در فرهنگ اسلام برای بسیاری از امور مادّی، مشابه معنوی نیز وجود دارد. برای مثال:
الف) خوراک مادّی: «کلوا من الطیبات»(3)
خوراک معنوی: «فلینظر الانسان الی طعامه»(4) که امام علیه السلام می فرمایند: «الی علمه»(5) ببیند چه می آموزد.
ب) لباس مادّی: «سرابیل تقیکم»(6)
لباس معنوی: «و لباس التقوی ذلک خیر»(7)
ج) زینت مادّی: «خذوا زینتکم عند کل مسجد»(8)
زینت معنوی: «حبّب الیکم الایمان و زیّنه فی قلوبکم»(9)
د) سفر مادّی: «و ان کنتم علی سفر»(10)
سفر معنوی: «انک کادح الی ربّک کدحاً»(11)
ه) رزق مادّی: «من الثمرات رزقاً لکم»(12)
ص:255
1- 1693. آل عمران، 181.
2- 1694. منافقون، 7.
3- 1695. مؤمنون، 51.
4- 1696. عبس، 24.
5- 1697. رجال کشی، ج 4، ص 3.
6- 1698. نحل، 81.
7- 1699. اعراف، 26.
8- 1700. اعراف، 31.
9- 1701. حجرات، 7.
10- 1702. بقره، 383.
11- 1703. انشقاق، 6.
12- 1704. بقره، 22.
رزق معنوی: «وارزقنی حج بیتک الحرام»(1)
و) شیرینی مادّی: «حلاوه الدنیا»(2)
شیرینی معنوی: «حلاوه الایمان»(3)، «حلاوه وُدّک»(4)
ز) پاداش مادّی: «جنات تجری من تحتها الانهار...»(5)
پاداش معنوی: «و رضوان من اللّه اکبر»(6)
ح) پدر مادّی: «و والد و ما ولد»(7)
پدر معنوی: «أنا و علیٌ ابوا هذه الامّه»(8)
ط) هجرت مادّی: «و هاجروا»(9)
هجرت معنوی: «و الرجز فاهجر»(10)