معصیت ، ذلت و
خواری به بار می آورد
دیگر پیامد
گناهان این است که معصیت ذلت و خواری را برای عاصی به دنبال خواهد آورد زیرا که
عزت و عظمت در اطاعت و بندگی خداوند است که می فرماید:
«مَن كَانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعاً» فاطر/10
«هرکه طالب عزت است تمام عزت خاص خداست»
از جمله
دعاهای امام صادق (ع) این است: «اللّهمّ أعزّني بطاعتك، و
لا تخزني بمعصيتك» «خدایا به وسیه طاعتت مرا عزیز دار و
به وسیله معصیت و گناهانت مرا خوار مکن»
عبدالله بن
مبارک می گوید:
رَایتُ الذُّنوبَ
تُمیتُ القُلوبَ و قد یُورِثُ
الذُّلُ إدمانُها
و تَرکُ الذُّنوبُ
حیاةُ القُلوبِ و خَیرٌ لِنَفسِکَ
عصیانُها
و هَل أفسَدَ
الدِّینَ إلّا المُلوکُ و أحبارُ
سُوءٍ و رُهبانَها
دیدم که گناهان
قلب را میرانند ، و ارتکاب گناه خواری و زبونی را به دنبال دارد
ترک گناهان حیات و
زندگی دلهاست شیوه بهتر برای نفس پشت کردن به معصیتهاست
آیا جز شاهدان و
ندیمان سوء و راهبان ناآگاه ، کسی دین را به تباهی کشانده است؟
فاسد شدن عقل
از پیامدهای
دیگر گناهان این است که عقل را تباه می کنند ، زیرا عقل نور است و معصیت قطعا موجب
خاموشی نور عقل است و وقتی نور عقل به خاموشی گراید ، عقل ضعیف و ناقص می گردد.
بعضی از پیشینیان
می گویند: هیچ کسی تا عقلش تباه نگردد خدا را نافرمانی نمی کند و این واضح است
زیرا اگر کسی از وجود عقل برخوردار باشد او را از گناه و معصیت باز می دارد و به
وسیله عقل انسان در قبضه ی پروردگار و تحت فرمان اوست و در هر جا باشد: در منزل،
سفر، حضر و ... خداوند ناظر اوست و ملائک شاهد و ناظر بر او می باشند. واعظ قرآن
ایمان و مرگ او را باز می دارد و آن لذتها و خیرهای دنیوی و اخروی که به وسیله
ارتکاب معصیت از دست می دهد به مراتب بیشتر و چندین برابر لذت و سروری است که از
گناه و معصیت به دست می آورد. آیا برای عاقلان اهانت و استخفاف از این بیشتر وجود
دارد؟
مُهرِ دل
یکی دیگر از
پیامدهای گناه این است که هرگاه گناه زیاد شود بر قلب گناهکار مهر و قفل نهاده می
شود و به گروه غافلان در می آید. بعضی از علمای سلف در تفسیر آیه:
«كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم مَّا كَانُوا يَكْسِبُونَ»
مطففین/14
«نه چنین است بلکه آنچه مرتکب می شدند زنگار بر دلهایشان بسته است»
می گویند
انجام گناه بعد از گناه دیگری است.
حسن بصری می
گوید: تکرار گناه باعث می شود که چراغ دل به خاموشی گراید.
دیگران گفته
اند: وقتی گناه و معصیت زیاد گردد قلب صاحبان آن را خواهد پوشاند.
در حقیقت
قلب بر اثر گناه دچار زنگار می شود. وقتی که گناه زیاد گردد زنگار و تیرگی هم زیاد
می شود تا آنجا که قلب به تاریکی می گراید. در آن صورت به خاطر غلبه زنگار گناه ،
بر قلب مهر و قفل زده می شود و در میان پرده و پوشش بستری قرار خواهد گرفت.
وقتی که
انسان پس از هدایت و بصیرت به چنین وضعیتی گرفتار شد ، ایمان ، شخصیت و کرامت او
زیر و رو می گردد ، دشمن ، او را تحت سلطه خود قرار داده و به هر جا بخواهد می
کشاند.
