حکمت 413 نهج البلاغه : ره آورد عقل

حکمت 413 نهج البلاغه : ره آورد عقل

متن اصلی حکمت 413 نهج البلاغه

موضوع حکمت 413 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 413 نهج البلاغه

413 وَ قَالَ عليه السلام «كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ»

موضوع حکمت 413 نهج البلاغه

ره آورد عقل

(علمى)

ترجمه مرحوم فیض

413- امام عليه السّلام (در سود عقل) فرموده است 1 بس است ترا (سود بردن) از عقل و خرد كه راههاى گمراهيت را از راههاى رستگاريت بتو آشكار مى سازد (زيرا اين سود همه سودها را در بر دارد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1284)

ترجمه مرحوم شهیدی

421 [و فرمود:] از خرد تو را اين بايد كه راه گمراهى ات را از راه رستگاريت، نمايد.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 437)

شرح ابن میثم

396- و قال عليه السّلام:

كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ

المعنى

الغرض من العقل العملىّ هو ما ذكره عليه السّلام. و كفى به.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 446 و 447)

ترجمه شرح ابن میثم

396- امام (ع) فرمود:

كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ

ترجمه

«همين قدر در عقل و خرد تو بس كه راههاى گمراهى ات را از راههاى رستگارى آشكار سازد».

شرح

هدف از عقل عملى همان است كه امام (ع) بيان داشته است و همان قدر كافى است.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 755)

شرح مرحوم مغنیه

415- كفاك من عقلك ما أوضح لك سبيل غيّك من رشدك.

المعنى

قد يملك الانسان عقلا يخترع به أدق الآلات، كسفينة الفضاء و العقل الألكتروني، و يتنبأ من القرائن الخفية بما سيقع من الأحداث، و يكتشف أسرار الطبيعة و يكيّفها حسبما يشاء، و لكن هذا وحده لا يجعل الانسان عاقلا بالمعنى الصحيح إلا اذا استعمل عقله و علمه فيما ينفع و لا يضر، أما اذا استغلّهما في الكذب و الخداع، و التخويف و اللصوصية، أما هذا العقل و هذا العلم فهما شر و وبال، و فساد و ضلال.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 460 و 461)

شرح شیخ عباس قمی

214- كفاك من عقلك ما أوضح لك سبل غيّك من رشدك.«» الغرض من العقل العمليّ هو ما ذكره عليه السلام، و كفى به.

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص176)

شرح منهاج البراعة خویی

(400) و قال عليه السّلام: كفاك من عقلك ما أوضح لك سبل غيّك [من رشدك ].

المعنى

نبّه عليه السّلام إلى حسن الاستفادة من العقل فيما يفيد الانسان و فيما يقع في طريق سعادته و نجاته بعد موته و في أيام حياته، و لا ينبغي صرف العقل في امور لا يرتبط بسعادة الدنيا أو الاخرة.

الترجمة

فرمود: براى تو از خردت همين بس كه راههاى گمراهى خود را از راه درست و حق روشن سازد.

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 500 و 501)

شرح لاهیجی

(451) و قال (- ع- ) كفاك من عقلك ما اوضح لك سبيل غيّك من رشدك يعنى و گفت (- ع- ) كه بس است ترا از عقل و دانش تو آن قدرى كه ظاهر گرداند از براى تو راه ضلالت و گمراهى ترا از راه هدايت تو

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 329)

شرح ابن ابی الحدید

429 وَ قَالَ ع : كَفَاكَ مِنْ عَقْلِكَ مَا أَوْضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِنْ رُشْدِكَ يقول ع- كفى الإنسان من عقله ما يفرق به بين الغي و الرشاد- و بين الحق من العقائد و الباطل- فإنه بذلك يتم تكليفه و لا حاجة في التكليف- و الفرق بين الغي و الرشد إلى زيادة على ذلك- نحو التجارب التي تفيده الحزم التام- و معرفة أحوال الدنيا و أهلها- و أيضا لا حاجة له- إلى أن يكون عنده من الفطنة الثاقبة و الذكاء التام- ما يستنبط به دقائق الكلام- في الحكمة و الهندسة و العلوم الغامضة- فإن ذلك كله فضل مستغنى عنه- فإن حصل للإنسان فقد كمل- و إن لم يحصل للإنسان فقد كفاه في تكليفه- و نجاته من معاطب العصيان ما يفرق به بين الغي و الرشاد- و هو حصول العلوم البديهية في القلب- و ما جرى مجراها من علوم العادات- و ما يذكره أصحابنا في باب التكليف

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 20، ص 65)

شرح نهج البلاغه منظوم

[412] و قال عليه السّلام:

كفاك من عقلك ما أوضح لك سبل غيّك من رشدك.

