حکمت 337 نهج البلاغه : یکی از راه های پاک ماندن

حکمت 337 نهج البلاغه : یکی از راه های پاک ماندن

متن اصلی حکمت 337 نهج البلاغه

موضوع حکمت 337 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 337 نهج البلاغه

337 وَ قَالَ عليه السلام مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي

موضوع حکمت 337 نهج البلاغه

يكى از راههاى پاك ماندن

(معنوى)

ترجمه مرحوم فیض

337- امام عليه السّلام (در باره بازماندگان از گناهان) فرموده است 1- از (اسباب) پاكدامنى دست نيافتن است بر (انجام) گناهان (زيرا چون شخص به معصيتى دست نيافت ناچار از آن به سلامت ماند و كم كم گناه نكردن ملكه او گشته در نفسش رسوخ نمايد و مراد از عصمت و پاكدامنى هم همان ملكه است).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1248)

ترجمه مرحوم شهیدی

345 [و فرمود:] گناه نتوانستن كردن، گونه اى از ترك گناه است.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 422)

شرح ابن میثم

326- و قال عليه السّلام:

مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي

المعنى

أى من أسباب العصمة، و ذلك أنّ الإنسان يتعوّد بتركها حين لا يجدها حتّى يصير ذلك ملكة له و هى المراد بالعصمة.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 411)

ترجمه شرح ابن میثم

326- امام (ع) فرمود:

مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي

ترجمه

«ناتوانى بر گناه، نوعى عصمت و دورى از گناه است».

شرح

يعنى از جمله وسايل عصمت و بازدارنده گناه آن است كه انسان خود را به ترك گناه عادت دهد وقتى كه دسترسى به گناه ندارد تا اين حالت براى او به صورت ملكه اى در آيد و مقصود از عصمت همين است.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 697)

شرح مرحوم مغنیه

344- من العصمة تعذر المعاصي.

المعنى

أبدا لا فرق من حيث عدم المؤاخذة و العقاب بين من ترك القبيح و الحرام عجزا عنه مع الرغبة فيه، و بين من تركه تنزها عنه، و هو قادر عليه. و لكن لهذا ثواب الطاعة دون ذاك.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 418)

شرح شیخ عباس قمی

«» 316- من العصمة تعذّر المعاصي. أي من أسباب العصمة، و ذلك لأنّ الإنسان يتعوّد بتركها حين لا يجدها حتّى يصير ذلك ملكة له.

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص235)

شرح منهاج البراعة خویی

(331) و قال عليه السّلام: من العصمة تعذر المعاصي.

المعنى

العصمة ملكة نفسانيّة تمنع عن وجود داعي المعصية لصاحبها، فلا يصدر منه العصيان و الخطأ، و إذا تعذّر المعصية على أحد كالأعمى الّذي تعذّر عليه النظر إلى المحرّمات فنال درجة من العصمة لأن لا يحصل في نفسه الدّاعى نحو ما تعذّر عليه من العمل، قال ابن ميثم: أي من أسباب العصمة، و ذلك أنّ الانسان يتعوّد بتركها حين لا يجدها حتّى يصير ذلك ملكة له، و هي المراد بالعصمة. أقول: و لا يخلو كلامه عن الاشكال.

الترجمة

فرمود: عدم تمكّن بر گناه، خود نوعى از عصمت است.

چه خوش سروده:

  • چگونه شكر اين نعمت گزارمكه دست مردم آزارى ندارم

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 429 و 430)

شرح لاهیجی

(379) و قال (- ع- ) من العصمة تعذّر المعاصى يعنى و گفت (- ع- ) كه از اسباب حصول عصمت است متعذّر بودن گناهان زيرا كه گناه نكردن ملكه مى شود و عصمت حاصل مى شود

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 322)

شرح ابن ابی الحدید

351: مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي قد وردت هذه الكلمة على صيغ مختلفة- من العصمة ألا تقدر- و أيضا من العصمة ألا تجد- و قد رويت مرفوعة أيضا- . و ليس المراد بالعصمة هاهنا- العصمة التي ذكرها المتكلمون- لأن العصمة عند المتكلمين من شرطها القدرة- و حقيقتها راجعة إلى لطف- يمنع القادر على المعصية من المعصية- و إنما المراد أن غير القادر- في اندفاع العقوبة عنه كالقادر الذي لا يفعل

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 260)

شرح نهج البلاغه منظوم

[336] و قال عليه السّلام:

من العصمة تعذّر المعاصى.

ترجمه

نشانه پاكدامنى گناهان را دست نيالودن است (و از آنها دورى گزيدن).

نظم

  • ز بيم حق دل هر كس كه چاك استگنه را دامنش با دست پاك است
  • چو او دامان بزشتيها نيالوددرونى پاك از نيكى برد سود
  • مكان در زمره نيكان گزيندبصف با پاكدامانان نشيند

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 119)

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

پر بازدیدترین ها

No image

معاشرت با انسان های دیگر از نظر اسلام

برخورد با دیگران به عنوان انسان وهمنوع ، صرف نظر از هر چیز دیگری . اسلام به این نوع معاشرت تأكید دارد و حدود و چهار چوبه كلی روابط و اخلاق جهانی مسلمانان را مشخص می‌كند.
No image

صدقه به فامیل واجبتر است یا دیگران؟!

نظر به این‌ که هر شخصی نسبت به بستگانش آگاهی بیشتری دارد و اگر در میان آنان شخص نیازمندی باشد وی را می‌شناسد بر این اساس، اگر همه ما به این وظیفه عمل کنیم دیگر در جامعه، نیازمند و فقیری موجود نخواهد بود.
No image

ویژگی های مادر نمونه در اسلام

یك زن نمونه نمى تواند مادر و یا همسر نمونه نباشد همچنان كه مادر نمونه الزاما همسر نمونه هم هست, چون تا زن در همسرى, شایسته نباشد قادر نیست به وظایف مادرى قیام كند.
No image

مدارا و تعادل در رفتارهای فردی و اجتماعی

گاهی مشاهده می شود که برخی از افراد با به کارگیری اصل مدارا، از بروز مشکلات و تنگناها و حتی درگیری های اجتماعی (که جز به وسیله مراجع قضایی جامعه، حل و فصل نمی شود)، جلوگیری می کنند. از این رو باید اعتراف کرد که هر شخصی که در صدد رشد و بهبود روابط اجتماعی خود است، باید به تقویت و رشد خصیصه با ارزش «مدارا» یا به تعبیر عامیانه ترش: «گذشت» و «سازگاری» همّت گمارد.
No image

آثار و برکات دید و بازدید از خویشاوندان در آیات و روایات

نویسنده در این مطلب بر آن است تا نقش دید و بازدید از خویشاوندان را در تحقق اصل اسلامی صله رحم و آثار مادی ومعنوی و نیز دنیوی و اخروی آن را براساس آموزه های قرآنی بیان کند. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.
Powered by TayaCMS