(8)
اسلام برای انسان ها چند نوع حیات را ترسیم می کند:
1. حیات دنیا. «زهره الحیاه الدّنیا»(9)
2. حیات برزخی. «من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون»(10)
3. حیات معنوی و هدایت. «دعاکم لما یحییکم»(11)
4. حیات اجتماعی. «ولکم فی القصاص حیاه»(12)
5. حیات طیبه (در سایه ی قلب آرام و قناعت). «فلنحیّینه حیاه طیّبه»(13)
طبق آیه ی 30 انعام خداوند با مجرم سخن می گوید. ولی بعضی آیات، سخن گفتن خدارا با آنان نفی می کند. «لایکلّمهم اللَّه»، این مطلب یا اشاره به مواقف و صحنه های مختلف در قیامت است، و یا آنکه مراد آن است که خداوند با آنان کلام طیّب و دلشادکننده نمی گوید.
ص:362
1- 2356. هود، 9.
2- 2357. ابراهیم، 34.
3- 2358. اسراء، 11.
4- 2359. اسراء، 100.
5- 2360. معارج، 19.
6- 2361. معارج، 20.
7- 2362. عادیات، 6.
8- 2363. ذیل آیه 30 سوره انعام.
9- 2364. طه، 131.
10- 2365. مؤمنون، 100.
11- 2366. انفال، 24.
12- 2367. بقره، 179.
13- 2368. نحل، 97.