رعايت نكات زير در دوران باردارى به سلامتى جنين و نوزاد آينده كمك مى كند.
تغذيه مناسب :
رشد جنين بطور مستقيم بستگى به تغذيه مادر دارد، غذاى مادر بايد كافى و حاوى ويتامينها و املاح و آهن باشد كه با مصرف نان ، شير، كره ، پنير، تخم مرغ ، گوشت ، ميوه جات و سبزيجات تاءمين مى گردد، مواد قندى و نشاسته نيز براى رشد جنين و احتياجات فيزيولوژيكى مادر لازم است ، اين مواد در برنج سيب زمينى ، غلات و انواع شيرينى ها و قند موجود است .
اما بايد به حد تعادل خورده شود، زيرا پرخورى منجر به چاقى مى گردد و چاقى زياد در دوران باردارى مضر است معمولا افزايش وزن مادر در تمام دوره حاملگى نبايد از 10 - 12 كيلوگرم بيشتر باشد.
يكى از موادى كه خيلى ضرورى است ماده اى است بنام كلسيم كه براى ساخته شدن استخوان بندى جنين لازم است ، چون كلسيم در شير بطور كلى در لبنيات به مقدار زياد وجود دارد، لذا بهتر است زنان باردار و شيرده حداقل روزى دو ليوان شير بنوشند، علاوه بر شير از ماست و پنير هم مى توان استفاده كرد.
پيشگيرى از ابتلاء به بيماريهاى عفونى و تب دار:
مادر به علت تاءثير شديد و وابستگى زياد با جنين بايد از برخورد با اشخاص بيمار، سرماخورده ، رفتن به مراكز شلوغ ، بچه هاى بيمار، اجتناب كند زيرا بيمارى و داروهائى كه براى رفع آن مصرف مى شود، ممكن است مشكلاتى را ايجاد كنند.
داروها:
دارو هر چقدر هم كه بى ضرر باشد نبايد بى تجويز پزشك متخصص مصرف گرد
لباس و كفش مناسب :
پوشيدن لباس و كفش مناسب در راحتى مادر سهم به سزائى دارد.
نرمش هاى روزانه و گردش :
در هواى آزاد و پياده روى ، موجب راحت تر شدن زايمان مى گردد.
بچه زيبا
امام صادق عليه السلام به پسرى زيبا نظر نموده فرمود: پدر اين جوان بايد گلابى خورده باشد و در روايتى نيز خوردن گلابى براى مادر موجب طراوت فرزند شمرده شده است .
خرما براى زن هنگام زايمان
امام صادق عليه السلام فرمود: هيچ التيام بخشى مانند خرما براى زائو موثر نيست ، زيرا خداوند حضرت مريم را در هنگام نفاس (زايمان ) به خرماى تازه روزى داد.
خاصيت خوردن كندر براى زنان باردار
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: به زنان باردار خود كندر بخورانيد كه فرزند چون در شكم مادر با كندر تغذيه شود، عقلش محكم مى شود و اگر پسر باشد شجاع مى شود و اگر دختر باشد عظمت عجيزتها فتحظى عند زوجها (از نظر جسمى در امور جنسى كامل مى گردد(
(الكافي (ط - الإسلامية)، ج6، ص: 23)
لقمه حرام در طفل اثر مى گذارد
(( كسب الحرام يبين فى الذرية ))(
الكافي (ط - دارالحديث)، ج9، ص: 680
)
امام صادق عليه السلام فرمود:
در آمد حرام در اولاد اثر مى گذارد - يعنى پدر و مادر بايد مراقب باشند، كه غذاى حرام نخورند وگرنه نطفه اى كه با غذاى حرام درست شده و يا جنينى كه با غذاى حرام تغذيه شده باشد، در فرزند اثر نامطلوب باقى مى گذارد
حالات و روحيات مادر در روان طفل اثر مى گذارد
نواقصى كه در ساختمان جنين در شكم مادر پديد مى آيد، منحصر به ضايعات جسمانى نيست ، بسيار اتفاق مى افتد كه فرزند در رحم مادر دچار عوارض روانى و انحرافهاى معنوى مى شود كه ظاهرا ناپيداست ، ولى مادر زمينه هاى آن را در فرزند آماده نموده و بچه با وضع اسرارآميزى با همان زمينه ها و شرائط شكل مى گيرد و پس از ولادت و گذشت زمان تدريجا آن اسرار نهفته را آشكار مى كند.
