(1)
در اینجا با توجّه به آیات متعدّد، میان جایگاه اصحاب یمین در بهشت و اصحاب شمال در جهنّم مقایسه ای می کنیم:
برای اصحاب یمین: برای اصحاب شمال:
سایه ای ممتد و دائم. «فی ظلّ ممدود» سایه ای از دود سیاه. «ظلّ من یحموم»
میوه هایی مجاز و مدام. «لامقطوعه نه خنک و نه سودمند. «لا بارد و
و لا ممنوعه» لا کریم»
نوشیدنی هایی پاکیزه. «شراباً طهورا»(2) آبی همچون فلز گداخته. «بماء کالمهل»(3)
رودهایی از آب. «انهار من ماء»(4) در آرزوی آب. «افیضوا علینا من الماء...»(5)
رودهایی از شیر. «انهار من لبن»(6) آبی سوزان و زهرآلود. «حمیم و غساق»(7)
رودهایی از شراب. «انهار من خمر»(8) آبی پست. «من غِسلین»(9)
رودهایی از عسل. «انهار من عسل مصّفی»(10) آبی چرک و خون آلود. «ماء صدید»(11)
دو بهشت و باغ بزرگ. «جنّتان»(12) مکانی تنگ. «مکاناً ضیّقا»(13)
برخوردهایی با سلام و سلامتی. «الا قیلاً لعنت و نفرین به یکدیگر. «کلّما دخلت
سلاماً سلاما»(14) امهّ لعنت اختها»(15)
ورودی با احترام. «طبتم فادخلوها»(16) ورودی با قهر و نفرت. «خذوه فغلّوه»(17)
برخورداری از رحمت و درود الهی. «سلام توهین و بایکوت. «قال اخسئوا فیها
قولاً من ربّ رحیم»(18) و لا تکلّمون»(19)
ص:134
1- 861. ذیل آیات 41 تا 48 سوره واقعه.
2- 862. انسان، 21.
3- 863. کهف، 28.
4- 864. محمّد، 15.
5- 865. اعراف، 50.
6- 866. محمّد، 15.
7- 867. ص، 57.
8- 868. محمّد، 15.
9- 869. حاقّه، 36.
10- 870. محمّد، 15.
11- 871. ابراهیم، 16.
12- 872. الرّحمن، 46.
13- 873. فرقان، 13.
14- 874. واقعه، 26.
15- 875. اعراف، 38.
16- 876. زمر، 73.
17- 877. حاقّه، 30.
18- 878. یس، 58.
19- 879. مؤمنون، 108.
پذیرایی کنندگانی بی نظیر. «یطوف علیهم گردش در میان آتش و آب سوزان. «یطوفون
ولدان مخلّدون»(1) بینها و بین حمیم آن»(2)