حکمت 348 نهج البلاغه : قدرت خداوند در روزى رسانى

حکمت 348 نهج البلاغه : قدرت خداوند در روزى رسانى

متن اصلی حکمت 348 نهج البلاغه

موضوع حکمت 348 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 348 نهج البلاغه

348 وَ قِيلَ لَهُ عليه السلام لَوْ سُدَّ عَلَى رَجُلٍ بَابُ بَيْتٍ«» وَ تُرِكَ فِيهِ مِنْ أَيْنَ كَانَ يَأْتِيهِ رِزْقُهُ فَقَالَ مِنْ حَيْثُ يَأْتِيهِ أَجَلُهُ

موضوع حکمت 348 نهج البلاغه

قدرت خداوند در روزى رسانى

(اعتقادى)

ترجمه مرحوم فیض

348- بامام عليه السّلام گفتند اگر در خانه مردى را به رويش ببندند و او را در آن (بى آذوقه) بگذارند روزيش از كجا مى آيد آن حضرت (در باره روزى) فرمود: 1- از جائيكه اجل و مردنش مى آيد (از هر راه كه مرگ مى آيد خداى تعالى قادر و توانا است كه روزى را از آن راه بياورد پس چنانكه در بسته از آمدن مرگ مانع نمى شود از رسيدن روزى هم مانع نمى گردد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1253)

ترجمه مرحوم شهیدی

356 [و او را گفتند اگر در خانه مردى را به رويش بندند روزى او از كجا سوى او آيد فرمود:] از آنجا كه مرگش بر وى در آيد.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 424)

شرح ابن میثم

337- و قيل له عليه السّلام: لو سد على رجل باب بيته و ترك فيه من أين كان يأتيه رزقه

فقال عليه السّلام: مِنْ حَيْثُ يَأْتِيهِ أَجَلُهُ

المعنى

قاس الرزق على الأجل لاشتراكهما في مبدء واحد و هو قدرة الصانع تعالى.

و أشار إلى ذلك بقوله: من حيث. و أشار إلى ذلك بقوله: من حيث.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 416)

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 416)

ترجمه شرح ابن میثم

337- به امام (ع) گفتند: «اگر در خانه مردى را به روى او ببندند و او را داخل خانه قرار دهند، روزى او از كجا مى رسد» امام (ع) در جواب فرمود:

مِنْ حَيْثُ يَأْتِيهِ أَجَلُهُ

ترجمه

«اگر در خانه مردى را به روى او ببندند و او را داخل خانه قرار دهند، روزى او از كجا مى رسد» امام (ع) در جواب فرمود: «از جايى كه اجلش مى رسد».

شرح

امام (ع) روزى را با مرگ قياس كرده است، از آن رو كه هر دو از يك جا ريشه مى گيرند و آن قدرت آفريدگار است، و با عبارت: «من حيث» بدان اشاره نموده است.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 705)

شرح مرحوم مغنیه

355- و قيل له عليه السّلام: لو سدّ على رجل باب بيته و ترك فيه من أين كان يأتيه رزقه فقال: من حيث يأتيه أجله.

المعنى

كل حي يحمل معه سبب موته أينما كان و يكون، و لا يحمل الغذاء الذي فيه قوامه فكيف صح قياس ذاك على هذا. الجواب: يريد الإمام أن الأجل و الموت يقع من حيث لا نعلم، و كذلك الرزق قد يأتي من حيث لا نحتسب، فإذا أراد اللّه بقاء المسجون في قيد الحياة- هيأ له أسباب الرزق من كل طريق و لو كان غير مألوف و لا معروف، كنزول مائدة من السماء.. انه على كل شي ء قدير: فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَناً وَ كَفَّلَها زَكَرِيَّا كُلَّما دَخَلَ عَلَيْها زَكَرِيَّا الْمِحْرابَ وَجَدَ عِنْدَها- 37 آل عمران.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 423)

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

(342) و قيل له عليه السّلام: لو سدّ على رجل باب بيته و ترك فيه، من أين كان يأتيه رزقه فقال عليه السّلام: من حيث يأتيه أجله.

