آیات:
ـ لَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِها وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقى وَ أْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوابِها [1]
{و نيكى آن نيست كه از پشتِ خانهها درآييد، بلكه نيكى آن است كه كسى تقوا پيشه كند، و به خانهها از درِ [ورودىِ] آنها درآييد.}
روایات:
1- الخصال الْأَرْبَعُمِائَةِ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمْ مَنْزِلَهُ فَلْيُسَلِّمْ عَلَى أَهْلِهِ يَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ أَهْلٌ فَلْيَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْنَا مِنْ رَبِّنَا وَ لْيَقْرَأْ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ يَدْخُلُ مَنْزِلَهُ فَإِنَّهُ يَنْفِي الْفَقْرَ وَ قَالَ ع وَ لْيَقْرَأْ إِذَا خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ الْآيَاتِ مِنْ آخِرِ آلِ عِمْرَانَ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ أُمَّ الْكِتَابِ فَإِنَّ فِيهَا قَضَاءَ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.[2]
امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: چون يكى از شما به منزلش در آيد، بايد به اهل خود سلام كند و بگويد: «السلام علیکم.» و اگر اهلى ندارد، چون وارد خانهاش شود بايد بگويد: «السلام علينا من ربّنا.» (سلام بر ما از جانب پروردگار ما) و سوره «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را بخواند، زيرا فقر را ببرد. و فرمود: چون از خانهاش به در آيد، آيههاى آخر آل عمران (گويا مقصود آيه «آمن الرسول» تا آخر سوره است) همراه با آية الكرسى و سوره «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» و سوره حمد را بخواند كه مايه برآورده شدن حاجات دنيا و آخرت است.
2- تفسير العياشي عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْفَضْلِ النَّوْفَلِيِّ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِذَا طَلَبْتُمُ الْحَوَائِجَ فَاطْلُبُوهَا بِالنَّهَارِ فَإِنَّ اللَّهَ جَعَلَ الْحَيَاءَ فِي الْعَيْنَيْنِ وَ إِذَا تَزَوَّجْتُمْ فَتَزَوَّجُوا بِاللَّيْلِ فَإِنَّ اللَّهَ جَعَلَ اللَّيْلَ سَكَناً. [3]
امام باقر علیه السّلام فرمود: چون حاجتى خواهيد، روز به دنبال آن برويد، زيرا خدا شرم را در دو چشم قرار داده است، و چون بخواهيد ازدواج كنيد، در شب باشد، زيرا خدا آن را مایه آرامش قرار داده است.
3- تفسير العياشي عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: تَزَوَّجُوا بِاللَّيْلِ فَإِنَّ اللَّهَ جَعَلَهُ سَكَناً وَ لَا تَطْلُبُوا الْحَوَائِجَ بِاللَّيْلِ فَإِنَّهُ مُظْلِمٌ.[4]
امام صادق علیه السّلام فرمود: در شب عروسی کنید زیرا كه خدا آن را مایه آرامش ساخته است، ولی در شب به دنبال نیازهاتان نروید زیرا كه تاريك است.
4- ثواب الأعمال عَنِ ابْنِ الْوَلِيدِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنِ ابْنِ مَعْرُوفٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ ابْنِ رِئَابٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: ضَمِنْتُ لِمَنْ يَخْرُجُ مِنْ بَيْتِهِ مُعْتَمّاً أَنْ يَرْجِعَ إِلَيْهِ سَالِماً. [5]
امام صادق علیه السّلام فرمود: من ضامنم كه هر كس با عمامه از خانهاش به در شود، سالم بدان برگردد.
5- المحاسن عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنِ ابْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ عَمِّهِ يَعْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع اتَّقُوا الْخُرُوجَ بَعْدَ نَوْمَةٍ فَإِنَّ لِلَّهِ دُوَّاراً يَبُثُّهَا يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ. [6]
امير مؤمنان علیه السلام فرمود: مبادا پس از خواب اول شب از خانه بيرون رويد كه خدا دوره گرد هایی [از جنیان یا جانوران موذی و ...] دارد كه آنها را در شب پراكنده كند كه هر چه فرمان دارند انجام دهند.