شايد يكى از رموز دستورات دينى به اينكه همسرى ، انتخاب كنيد، كه اخلاق و دين داشته باشد، و ازدواج با زن احمق بپرهيزيد كه فرزندش ضايع است ، در همين نكته نهفته باشد، مادر فقط بدن و جسم طفل را پرورش نمى دهد، بلكه صفات اخلاقى بسيارى از مادر به فرزند سرايت مى كند.
مادر در دوران باردارى، مى بايست از آرامش و اعصاب خوب ، برخوردار باشد، هيجانات فوق العاده ترس هاى زياد، حتى بغض و كينه و حسدهاى شديد و امورى مانند اينها مى تواند در روح و روان و حتى جسم جنين اثر سوء بگذارد.
صفات روحى مادر هم سرايت مى كند
از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود:
(( انظر فى اى شيى ء تضع ولدك فان العرق دساس )) ببينيد و دقت كنيد كه نطفه خودتان را در چه محلى قرار مى دهيد، كه اخلاق سرايت مى كند.
محمد حنفيه يكى از فرزندان حضرت على عليه السلام است ، حضرت على عليه السلام در جنگ جمل ، او را پرچمدار لشكر نمود، حضرت به او فرمان حمله داد، محمد حمله كرد، اما دشمن با بارش تير مانع از حمله او شد، او صبر كرد تا تيرها كمتر شود، حضرت خود را به او رسانيد و فرمود: نترس ، در ميان نيزه ها حمله كن كه مرگ سپر خوبى است !! او كمى پيشروى كرد، ولى باز متوقف شد.
على عليه السلام از اين ضعف فرزندش آزرده شد، نزديك آمد و با قبضه شمشير بر او كوبيد و فرمود: (( ادركك عرق من امك ، )) اين ضعف و ترس را از مادرت به ارث برده اى ، آرى ، اگر پدرى همچون حضرت امير عليه السلام كه قهرمان بى همتاى ميدان نبرد است ، براى كسى باشد اما مادر او داراى برخى صفات نباشد، باز تاءثير مادر سبب انتقال آن ضعف به فرزند مى شود(
شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج1، ص: 243
).
كنترل جمعيت راحتى در جمعيت كمتر
(( قلة العيال احد اليسارين ))(
من لا يحضره الفقيه، ج4، ص: 416
)
حضرت على عليه السلام فرمود: كمى زن و بچه يكى از دو راحتى است - عيال بمعناى افراد تحت سرپرست مى باشد.
مال و فرزند شما را غافل نكند
(( يا ايها الذين آمنوا لا تلهكم اموالكم و لا اولادكم عن ذكر الله فمن يفعل ذلك فاولئك هم الخاسرون . ))(المنافقون / 9)
خداوند متعال مى فرمايد: اى كسانى كه ايمان آورده ايد، دارائى ، و فرزندان شما، شما را از ياد خدا باز ندارند - كسانى كه چنين كنند اينان از زيانكارانند.
فرزندش او را بد عاقبت كرد
(( مازال الزبير رجلا منا اهل البيت حتى نشاء ابنه المشوم عبدالله ))(
منهاج البراعة في شرح نهج البلاغة (خوئى)، ج17، ص: 45
)
حضرت على عليه السلام فرمود: زبير (نام مردى از اصحاب پيامبر است ) همواره با ما خانواده بود تا پسر شوم او عبدالله بزرگ شد (اين حديث را در بحث مسئوليت پدر و مادر توضيح خواهيم داد)