المعنى

أشار عليه السّلام في جواب هذا السئوال إلى أنّ الرازق الحقيقى هو اللَّه تعالى. و قد أحاط بكلّ شي ء قدرا و له في إجراء الامور عوامل و أسباب خفيّة لا تحصى، و كما أنّه قادر على قبض الأرواح و إيتاء الاجال في البيوت المسدودة الأبواب، كذلك قادر على إيتاء الرزق من حيث لا يحتسب، و لا يخطر ببال أحد.

الترجمة

به آن حضرت عرض شد كه اگر درهاى خانه را بروي كسى ببندند و او را در آن بگذارند روزيش از كجا باو مى رسد در پاسخ فرمود: از آنجا كه اجلش در مى رسد.

  • از علي شد سؤال اين مشكلتا نمايد براى مردم حلّ
  • گر كسى در درون خانه بودهمه درها بروش گردد سدّ
  • از كجا روزيش رسد بر وىگفت از آنجا كه مرگ گيرد وى

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 438 و 439)

شرح لاهیجی

(390) و قيل له (- ع- ) لو سدّ على رجل باب بيته و ترك فيه اين كان يأتيه رزقه فقال (- ع- ) من حيث يأتيه اجله يعنى و گفته شد باو (- ع- ) كه اگر سدّ كرده شود بر مردى دروازه خانه را و وا گذاشته شود ان مرد را در ان خانه از كجا ميايد او را روزى او پس گفت (- ع- ) كه از جائى كه ميايد او را مرگ او يعنى از خواست خداء او

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 323)

شرح ابن ابی الحدید

362: وَ قِيلَ لَهُ ع لَوْ سُدَّ عَلَى رَجُلٍ بَابُ بَيْتٍ وَ تُرِكَ فِيهِ- مِنْ أَيْنَ كَانَ يَأْتِيهِ رِزْقُهُ- فَقَالَ ع مِنْ حَيْثُ يَأْتِيهِ أَجَلُهُ ليس يعني ع أن كل من يسد عليه باب بيت- فإنه لا بد أن يرزقه الله تعالى- لأن العيان و المشاهدة تقتضي خلاف ذلك- و ما رأينا من سد عليه باب بيت مدة طويلة فعاش- و لا ريب أن من شق أسطوانة و جعل فيها حيا- ثم بنيت الأسطوانة عليه فإنه يموت مختنقا- و لا يأتيه رزقه و لا حياته- و لأن للحكماء أن يقولوا في الفرق بين الموضعين- إن أجله إنما يأتيه لأن الأجل عدم الحياة- و الحياة تعدم لعدم ما يوجبها- و الذي يوجب استمرارها الغذاء- فلما انقطع الغذاء حضر الأجل- فهذا هو الوجه الذي يأتيه منه أجله- و لا سبيل إلى ذكر مثله في حضور الرزق- لمن يسد عليه الباب- . فإذا معنى كلامه ع أن الله تعالى- إذا علم فيمن يجعل في دار و يسد عليه بابها- أن في بقاء حياته لطفا لبعض المكلفين- فإنه يجب على الله تعالى أن يديم حياته- كما يشاء سبحانه- إما بغذاء يقيم به مادة حياته- أو

يديم حياته بغير سبب- و هذا هو الوجه الذي منه يأتيه أجله أيضا- لأن إماتة الله المكلف أمر تابع للمصلحة- لأنه لا بد من انقطاع التكليف على كل حال- للوجه الذي يذكره أصحابنا في كتبهم- فإذا كان الموت تابعا للمصلحة- و كان الإحياء تابعا للمصلحة- فقد أتى الإنسان رزقه يعني حياته- من حيث يأتيه أجله و انتظم الكلام

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 272 و 273)

شرح نهج البلاغه منظوم

[347] و قيل له عليه السّلام:

لو سدّ على رجل باب بيته و ترك فيه، من أين كان يأتيه رزقه فقال: من حيث يأتيه أجله.

ترجمه

آن حضرت عليه السّلام را گفتند اگر مردى را در خانه اش انداختند، در را برويش در بندند روزيش از كجا مى رسد، فرمودند از همان جا كه اجلش در مى رسد.