6- فقه الرضا عليه السلام وَ إِذَا أَرَدْتَ الْخُرُوجَ مِنْ مَنْزِلِكَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ فَإِنَّكَ إِذَا قُلْتَ هَكَذَا نَادَى مَلَكٌ فِي قَوْلِكَ بِسْمِ اللَّهِ هُدِيتَ أَيُّهَا الْعَبْدُ وَ فِي قَوْلِكَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ وُقِيتَ وَ فِي قَوْلِكَ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ كُفِيتَ فَيَقُولُ الشَّيْطَانُ حِينَئِذٍ كَيْفَ لِي بِعَبْدٍ هُدِيَ وَ وُقِيَ وَ كُفِيَ وَ اقْرَأْ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مَرَّةً عَنْ يَمِينِكَ وَ مَرَّةً عَنْ يَسَارِكَ وَ مَرَّةً مِنْ خَلْفِكَ وَ مَرَّةً مِنْ بَيْنِ يَدَيْكَ وَ مَرَّةً مِنْ فَوْقِكَ وَ مَرَّةً مِنْ تَحْتِكَ فَإِنَّكَ تَكُونُ فِي يَوْمِكَ كُلِّهِ فِي أَمَانِ اللَّهِ وَ إِذَا دَخَلْتَ مَنْزِلَكَ فَسَلِّمْ عَلَى أَهْلِكَ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ أَحَدٌ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ السَّلَامُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ وَ اتَّقِ فِي جَمِيعِ أُمُورِكَ وَ أَحْسِنْ خُلُقَكَ وَ أَجْمِلْ مُعَاشَرَتَكَ مَعَ الصَّغِيرِ وَ الْكَبِيرِ وَ تَوَاضَعْ مَعَ الْعُلَمَاءِ وَ أَهْلِ الدِّينِ وَ ارْفُقْ بِمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ وَ تَعَاهَدْ إِخْوَانَكَ وَ تَسَارَعْ فِي قَضَاءِ حَوَائِجِهِمْ وَ إِيَّاكَ وَ الْغِيبَةَ وَ النَّمِيمَةَ وَ سُوءَ الْخُلُقِ مَعَ أَهْلِكَ وَ عِيَالِكَ وَ أَحْسِنْ مُجَاوَرَةَ مَنْ جَاوَرَكَ فَإِنَّ اللَّهَ يَسْأَلُكَ عَنِ الْجَارِ وَ قَدْ رُوِيَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ ص أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَوْصَانِي فِي الْجَارِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ يَرِثُنِي وَ بِاللَّهِ التَّوْفِيقُ. [7]
روایت است: چون خواستى از منزلت بیرون روی بگو: «بسم الله و لا حول و لا قوة الا بالله و توكّلتُ علی الله»، زيرا چون آن را بگویی، فرشتهاى با گفتن «بسم الله» تو ندا كند: اى بنده، هدایت شدى! و با گفتن «لا حول و لا قوة الا بالله» گويد: محفوظ شدى! و با گفته «توكّلتُ علی الله» گويد: كفايت شدى! و شيطان مي گويد: مرا چه کار می تواند باشد با بندهاى كه هدايت شده و محفوظ شده و كفايت شده است؟! سپس سوره «قُلْ هُوَ اللَّهُ» را يك بار در سمت راستت بخوان و يك بار در چپ و يك بار از پشت سرت و يك بار پيش رويت و يك بار از بالاى سر و يك بار از زير پا كه تو آن روز در امان خدایی. و چون به منزل داخل شوی، بر اهل خود سلام كن و اگر كسى در آن نباشد، بگو: «بسم الله و بالله و السلام على رسول الله و السلام علينا و على عباد الله الصالحين.»
و در همه كارهایت تقوا را رعايت كن، خوشخو باش و با خُرد و كلان خوشرفتار باش، در برابر علما و دينداران تواضع كن، با زيردستان نرمش كن، از برادران وارسى كن و در انجام نيازشان شتاب كن. و بپرهيز از غيبت و سخنچينى و بدرفتارى با عيالت، و خوش همسايه باش كه خدا درباره همسايه از تو بازپرسى كند. و از رسول خدا صلی الله علیه و آله روايت است كه خدای تبارك و تعالى درباره همسايه به من تا آنجا سفارش كرد كه گمان بردم از من ارث می برد، و بالله التوفيق.