ترجمه

تو را از خرد (استفادت) آن بس كه گمراهيت را از رستگارى راه بتو مى نماياند (و از وادى شركت بشهرستان دين و دانش مى رساند).

نظم

  • ز عقل و از خرد باشى اگر كسهمين يك سود كافى باشد و بس
  • كه اندر راه دينت هست يارىز گمراهيت بدهد رستگارى
  • زنا هموار دشت شرك و پستىخرد آرد تو را در حق پرستى
  • اگر خواهى ز زشتيها جدائىبعقل و دين دلا بايد فزائى

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 197 و 198)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

آیت الله حاج میرزا محمد غروی تبریزی (آیت اخلاص)

آیت الله حاج میرزا محمد غروی تبریزی (آیت اخلاص)

او يكي از علماي واقعي و زاهد بود و تا آخر عمر، تدريس را ترك نكرد . در سرما و گرما و با كهولت سن، راه طولاني را پياده به مدرسه طالبيه مي آمد . چند بار شاگردانش عرض كردند: «حاج آقا چرا سوار تاكسي نمي شويد؟» فرمود: «من كه توان آمدن دارم، چرا مال امام را خرج كنم؟
حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست.
مرحوم حاج عباسعلی حسینی

مرحوم حاج عباسعلی حسینی

در این بخش سیره ی تبلیغی مرحوم حاج عباسعلی حسینی بیان شده است.
حاج شیخ حسن حجتی واعظ

حاج شیخ حسن حجتی واعظ

رحوم حجتي واعظ، سخنوري بصير، شجاع، بليغ و فصيح بود . هنوز هم بعد از چهل سال از خاموش شدن اين خورشيد درخشان شمال، در افواه و السنه مردم سخن از ملاحت و شيريني سخنان وي مي رود .
No image

امام خمینی (ره) آینه مهر و قهر

امام در طول شبانه روز حتي يك دقيقه وقت تلف شده و بدون برنامه از قبل تعيين شده نداشتند . با توجه به شرايط سني و ميزان فعاليتي كه داشتند، باز هم ساعات خاصي را در سه نوبت - هر كدام، نيم تا يك ساعت - به اهل منزل اختصاص داده بودند كه هر كدام از ما كه مايل بوديم خدمت ايشان مي رسيديم و مسائل خودمان را مطرح مي كرديم.

پر بازدیدترین ها

No image

حضرت آیت الله آقای دکتر محمد محققی لاهیجانی قدس سره

رحوم دكتر محققي، پس از رحلت آيت الله حائري مدتي در همدان و يزد توقف فرمود . آن گاه به حوزه علميه قم مراجعت كرد و به تدريس فلسفه و علوم طبيعي پرداخت . جمعيت انبوهي از مردم - روحاني و غير روحاني - در مجلس درس ايشان حاضر مي شدند و از وجود پربركت ايشان استفاده مي كردند.
No image

شهید والامقام حجت الاسلام والمسلمین شیخ محمد کشوری

شهيد كشوري علاوه بر تبليغ شريعت ديني، در بعد سازندگي نيز فعاليتي حقيقتا چشمگير و مستمر داشتند. به طوري كه با تنها دستگاه بلدوزري كه از طرف استانداري استان جهت عمران و آباداني منطقه محروم پاپي در اختيار ايشان قرار داده بودند اكثر راه هاي ارتباطي روستايي عشايري منطقه را كه بالغ بر 300 كيلومتر مي باشد جاده شكافي و احداث نمودند و مردم آن منطقه كه تا قبل از انقلاب هيچ گونه راه عبور و مروري نداشتند و مي بايست ساعت ها با پاي پياده مسافت زيادي را جهت رفع احتياجات خود تا شهر خرم آباد طي نمايند در طول اين چند سال به همت آن شهيد از اين نعمت برخوردار شدند.
حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست.
No image

مصاحبه با حجت الاسلام والمسلمین سیدتقی طباطبایی

در این بخش مصاحبه با حجت الاسلام والمسلمین سیدتقی طباطبایی در موضوع سیره تبلیغی علماء وارسته ارائه شده است.
No image

شهید بهشتی در آیینه خاطرات

در سفري كه به تركيه داشتيم، در راه آنكارا در يكی از شهرهاي جنوبي شبي را گذرانديم. صبح كه مي خواستيم زودتر حركت كنيم پسر كوچكم اظهار تشنگي كرد، به مغازه اي رفتم و نوشابه اي براي او گرفتم . كيفي را كه مبلغ كمي پول و تمام اسناد - از گذرنامه گرفته تا اسناد ماشين - در آن بود در همان مغازه فراموش كردم و حركت كرديم . حدود 250 كيلومتر كه از آن محل دور شده بوديم براي خوردن صبحانه نگه داشتيم . از روي عادتي كه داشتم دست بردم تا كيفم را بردارم ديدم نيست!
Powered by TayaCMS