بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین...
اللهم کن لولیک الحجهابن الحسن...
یا رب زغمش تا چند ، اشکم ز بصر آید بنشسته سر راهش ، شاید ز سفر آید
تا چند بنالم زار ، شب تا سحر از هجرش کوکب شِمُرم هر شب ، شاید که سحر آید
هر دم که رخش بینم ،خواهم دگرش دیدن بازش نگرم شاید، یک بار دگر آید
از دیده نهان اما ، اندر دل من جایش او را طلبم هر شب ،شاید که ز در آید
1- 11- اصول کافی، ج 2، کتاب دعا، ص 275.
با کس نتوانم گفت، من راز درون خویش کز درد غم هجرش ،دل را چه به سر آید
می سوزم و می سازم، از درد فراق اما تیر غم او بر دل ، افزون ز شمَر آید
"حیران" به فغان تا کی با محنت و غم همدم یارب نظری کان شاه از پرده بدر آید
م_رح_وم آقای سید جواد خراسانی , که مورد اعتمادترین ائمه جماعت اصفهان بود ومقاماتی عالی داشت , فرمود: از طرف حکومت , خیال داشتند, صالح آباد اصفهان را غصب نمایند در حالی که ملک من و دیگران ب_ود, ل_ذا اف_رادی را برای تصرف آن جا فرستادند. ما هرچه درخواست نمودیم , مذاکرات نتیجه ای ن_داد. ع_ری_ضه ای به حضور مقدس امام عصرارواحنافداه نوشتم و در رودخانه انداختم و به تخت ف_ولاد (ق_برستان مهمی در اصفهان است که قبور بسیاری از اولیاء خدا در آن جا می باشد) رفتم و در خ_راب_ه ای ب_ا ت_ضرع مشغول خواندن دعای ندبه شدم و مکرر می گفتم : هل الیک یا بن احمد سبیل فتلقی (آیا راهی برای رسیدن به شما هست تا حضرتت را ملاقات نماییم ؟) ناگاه صدای سم اسبی را شنیدم و دیدم عربی سوار اسب رو به قبله می رود. نگاهی به من کرد و غایب شد. از م_ش_اه_ده او قلبم راحت و به اصلاح کارها اطمینان پیدا کردم . شب بعد مشکلم کاملا حل شد. ضمنا در خواب مکررا حضرتش را می دیدم که به همین شمایل بودند
اسرافکار، علاوه بر زیانهای اقتصادی که بر جامعه و ملت تحمیل می کند، برای خود نیز زیانهای جبران ناپذیری به بار می آورد:
اسرافکار چون تعادل و توازن اقتصادی جامعه را بر هم می زند، از رحمت خدا بدور و گرفتار خشم خدا می شود، همان گونه که در قرآن مجید آمده است:
"انه لایحب المسرفین" (1) خداوند اسرافکاران را دوست نمی دارد،
و امام صادق(ع) فرمود:
"ان السرف امر یبغضه الله" (2) اسراف مورد غضب خداست.
خدای متعال که همواره درهای رحمتش بر بندگان گشوده است و خود را اینگونه معرفی فرموده:
"غافر الذنب و قابل التوب" (3)
لکن نسبت به اسرافکاران می فرماید:
"ان الله لا یهدی من هو مسرف کذاب" (4) همانا خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگوست هدایت نمی کند.
روشن ترین اثر اقتصادی اسراف، فقر است، زیرا که اسرافکار در اثر مصرف ناروای خود هم جامعه را به ورطه فقر می کشاند و هم خود دچار فقر می شود. لذا یکی از راههای مبارزه اسلام با فقر و محرومیت ایجاد هماهنگی اقتصادی و ریشه کن ساختن اسراف است.
حضرت علی(ع) می فرمایند:
"القصد مثراه و السرف متواه" (5) اقتصاد و میانه روی باعث توانگری و اسراف و ولخرجی مایه فقر و تنگدستی است.
و نیز فرمود: "سبب الفقر اسراف" (6) ولخرجی عامل فقر است.
اسراف از هر نوعی که باشد انسان را به نابودی می کشد. قرآن مجید این حقیقت را چنین بیان می فرماید:
"ما به وعده هایی که به انبیاء و اولیا دادیم وفا کردیم و سپس آنها را با هر که اراده کردیم نجات دادیم، اما مسرفان و ستمگران را هلاک کردیم" (7)
و نیز حضرت علی(ع) می فرماید: "کثره السرف تدمر" (8) اسرافکاری زیاد انسان را به هلاکت می کشاند.
کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا نیست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است. قرآن مجید در این باره می فرماید:
"و کذلک نجزی من اسرف و لم یؤمن بآیات ربه ولعذاب الآخره اشد و ابقی"
این چنین جزا می دهیم کسی را که اسراف کند و ایمان به آیات پروردگارش نیاورد، عذاب آخرت شدیدتر و پایدارتر است، و در جای دیگر می فرماید:
"و ان المسرفین هم اصحاب النار"
براستی که مسرفان اهل دوزخند. به این ترتیب معلوم است که وضع افرادی که در مسیر باطل و هرزگیها دچار اسراف می شوند چه خواهد بود!
البته از نظر اسلام، هر کس مالک حاصل کار و دسترنج خود - با رعایت حدود شرعی - می باشد ولی انسان نمی تواند به بهانه این که مالک مالی است هر طور که بخواهد آن را صرف و خرج کند بلکه دو شرط اساسی دارد: یکی بهره گیری برای خود و دیگری بهره دادن به دیگران و تعطیل اینها دو صورت می تواند داشته باشد:
الف :ثروت اندوزی و تکاثر که نه خود از آن بهره مند شود و نه دیگران.
ب : صرف مال در راه هوا و هوس و اسرافکاری، که هر دو ممنوع و دارای پیامدهایی به شرح زیر می باشند:
1) حق ناشناسی، وجدان هر انسانی این مطلب را پذیراست که در برابر هر احسانی باید تشکر کرد و اخلاق اجتماعی نیز حکم می کند که در مقابل هر نیکی باید حق شناس و سپاسگزار باشیم، از احسان و نیکی پدر و مادر، استاد و معلم تا خالق مهربان.
"لئن شکرتم لازیدنکم و لئن کفرتم ان عذابی لشدید" (9)
اگر شکر نعمت را بجا آورید، فزونی دهیم و اگر کفران نعمت کنید مجازاتم شدید است.
2 - تزلزل و سستی، انسانهای معتدل در فراز و نشیبهای زندگی هرگز نمی لغزند ولی افراد اسرافکار که ولخرجی و مصرف زدگی تمام ابعاد زندگیشان را فرا گرفته چون روحیه مقاومت ندارند، شکست خورده و متزلزل خواهند بود.
3 - کاهش تولید، جامعه مصرفی رفته رفته قدرت تولید را از دست می دهد و برای تامین ما یحتاج خود به بیگانه روی می آورد. این مطلبی است که در دوران حکومت طاغوت برای همه ثابت شده و نیاز به توضیح ندارد.
4 - سقوط اخلاقی، ولخرجی و ریخت و پاشهای نابجا و بی مورد، انسان را از مسیر صحیح بیرون آورده و به ورطه هولناک فساد و تباهی می کشاند، انسان اسرافکار گاهی به مرحله ای می رسد که به هر پستی تن می دهد; رشوه می گیرد، دروغ می گوید، ربا می خورد، به عناوین مختلف، عفت و شخصیت خود را از دست داده و سر انجام کارش به رسوایی می کشد.
کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا یست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است.
5 - ضعف ایمان، اسرافکاری آدمی را از راه اعتدال خارج می کند و به سستی ایمان و ضعف عقیده می کشاند.
6 - اختلاف طبقاتی، یکی از علل اساسی اختلاف طبقاتی به طور قطع همین اسرافکاری ها است. و همچنین وابستگی به بیگانگان و تضییع حقوق دیگران و غفلت از خدا و حریم شکنی را از دیگر پیامدهای اسراف باید شمرد. علاوه بر اینها دغدغه خاطر و گرفتاریهای روحی و بیماریهای جسمی و روانی از نتایج مسلم ولخرجیها و بی بند و باری ها است.
1- انعام /14.
2- وسائل الشیعه، 15/262.
3- غافر /3.
4- مؤمن /28.
5- وسائل الشیعه 15/285.
6- فهرست غررالحکم، ص 159.
7- انبیاء /90.
8- فهرست غررالحکم، ص 195.
9- ابراهیم /7.