7- مكارم الأخلاق مَنْ أَرَادَ الْخُرُوجَ مِنْ بَيْتِهِ فَلْيَقُلْ عِنْدَ خُرُوجَهُ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ وَ يَقْرَأُ الْحَمْدَ وَ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ يَسَارِهِ وَ فَوْقِهِ وَ تَحْتِهِ وَ إِذَا أَرَادَ الرُّجُوعَ إِلَى بَيْتِهِ فَلْيَقُلْ حِينَ يَدْخُلُ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ ثُمَّ يُسَلِّمُ عَلَى أَهْلِهِ إِنْ كَانَ فِي الْبَيْتِ أَهْلٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِي الْبَيْتِ أَحَدٌ فَلْيَقُلْ بَعْدَ الشَّهَادَتَيْنِ السَّلَامُ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ السَّلَامُ عَلَى الْأَئِمَّةِ الْهَادِينَ الْمَهْدِيِّينَ السَّلَامُ عَلَيْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ.[8]
هر کسی خواست از منزل خارج شود بگوید: «بسم الله و لا حول و لا قوة الا بالله و توكلتُ علی الله و قُلْ هُوَ اللَّهُ.» وحمد و معوّذتين و آيه الكرسى را در مقابلش و در پشت سرش و در راستش و در چپش و بالای سرش و در زیر پایش بخواند. و چون خواست به منزل وارد شود، هنگام ورود بگوید: «بسم الله و بالله أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له و أشهد أن محمدا عبده و رسوله.» سپس بر اهل خود سلام كند و اگر كسى در آن نباشد، بعد از شهادتین بگوید: «السلام على محمد بن عبدالله خاتم النبيين السلام على الأئمة الهادين المهديين السلام علينا و على عباد الله الصالحين.»
8- عُدَّةُ الدَّاعِي، عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ يَخْرُجُ مِنْ مَنْزِلِهِ عَشْرَ مَرَّاتٍ أَمِنَ اللَّهَ وَ كَانَ فِي حِفْظِهِ وَ كِلَائِهِ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَى مَنْزِلِهِ. [9]
امام صادق علیه السّلام فرمود: هر كس هنگام خروج از منزلش ده بار سوره «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را بخواند، در حفظ و نگهدارى خداست، تا وقتی که به منزلش برگردد.
9- قرب الإسناد عَنْ هَارُونَ عَنِ ابْنِ صَدَقَةَ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ ع أَنَّ النَّبِيَّ ص قَالَ: إِذَا خَرَجَ الرَّجُلُ مِنْ بَيْتِهِ فَقَالَ بِسْمِ اللَّهِ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ لَهُ سَلِمْتَ فَإِذَا قَالَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ لَهُ كُفِيتَ فَإِذَا قَالَ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ لَهُ وُقِيتَ.[10]
امام صادق از پدرانش علیهم السّلام، از پيغمبر صلی الله علیه و آله روایت می کند كه فرمود: چون كسى از خانهاش بیرون شود و گويد: «بسم الله»، فرشتهها گويند: سالم باشى! و چون گويد: «لا حول و لا قوة الا بالله»، به او گويند: كفايت شدى! و چون گويد: «تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ»، به او گويند: محفوظ باشى!
10- قرب الإسناد عَنِ ابْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ أَسْبَاطٍ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: إِذَا خَرَجْتَ مِنْ مَنْزِلِكَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ آمَنْتُ بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ تَضْرِبُ وُجُوهَ الشَّيَاطِينِ وَ تَقُولَ قَدْ سَمَّى اللَّهَ وَ آمَنَ بِاللَّهِ وَ تَوَكَّلَ عَلَى اللَّهِ وَ قَالَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ.[11]
امام رضا علیه السّلام فرمود: چون از منزلت بیرون شوى بگو: «بِسْمِ اللَّهِ آمَنْتُ بِاللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» كه فرشتهها به روى شياطين زنند و گويند: نام خدا را برد و به او ايمان آورد و توكل بر خدا كرد و گفت: هیچ حرکت و قوتی نیست مگر به خدا.