نظم

  • از آن حضرت يكى مردى بپرسيدكه اى علم خداوند از تو با ديد
  • اگر در خانه مردى را گذارنددر آن خانه بر وى بسته دارند
  • تو اندر چرخ دانش چون كه ماهىرسد روزى بوى گو از چه راهى
  • بگفتا مرگ از هر ره شتابدبسويش روزيش زان راه يابد
  • اگر در بسته بر ما يا كه باز است بر وى مرگ و روزى در فراز است
  • سوى ما ز اسمان اين هر دو پويا استبما ارسال آن را حق توانا است
  • ز گردون بر زمينشان مى كشاند ز هر راهى كه خواهد مى رساند

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 130)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

فتوحات خلفای پیش از امیرمومنان علی علیه السلام سرزمینی وسیع و پهناور برای حکومت ایشان به ارث گذاشت (که شامل تمام کشورهای کنونی شبه جزیره، ایران، عراق، شامات کنونی، مصر و...) زمامداری موفقیت آمیز ایشان برآن سرزمین با ابزار و سایل و سطح فرهنگی آن زمان می تواند بهترین الگوی زمامداری برای ما شیعیان ایشان باشد.
برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

سیرۀ پیامبر و اهل بیت صلوات الله علیهم در تربیت اعتقادی در زمینۀاصل توحید دارای مراحل سه گانۀ تبیین، توصیف و تثبیت بوده است.اولا:در مواجهه با اکثریت مردم اصل وجود خدا را مفروض گرفته اما در برابر عقاید انحرافی از دلایل روشن و قوی استفاده می کردند. ثانیا: در مقام معرفی خدا تاکید بر بیان صفات خدا می کردند با رعایت سطح فکری مخاطب. ثالثا: برای ارتقا و رشد ایمان فرد را به ارتباط با خدا و حفظ و تقویت ارتباط با خدا دعوت می کردند.
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.

پر بازدیدترین ها

No image

دعا در سيره عبادي معصومين

دعاهایی كه از پیشوایان دین و امامان معصوم رسیده ودر دست است یكی از نفائس منابع علوم ومعارف و اخلاق اسلامی به شمار می روند برای اینكه ان بزرگواران با شناختی كه از خدا و مبادی عالیه و همچنین از انسان و نیازمندی هایش داشته اند از مكنونات دل ادمی در مقام دعا تعبیر كرده و از حقایق اعتقادی اخلاقی پرده برداشته اندو با تعلیم این دعاها و تشویق ایشان به خواندن این ادعیه خواسته اند تا آنان كه لیاقت فراگیری معارف الهی را دارند بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایی از خلقت كه همان عبودیّت واقعی و معرفت اوست نایل آیند
No image

مهرورزی در سيره اميرالمؤمنين

چکیده بحث: نگاهي به زندگي 63 ساله اميرالمؤمنين علي عليه السلام اين مفهوم را در پي دارد که آنچه در رفتار و گفتار حضرت حکمفرما بوده از شدت عدالت نشأت مي گرفته است و در سايه اين عدالت مهرورزي هايي نسبت به همگان مثل دشمن، دوست، مسلمان، غير مسلمان، کودک، جوان، پير، يتيم، فقير و... صورت مي گرفته است به طوري که تعجب انسانها و در زمان اخير، مستشرقين را برانگيخته است و افراد زيادي به واسطه مهرورزي هاي حضرت مسلمان شدند.
No image

حلم و بردباری در سيره اخلاقي ائمه معصومين

تعریف و مفهوم حلم ، اهمیت وفضیلت حلم در آیینه آیات و روایات ، ویژگی های شخص حلیم ، حلم وکظم غیظ ، همراهی حلم با علم و عقل و آثار و ثمرات حلم در نتیجه بحثی مختصر از سیره ائمه معصومین علیهم السلام در این باب از جمله مباحثی است که در اندک مجالی بحث خواهد شد .
No image

حقوق شهروندی در حكومت علوی

مقاله حاضر با عنوان حرمت وکرامت انسان در حکومت امام علی(ع) عهده دار تبیین منزلت انسان در حکومت علوی است. بدین منظور ابتدا نگاهی به دیدگاه آن حضرت درباره حکومت می افکنیم.
Powered by TayaCMS