(1)
قرآن برای آفرینش انسان اهدافی را بیان کرده است از جمله:
1. عبادت. «و ما خلقت الجنّ والانس الاّ لیعبدون»(2) من جن و انس را نیافریدم جز برای این که عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند).
2. آزمایش. «خَلَق الموت والحیاه لیَبلوکم ایّکم احسن عملاً»(3) (خداوند) مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید، که کدام یک از شما بهتر عمل می کنید.
3. برای دریافت رحمت الهی. «الاّ مَن رحم ربّک و لذلک خلقهم»(4) مگر کسی که پروردگارت به او رحم کند و(خداوند) برای همین (رحمت) مردم را آفرید.
حضرت علی علیه السلام فرمود: «رحم اللّه امرء عرف قدره» خداوند رحمت کند کسی را که ارزش و اعتبار خود را بشناسد.(5) و بداند از کجا آمده، اکنون در کجاست وسپس به کجا می رود.
امام حسین علیه السلام فرمود: «انّ اللّه ما خلق العباد الاّ لیعرفوه فاذا عرفوه عبدوه فاذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عباده من سواه» خداوند متعال بندگانش را نیافریده است مگر برای این که او را بشناسند، آن گاه که او را شناختند، عبادتش کنند و چون خدا را عبادت کردند، با پرستش و عبادت او از پرستش غیر او بی نیاز شوند.(6)
حضرت علی علیه السلام فرمود: «الدّنیا خُلقت لغیرها ولم تخلق لنفسها»(7) دنیا برای دیگری آفریده شده و برای خود آفریده نشده است. (دنیا وسیله ای است برای رسیدن به آخرت)
آری، کسانی که همه ی هدف های خود را در درون دنیا جستجو می کنند، زمین گرا و زمین گیر می شوند. چنانکه در آیه ی 176 سوره اعراف آمده است: «اخلد الی الارض»
هر دم از عمر گرامی هست گنج بی بدل
می رود گنجی چنین هرلحظه بر باد آه آه
ص:340
1- 2184. ذیل آیه 115 سوره مؤمنون.
2- 2185. ذاریات، 56 .
3- 2186. ملک، 2 .
4- 2187. هود، 119.
5- 2188. غررالحکم.
6- 2189. بحار، ج 5، ص 312.
7- 2190. نهج البلاغه، حکمت 463.