11- عيون أخبار الرضا عليه السلام عَنِ ابْنِ الْوَلِيدِ عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ ابْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: كَانَ أَبِي ع إِذَا خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ قَالَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ لَا بِحَوْلِي وَ قُوَّتِي بَلْ بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ يَا رَبِّ مُتَعَرِّضاً لِرِزْقِكَ فَأْتِنِي بِهِ فِي عَافِيَةٍ. [12]
امام رضا علیه السّلام فرمود: هر گاه پدرم از منزلش بیرون می رفت، می گفت: «بسم الله الرحمن الرحيم، بيرون شدم به حول و قوه خدا، نه به حول و قوه خودم، بلكه به حول و قوه تو. ای پروردگار! خواهان روزى از تو هستم، آن را با عافيت به من ارزانی دار.
12- عيون أخبار الرضا عليه السلام بِالْأَسَانِيدِ الثَّلَاثَةِ عَنِ الرِّضَا ع عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمُ الْحَاجَةَ فَلْيُبَكِّرْ فِي طَلَبِهَا يَوْمَ الْخَمِيسِ وَ لْيَقْرَأْ إِذَا خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ آخِرَ سُورَةِ آلِ عِمْرَانَ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ أُمَّ الْكِتَابِ فَإِنَّ فِيهَا قَضَاءَ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ.[13]
امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: چون يكى از شما نيازى دارد، بامداد روز پنجشنبه به دنبال آن رود و چون از منزلش به دنبال آن برون شود، آخر سوره آل عمران و آية الكرسى و سوره «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» و سوره حمد را بخواند كه در آنهاست بر آورده شدن حاجتهاى دنيا و آخرت.
13- الخصال الْأَرْبَعُمِائَةِ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمْ مَنْزِلَهُ فَلْيُسَلِّمْ عَلَى أَهْلِهِ يَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ أَهْلٌ فَلْيَقُلِ السَّلَامُ عَلَيْنَا مِنْ رَبِّنَا وَ لْيَقْرَأْ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ يَدْخُلُ مَنْزِلَهُ فَإِنَّهُ يَنْفِي الْفَقْرَ وَ قَالَ إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمْ حَاجَةً فَلْيُبَكِّرْ فِي طَلَبِهَا يَوْمَ الْخَمِيسِ فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ- اللَّهُمَّ بَارِكْ لِأُمَّتِي فِي بُكُورِهَا يَوْمَ الْخَمِيسِ وَ لْيَقْرَأْ إِذَا خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ الْآيَاتِ مِنْ آخِرِ آلِ عِمْرَانَ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ وَ أُمَّ الْكِتَابِ فَإِنَّ فِيهَا قَضَاءَ حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ. [14]
امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: چون كسى از شما به منزلش در آيد، بر اهلش سلام كند و اگر اهلى نباشد، بگويد: «السلام علينا من ربنا.» و در هنگام ورود به منزل،« قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ » بخواند كه فقر را ببرد.
و فرمود: چون يكى از شماها حاجتى دارد، صبح زود روز پنجشنبه به دنبالش رود كه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «بار خدايا! مبارك كن بر امتم در صبحدم روز پنجشنبه.» و چون از خانهاش خارج شود، آيات آخر سوره آل عمران (از «آمن الرسول» تا آخر سوره) و همچنین آيه الكرسى و سوره «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» و سوره حمد را بخواند كه در آنها بر آمدن حاجتهاى دنيا و آخرت است.
14- الأمالي للشيخ الطوسي بِإِسْنَادِ أَخِي دِعْبِلٍ عَنِ الرِّضَا عَنْ أَبِيهِ عَنِ الصَّادِقِ ع قَالَ: إِذَا خَرَجْتَ مِنْ مَنْزِلِكَ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا خَرَجْتُ لَهُ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا خَرَجْتُ إِلَيْهِ اللَّهُمَّ أَوْسِعْ عَلَيَّ مِنْ فَضْلِكَ وَ أَتِمَّ عَلَيَّ نِعْمَتَكَ وَ اسْتَعْمِلْنِي فِي طَاعَتِكَ وَ اجْعَلْنِي رَاغِباً فِيمَا عِنْدَكَ وَ تَوَفَّنِي فِي سَبِيلِكَ وَ عَلَى مِلَّتِكَ وَ مِلَّةِ رَسُولِكَ.[15]
امام صادق علیه السّلام فرمود: چون از منزلت بیرون آیی، بگو: «بسم الله، توكل بر خدا آنچه خدا خواهد، هیچ قوتی نیست مگر به خدا. بار خدايا! از تو خیر آنچه را برايش خارج شدم می خواهم و از بدش به تو پناه می برم. بار خدايا! فضلت را بر من گسترده ساز و نعمتت را بر من تمام كن و مرا به طاعت خود وادار و بدانچه نزد تو است راغب ساز و در راه خود و بر دين خود و ملت رسولت جانم را بگير.