جلب لعنت خدا بر
گناهکار
یکی دیگر از
پیامدهای گناه این است که: گناهان ، بنده را مشمول لعنت خدا و پیامبر قرار می دهند
و هر اندازه گناه بزرگتر و بیشتر باشد به همان اندازه گنهاکار شامل این لعنت خواهد
شد. لعنت خدا و پیامبر موارد زیر را در بر می گیرد:
زنی که
موهای زنان را پیوند زند و یا خواستار پیوند زدن موهای خود باشد ، زن خالکوب و خال
زن ، زنی که ابروان زنان دیگر را باریک کند و یا ابروی خود را باریک کند ، زنی که
دندان زنان دیگر را گشاد نماید و یا از دیگران بخواهد که دندانهای او را گشاد
نمایند ، رباخوار ، وکیل ، کاتب و شاهد آن ، محلِّل و محلِّل له ، دزد ، شرابخوار
(که از جمله ساقی ، تهیه کننده ، کارگر ، فروشنده ، مشتری ، حامل و محمول الیه پول
خوار آن را شامل می شود.) ، کسی که شعایر و حدود دینی را ترک کند ، کسی که پدر و
مادرش را لعنت کند ، کسی که جانداری را هدف تیراندازی تفریحی خود قرار دهد ، زنانی
که خودشان راشبیه مردان و مردانی که خودشان را شبیه زنان سازند ، کسی که به غیر از
نام خدا حیوانی را ذبح کند ، کسی که بدعتگذار باشد و یا مروج و پشتیبان بدعتی باشد
، تصویربرداری ، کسی که به عمل قوم لوط اشتغال ورزد ، کسی که پدر و مادرش را دشنام
دهد ، کسی که نابینا را گمراه سازد (راه را به او نشان ندهد) ، کسی که با حیوان
عمل جنسی انجام دهد ، کسی که نشانی و خال بر پیشانی الاغ قرار دهد ، کسی که به
مسلمانی زیان رساند و یا با او حیله کند ، زوّار مقابر به طریق غیر مشروع ، کسی که
بر سر آرامگاه و مقبره چراغ برپا کند ، کسی که زنی را بر شوهرش و یا مملوکی را بر
آقایش فاسد گرداند ، کسی که زنی را زا عقب معاشرت جنسی کند و زنی که بستر شوهرش را
ترک کند ، ملائک تا صبح او را لعنت می کنند ، کسی که خود را به غیر پدرش انتساب
دهد ، کسی که برادر دینی خود را با اسلحه سرد تهدید کند ، فرشتگان او را لعنت می
کنند و کسی که اصحاب را لعنت کند.
خداوند در
قرآن افراد زیر را هم مشمول لعنت خود قرار داده است:
کسانی که در
زمین فساد کنند و صله رحم را قطع کنند.
کسانی که
خدا و پیامبرش را آزار دهند.
کسانی که
زنان پاکدامن ، مسلمان و ناآگاه را به عمل زنا متهم کنند.
کسانی که
راه و مسیر کافران را بهترین راه برای مسلمانان قرار دهند.
و پیامبر
خدا افراد زیر را مشمول لعنت قرار داده است:
مردی که
لباس زن و یا زنی که لباس مرد بپوشد ، رشوه دهنده و رشوه گیرنده و واسطه میان آنها
و ...
اگر در میان
موارد فوق هیچ چیزی نباشد جز رضایت و تن دادن گناهکار به اینکه شامل لعنت خدا ،
پیامبر و ملائکه نباشد خودِ آن میتواند موجب ترک گناه گردد.
محروم شدن از دعای
پیامبر و ملائکه
یکی دیگر از
عواقب گناه محروم شدن از دعای پیامبر و فرشتگان است ، زیرا که خداوند متعال به
پیامبرش دستور فرموده که برای مردان و زنان مؤمن طلب مغفرت نماید. و خداوند متعال
می فرماید:
الَّذِينَ
يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ
وَيُؤْمِنُونَ بِهِ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ كُلَّ
شَيْءٍ رَّحْمَةً وَعِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تَابُوا وَاتَّبَعُوا سَبِيلَكَ
وَقِهِمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ * رَبَّنَا وَأَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي
وَعَدتَّهُم وَمَن صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ
إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ * وَقِهِمُ السَّيِّئَاتِ وَمَن تَقِ
السَّيِّئَاتِ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمْتَهُ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
(غافر/9-7)
« آنان كه بردارندگان عرش خدايند و آنان كه گرداگرد آنند به سپاس و
ستايش پروردگارشان سرگرمند و بدُو ايمان دارند و براي مؤمنان طلب آمرزش مي‌كنند (
و مي‌گويند : ) پروردگارا ! مهرباني و دانش تو همه چيز را فرا گرفته است ( هم
اعمال و اقوالشان را كاملاً مي‌داني و هم مرحمت و مهربانيت مي‌تواند ايشان را دربر
گيرد ) پس در گذر از كساني كه ( از گناهان دست مي‌كشند و به طاعات و عباداتت
مي‌پردازند ، و از راههاي انحرافي دوري مي‌گزينند و به راستاي راهت ) برمي‌گردند و
راه تو را در پيش مي‌گيرند ، و آنان را از عذاب دوزخ مصون و محفوظ فرما . *
پروردگارا ! آنان را به باغهاي هميشه ماندگار بهشتي داخل گردان كه بديشان ( توسّط
پيغمبران ) وعده داده‌اي ، همراه با پدران خوب و همسران شايسته و فرزندان بايسته
ايشان . قطعاً تو ( بر هر چيزي ) چيره و توانا و ( در هر كاري ) داراي فلسفه و حكمت
هستي . * و آنان را از ( عقوبت دنيوي و كيفر اخروي ) بديها نگاهدار ، و تو هر كه
را در آن روز از كيفر بديها نگاهداري ، واقعاً بدو رحم كرده‌اي ( و مورد الطاف خود
قرار داده‌اي ) و آن مسلّماً رستگاري بزرگ و نيلِ به مقصود سترگي است . »