15- المحاسن عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: مَنْ قَالَ حِينَ يَخْرُجُ مِنْ بَابِ دَارِهِ أَعُوذُ بِمَا عَاذَتْ بِهِ مَلَائِكَةُ اللَّهِ وَ رَسُولُهُ مِنْ شَرِّ هَذَا الْيَوْمِ الْجَدِيدِ الَّذِي إِذَا غَابَتْ شَمْسُهُ لَمْ تَعُدْ مِنْ شَرِّ نَفْسِي وَ مِنْ شَرِّ غَيْرِي وَ مِنْ شَرِّ الشَّيَاطِينِ وَ مِنْ شَرِّ مَنْ نَصَبَ لِأَوْلِيَاءِ اللَّهِ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ مِنْ شَرِّ السِّبَاعِ وَ الْهَوَامِّ وَ مِنْ شَرِّ رُكُوبِ الْمَحَارِمِ كُلِّهَا أُجِيرُ نَفْسِي مِنَ اللَّهِ مِنْ كُلِّ سُوءٍ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ تَابَ عَلَيْهِ وَ كَفَاهُ الْمُهِمَّ وَ حَجَزَهُ عَنِ السُّوءِ وَ عَصَمَهُ مِنَ الشَّرِّ. [16]
امام باقر علیه السّلام فرمود: هر كس هنگام بیرون شدن از در خانهاش بگويد: «پناه برم بدانچه فرشتههاى خدا و رسولش از آن پناه برند، از بدى اين روز جدید كه چون خورشيدش غروب كند بازنگردد. پناه برم از شر خودم و شر ديگران، و از شر شيطانها و شر دشمن اولياء الله و از شر جن و آدمى، و از شر درنده و گزنده، و از شر همه كارهاى حرام و خود را از هر بدى به خدا پناه دهم»، خدا او را بيامرزد و توبه او را بپذيرد و امر مهم او را كفايت كند و بدى را از او دور كند و او را از شر مصون دارد.
16- المحاسن عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِي خَدِيجَةَ قَالَ: كَانَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا خَرَجَ يَقُولُ اللَّهُمَّ بِكَ خَرَجْتُ وَ بِكَ أَسْلَمْتُ وَ بِكَ آمَنْتُ وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ اللَّهُمَّ بَارِكْ لِي فِي يَوْمِي هَذَا وَ ارْزُقْنِي قُوَّتَهُ وَ نَصْرَهُ وَ فَتْحَهُ وَ طَهُورَهُ وَ هُدَاهُ وَ بَرَكَتَهُ وَ اصْرِفْ عَنِّي شَرَّهُ وَ شَرَّ مَا فِيهِ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ اللَّهُمَّ إِنِّي خَرَجْتُ فَبَارِكْ لِي فِي خُرُوجِي وَ انْفَعْنِي بِهِ وَ إِذَا دَخَلَ مَنْزِلَهُ يَقُولُ مِثْلَ ذَلِكَ.[17]
چون امام صادق علیه السّلام از منزلش بيرون مي شد، مي گفت: «بار خدایا! به اميد تو بیرون شدم و تسلیم تو هستم و به تو ايمان دارم و بر تو توكل دارم. بار خدایا! امروز مرا بركت ده و قوت و نصرت و فتح و پاكى و هدايت و بركت آن را روزیام کن، و شر آن و شر هر چه را در آن است از من برگردان، بسم الله و الله اكبر و الحمد لله رب العالمين. بار خدايا! من بیرون شدم، در اين بیرون شدن به من بركت بده و در آن سودم رسان.» و چون به منزلش درمی آمد نیز مانند آن را می گفت.
17- المحاسن عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: كَانَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِذَا خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ يَقُولُ بِسْمِ اللَّهِ خَرَجْتُ وَ بِسْمِ اللَّهِ وَلَجْتُ وَ عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْتُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ. قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ وَ كَانَ أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا ع يَقُولُ ذَلِكَ إِذَا خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ.[18]
امام صادق علیه السّلام فرمود: شيوه ابوجعفر (امام باقر علیه السّلام) این بود كه هر گاه از خانهاش بیرون مي شد، مي گفت: به نام خدا بيرون شدم و به نام خدا وارد شدم و بر خدا توكل دارم، و هیچ حرکت و قوه ای نیست مگر به خدای والای عظیم.
محمد بن سنان گفته است: شيوه امام رضا علیه السّلام این بود كه هنگام خروج از منزلش همين دعا را مي خواند.
18- المحاسن عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنِ الثُّمَالِيِّ قَالَ: اسْتَأْذَنْتُ عَلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع فَخَرَجَ عَلَيَّ وَ شَفَتَاهُ تَتَحَرَّكَانِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ خَرَجْتَ وَ شَفَتَاكَ تَتَحَرَّكَانِ فَقَالَ وَ أُلْهِمْنَا ذَلِكَ يَا ثُمَالِيُّ فَقُلْتُ نَعَمْ فَأَخْبِرْنِي بِهِ فَقَالَ نَعَمْ يَا ثُمَالِيُّ مَنْ قَالَ حِينَ يَخْرُجُ مِنْ مَنْزِلِهِ بِسْمِ اللَّهِ حَسْبِيَ اللَّهُ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللَّهِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ أُمُورِي كُلِّهَا وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ خِزْيِ الدُّنْيَا وَ عَذَابِ الْآخِرَةِ كَفَاهُ اللَّهُ مَا أَهَمَّهُ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ آخِرَتِهِ.[19]
ثمالى گفت: از امام باقر علیه السّلام اجازه ورود خواستم و ایشان بیرون شد و لبانش در حركت بودند. گفتم: قربانت گردم! بیرون شدى و لبانت در حركت بودند؟ فرمود: اى ثمالى! اين دعا به ما الهام شده است. گفتم: چه خوب! آن را به من هم خبر بده. فرمود: بسيار خوب اى ثمالى، هر كه هنگام بیرون شدن از منزلش گويد: «بسم الله حسبى الله توكلت على الله، بار خدايا! من از تو می خواهم خوبى همه امورم را و به تو پناه می برم از رسوایی دنيا و عذاب آخرت»، خدا هر امر مهم او را در دنيا و آخرتش كفايت كند.
19- المحاسن عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ: كَانَ أَبِي يَقُولُ إِذَا خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ خَرَجْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ لَا بِحَوْلٍ مِنِّي وَ قُوَّةٍ بَلْ بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ يَا رَبِّ مُتَعَرِّضاً لِرِزْقِكَ فَأْتِنِي بِهِ فِي عَافِيَةٍ. [20]
امام رضا علیه السّلام فرمود: هر گاه پدرم از منزلش بیرون میرفت، می گفت: «بسم الله الرحمن الرحيم، بيرون شدم به حول و قوه خدا، نه به حول و قوه خودم، بلكه به حول و قوه تو ای پروردگار، خواهان روزى از تو هستم، آن را با عافيت به من ارزانی دار.
20- مكارم الأخلاق قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع مَنْ خَرَجَ مِنْ بَيْتِهِ وَ قَلَبَ خَاتَمَهُ إِلَى بَطْنِ كَفَّيْهِ وَ قَرَأَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ ثُمَّ قَالَ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ آمَنْتُ بِسِرِّ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَانِيَتِهِمْ لَمْ يَرَ فِي يَوْمِهِ ذَلِكَ شَيْئاً يَكْرَهُهُ.[21]
امير مؤمنان علیه السّلام فرمود: هر كس از منزلش بیرون رود و انگشترش را به طرف كف دستش بچرخاند و «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» را بخواند و سپس گويد: «آمَنْتُ بِاللَّهِ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ آمَنْتُ بِسِرِّ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَانِيَتِهِمْ» (ایمان آوردم به خدای واحد بی شریک، ایمان آوردم به سرّ و آشکار آل محمد) در آن روز بدى نبيند.